Σημαντικές μειώσεις που κατά μέσο όρο φτάνουν το 24% φέρνει ο Σεπτέμβριος στα πράσινα τιμολόγια, επαναφέροντας τις τιμές στα επίπεδα της περασμένης άνοιξης και ανακόπτοντας το ανοδικό σερί των τριών καλοκαιρινών μηνών.
Στην πράξη, οι πάροχοι πέρασαν στα τιμολόγια το σύνολο της μείωσης της τιμής χονδρικής, η οποία τον Αύγουστο «βούτηξε» κατά 27% χάρη στο κοκτέιλ των ισχυρών αέρηδων, της μεγάλης ηλιοφάνειας και της απουσίας κάποιου καύσωνα διαρκείας στην περιοχή, αποσοβώντας συνθήκες ενεργειακής κρίσης, όπως του περασμένου καλοκαιριού.
Κάνοντας τους υπολογισμούς με βάση τις χρεώσεις που ανακοίνωσαν χθες οι προμηθευτές, ο μέσος όρος της πράσινης κιλοβατώρας «παίζει» για τον τρέχοντα μήνα στα 13,9 λεπτά, νούμερο που διαμορφώνεται ακόμη χαμηλότερα σταθμίζοντας τα ποσοστά του κάθε παρόχου. Εννιά στα δέκα νοικοκυριά, όσο το μερίδιο των τριών πρώτων από πλευράς μεριδίων εταιρειών, θα πληρώσουν για τον Σεπτέμβριο λίγο πάνω από 13 λεπτά.
Είναι η χαμηλότερη τιμή στην πράσινη κιλοβατώρα από την αρχή του έτους, που οφείλεται στο γεγονός ότι οι ευνοϊκές καιρικές συνθήκες τον Αύγουστο (απουσία ακραίου καύσωνα) αφενός περιόρισαν τη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια, αφετέρου αύξησαν κατακόρυφα τη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, με ό,τι αυτό σημαίνει για τις τελικές χρεώσεις.
Έχει πάντως τη σημασία του ότι ακόμη και με αυτές τις πτωτικές τιμές, και πάλι τα πιο φθηνά μπλε τιμολόγια της αγοράς «παίζουν» κατά 15% χαμηλότερα από τα πράσινα, γεγονός που εξηγεί το γιατί δεν λέει να σταματήσει η στροφή στα σταθερά προϊόντα και γιατί οι εταιρείες ρίχνουν στη μάχη συνεχώς νέες παραλλαγές.
Στη λίστα των παρόχων, η ΔΕΗ μείωσε το δικό της πράσινο τιμολόγιο στα 12,9 λεπτά/KWh από 15,15 τον Αύγουστο (-15%), τιμή που αφορά και τις 500 πρώτες κιλοβατώρες. Στους καταναλωτές με διζωνικό τιμολόγιο, η τιμή είναι 11,48 λεπτά για τις ώρες μειωμένης χρέωσης.
Στην περίπτωση της Protergia, το πράσινο βγαίνει στα 15,9 λεπτά (-11,2%), του Ηρωνα στα 10,96 λεπτά (-38%), της Elpedison, η οποία πουλά πλέον στην ίδια τιμή ανεξαρτήτως κατανάλωσης, στα 15,24 λεπτά (-14,8%) και της NRG στα 15,9 λεπτά (-20%).
Το κάδρο συμπληρώνουν η Ζενίθ με τιμή στα 16,15 λεπτά (-37%), η Φυσικό Αέριο στα 15,74 λεπτά (-9,6%) και ακολουθούν οι μικρότεροι Volton με 13,5 λεπτά (-18,2%) και Ελίν με 8,98 λεπτά (-49%).
Γιατί «βούτηξε» η χονδρική τον Αύγουστο
Σε κάθε περίπτωση και επειδή πολλή κουβέντα έχει ανοίξει ξανά γύρω από τα τιμολόγια στο ρεύμα, θα πρέπει να έχει κανείς υπόψη του ότι η μετακύλιση των αυξομειώσεων από τη χονδρική στη λιανική δεν ακολουθεί μια ευθεία γραμμή.
Άλλες φορές οι πάροχοι ενσωματώνουν στην πράσινη κιλοβατώρα ολόκληρη την αύξηση του προηγούμενου μήνα, άλλες πάλι όχι, καθώς επιχειρούν να ανακτήσουν κόστη που αφορούν τα ποσά που είχαν δαπανήσει τους προηγούμενους μήνες προκειμένου να απορροφήσουν μέρος των ανατιμήσεων.
