Η καθιέρωση του ενδιάμεσου συντελεστή 39% (από 44%) για τα εισοδήματα από 40.000 έως 60.000 αναμφισβήτητα ξεχωρίζει μεταξύ των αλλαγών στη φορολογική κλίμακα που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη, καθώς ευνοεί σημαντικά τα μεσαία και υψηλά (για τα δεδομένα της χώρας) εισοδήματα, οδηγώντας σε ουσιαστικές μειώσεις φόρων που ξεπερνούν τα 1.000 για οικογένειες χωρίς παιδιά.
Από τη μείωση των φορολογικών συντελεστών κατά 2 μονάδες κερδίζουν έως και 5.000 ευρώ και οι φορολογούμενοι με εισοδήματα άνω των 60.000 ευρώ, όταν το φορολογικό όφελος για τους νέους εργαζόμενους έως 25 ετών, με δηλωθέν εισόδημα 15.000 ευρώ, θα είναι 1.283 ευρώ ετησίως από τον μηδενικό φόρο που θα επιβάλλεται από το 2026 για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ.
Το ερώτημα, ωστόσο, που προκύπτει είναι πόσες χιλιάδες νέους αφορούν οι αλλαγές στη φορολογική κλίμακα, με βάση τα δεδομένα στην εγχώρια αγορά εργασίας.
Υπενθυμίζεται ότι ο βασικός μισθός είναι στα 880 ευρώ (καθαρά 730 ευρώ μετά την παρακράτηση φόρων και εισφορών), το ποσοστό μερικής απασχόλησης κοντά στο 6% και εντέλει το ποσοστό των νέων κάτω των 25 ετών που εργάζονται στην Ελλάδα είναι μόλις 18,2%, με τη χώρα να έχει τη χειρότερη επίδοση μεταξύ των χωρών της ΕΕ-27 σε αυτόν τον τομέα.
Περιορισμένο είναι το φορολογικό όφελος και για τις υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες, όταν πρόκειται για ετήσια εισοδήματα κάτω των 20.000 ευρώ, ζώνη στην οποία κινείται η πλειονότητα των εργαζομένων που αμείβονται με τον μέσο μισθό των 1.300 ευρώ. Για παράδειγμα, ένας εργαζόμενος άνω των 30 ετών, που λαμβάνει τον μέσο μισθό, θα έχει ετήσιο όφελος 160 ευρώ, που προφανώς δύσκολα μπορεί να καλύψει το αυξανόμενο κόστος ζωής.
Ειδικά όσον αφορά στους συνταξιούχους που βρίσκονται κάτω από τη ζώνη των 800 ευρώ τον μήνα (ο αριθμός τους ξεπερνά το 1 εκατομμύριο) ουσιαστικά δεν θα έχουν κανένα όφελος από τη νέα κλίμακα, καθώς μόλις που ξεπερνούν το αφορολόγητο όριο των 8.636 ευρώ (χωρίς παιδιά).
Σε κάθε περίπτωση, με βάση τη «μεγάλη εικόνα» των κυβερνητικών εξαγγελιών, οι φορολογικές ελαφρύνσεις αφορούν περίπου 4,1 εκατομμύρια μισθωτούς, συνταξιούχους, αγρότες και άλλες κατηγορίες εργαζομένων, καθώς το σύνολο σχεδόν του δημοσιονομικού χώρου (1,75 δισ. ευρώ) διατέθηκε από την κυβέρνηση για τη στήριξη των εισοδημάτων και κυρίως των οικογενειών με παιδιά.
Συνοπτικά, από τη φορολογική μεταρρύθμιση που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός και θα εξειδικεύσει σήμερα το οικονομικό επιτελείο προκύπτει ότι:
- Για εισοδήματα 60.000 ευρώ και άνω, προκύπτουν μειώσεις από 1.600 έως και 5.050 ευρώ.
- Για εισοδήματα μεταξύ 10.000 και 20.000 ευρώ, οι φοροελαφρύνσεις είναι της τάξεως των 20 έως 600 ευρώ τον χρόνο (οι φορολογούμενοι κερδίζουν από 1,66 έως και 50 ευρώ τον μήνα).
- Περίπου 5 εκατ. φορολογούμενοι με πολύ χαμηλά εισοδήματα, τα οποία δεν ξεπερνούν τις 10.000 ευρώ τον χρόνο, δεν έχουν καμιά ουσιαστική ελάφρυνση καθώς στη συντριπτική τους πλειονότητα βρίσκονται εντός του αφορολόγητου ορίου.