Τις τιμές καθορίζουν πολλές παράμετροι, από την εμπορική πολιτική των εταιρειών και τη φόρμουλα που ακολουθούν, μέχρι τα «σήματα» των παραγώγων, που ενίοτε πέφτουν έξω -όπως συνέβη τον Ιούλιο, όταν πολλοί πάροχοι είχαν προβλέψει μεγαλύτερη άνοδο της χονδρικής απ’ αυτήν που πραγματικά καταγράφηκε-, πάντως όχι οι κυβερνητικές νουθεσίες για μειώσεις τιμών.
Τα παραπάνω προκύπτουν και αν δει κανείς την αποκλιμάκωση των τιμών χονδρικής στην Ελλάδα τον Αύγουστο, όπου παρότι πρόκειται για ένα μήνα στην καρδιά του καλοκαιριού, η χώρα είχε μια από τις χαμηλότερες χρεώσεις σε όλη την Ευρώπη.
Τα 73,15 €/MWh του Αυγούστου (έναντι 100,57 €/MWh του Ιουλίου) όχι μόνο ήταν χαμηλότερη τιμή από αυτές των γειτόνων μας, αλλά κινήθηκαν και κάτω από τα επίπεδα της Αυστρίας, της Γερμανίας, της Δανίας, της Πολωνίας και αρκετών άλλων.
Χαρακτηριστική είναι η σύγκριση της χονδρικής μεταξύ Ελλάδας και Αυστρίας, μια αγορά που παραδοσιακά έχει πολύ μεγάλες αποκλίσεις από τον άξονα «Ουγγαρία - Ρουμανία - Βουλγαρία - Ελλάδα», αλλά που τον Αύγουστο είχε τιμές παρόμοιες με τις δικές μας. Αμφότερες είχαν τιμές στα 73-74 €/MWh.
Δίχως να είναι σαφές αν πράγματι έπαιξε ρόλο αυτό που υποστηρίζει το ΥΠΕΝ, δηλαδή ότι συνέβαλε στη συγκράτηση των τιμών η σύγκλιση της Task Force και όλη η σχετική συζήτηση για καλύτερο συντονισμό των Ρυθμιστών, των Διαχειριστών και των κυβερνήσεων των χωρών, το βέβαιο είναι ότι «μόνο έξι χώρες είχαν χαμηλότερη χονδρική από την Ελλάδα τον Αύγουστο», όπως σημειώνει σε ανάρτησή του ο υφυπουργός ΠΕΝ, Νίκος Τσάφος.
Βέβαια, όπως παραδέχεται και ο ίδιος ο υφυπουργός, «ο ένας μήνας δεν αποτελεί κανόνα», η ενεργειακή μετάβαση έχει σκαμπανεβάσματα, ούτε «… έχουμε φτάσει ακόμη στο σημείο όπου οι ΑΠΕ μας εξασφαλίζουν σταθερά χαμηλές τιμές».
Στην πραγματικότητα, η περιοχή της ΝΑ Ευρώπης φέτος το καλοκαίρι στάθηκε τυχερή, απέφυγε έναν ακραίο καύσωνα διαρκείας και πιθανώς οι συζητήσεις που έγιναν στο πλαίσιο της «Ομάδας Κρούσης» να συνέβαλαν και αυτές στο μερίδιο που τους αναλογεί, ώστε να υπάρξει ένας καλύτερος συντονισμός με έγκαιρη συντήρηση μονάδων, υποδομών και γραμμών μεταφοράς πριν το θέρος.
Κυρίως όμως η αιτία για τις χαμηλές τιμές χονδρικής του Αυγούστου ήταν το κοκτέιλ της μεγάλης ηλιοφάνειας και των μελτεμιών, που είχε ως συνέπεια να δουλεύουν ταυτόχρονα στο φουλ τόσο τα αιολικά όσο και τα φωτοβολταϊκά, οδηγώντας, ειδικά στην Ελλάδα, σε ένα σερί αρνητικών τιμών τα μεσημέρια για αρκετές ημέρες.
Συγκρίνοντας τον φετινό Αύγουστο με τον περυσινό, προκύπτει ότι η παραγωγή των ΑΠΕ ήταν φέτος αυξημένη κατά 27%, ενώ αντίθετα το φορτίο ήταν μειωμένο κατά 9%. Με άλλα λόγια, οι ανανεώσιμες πηγές «εκτόπισαν» σημαντικό μέρος της συμβατικής παραγωγής, με την παραγωγή των θερμικών μονάδων (φυσικό αέριο, λιγνίτης) να σημειώνει πτώση γύρω στο 12% και των υδροηλεκτρικών μονάδων κατά 26%.