- Στα εισοδήματα από ενοίκια, η μείωση από 35% σε 25%, του συντελεστή για ετήσια ποσά ενοικίων από 12.000 έως 24.000 ευρώ, ευνοεί τους ιδιοκτήτες με εισοδήματα από ενοίκια μεγαλύτερα των 12.000 ευρώ τον χρόνο ή των 1.000 ευρώ τον μήνα και πιο πολύ αυτούς οι οποίοι εισπράττουν συνολικά ποσά από ενοίκια μεγαλύτερα από 24.000 ευρώ τον χρόνο ή 2.000 ευρώ τον μήνα, οι οποίοι κερδίζουν συνολικές μειώσεις φόρου της τάξεως των 1.200 ευρώ τον χρόνο. Στον αντίποδα, για τη συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών εκμισθούμενων ακινήτων, οι οποίοι εισπράττουν ενοίκια συνολικού ύψους μέχρι 12.000 ευρώ τον χρόνο ή μέχρι 1.000 ευρώ τον μήνα, δεν προβλέπεται καμία μείωση φορολογικού συντελεστή.
Η νέα φορολογική κλίμακα
Η νέα φορολογική κλίμακα με τους νέους μειωμένους συντελεστές διαμορφώνεται ως εξής:
- Έως 10.000 ευρώ: συντελεστής 9%
- 10.001 έως 20.000 ευρώ: συντελεστής 20% από 22%
- 20.001 έως 30.000 ευρώ: συντελεστής 26% από 28%
- 30.001 έως 40.000 ευρώ: συντελεστής 34% από 36%
- 40.001 έως 60.000 ευρώ: συντελεστής 39% από 44%
- 60.001 και άνω: συντελεστής 44% (αμετάβλητος).
Η φορολογική κλίμακα για νέους ως 25 ετών
- Έως 10.000 ευρώ: συντελεστής 0% από 9% σήμερα
- 10.001 έως 20.000 ευρώ: συντελεστής 0% από 22%
- 20.001 έως 30.000 ευρώ: συντελεστής 26% από 28%
- 30.001 έως 40.000 ευρώ: συντελεστής 34% από 36%
- 40.001 έως 60.000 ευρώ: συντελεστής 39% από 44%
- 60.001 και άνω: συντελεστής 44% (αμετάβλητος).
Η φορολογική κλίμακα για νέους 26-30 ετών
- Έως 10.000 ευρώ: συντελεστής 9% σήμερα
- 10.001 έως 20.000 ευρώ: συντελεστής 9% από 22%
- 20.001 έως 30.000 ευρώ: συντελεστής 26% από 28%
- 30.001 έως 40.000 ευρώ: συντελεστής 34% από 36%
- 40.001 έως 60.000 ευρώ: συντελεστής 39% από 44%
- 60.001 και άνω: συντελεστής 44% (αμετάβλητος).
«Πράσινα» τεκμήρια…
Όσον αφορά στα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες μειώνονται κατά 30%, ενώ για τα Ι.Χ. η μείωση μπορεί να φθάσει ακόμα και το 50% καθώς θα γίνουν ριζικές αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού τους.
Το σύστημα υπολογισμού των τεκμηρίων για τα αυτοκίνητα θα αναμορφωθεί εκ βάθρων, με προσθήκη νέων κριτηρίων προσδιορισμού του ύψους των τεκμαρτών ποσών.
Σύμφωνα με τον νέο τρόπο υπολογισμού, για όλα τα Ι.Χ. παλαιότητας μέχρι 15 ετών, δηλαδή για όσα έχουν κυκλοφορήσει για πρώτη φορά στην Ε.Ε. μετά το 2010, τα τεκμήρια διαβίωσης θα προσδιορίζονται με βάση τις εκπομπές ρύπων διοξειδίου του άνθρακα.
Από αυτόν τον νέο τρόπο υπολογισμού θα προκύψουν μειώσεις στα ποσά των τεκμηρίων που θα είναι μεγαλύτερες και θα φθάνουν μέχρι το 50% για τα Ι.Χ νέας τεχνολογίας και παλαιότητας μέχρι 5 ετών, μικρότερες, της τάξεως του 10-25% για τα Ι.Χ. παλαιότητας από 6 έως και 10 έτη και ακόμη πιο μικρές για τα Ι.Χ, αυτοκίνητα παλαιότητας από 11 έως 15 έτη.
Μεσοσταθμικά οι μειώσεις θα ανέρχονται στο 30% για όλα αυτά τα οχήματα. Για τα Ι.Χ. «ηλικίας» μεγαλύτερης των 15 ετών, δηλαδή για όσα κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά στην Ε.Ε. μέχρι και το 2010, τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης θα παραμείνουν αμετάβλητα, δεν θα μειωθούν. Τα νέα μειωμένα τεκμήρια για κατοικίες και Ι.Χ. αυτοκίνητα θα ισχύσουν για τα εισοδήματα του 2025 που θα δηλωθούν με τις φορολογικές δηλώσεις του 2026.
Ο ΦΠΑ
Κατά 30% μειώνονται οι συντελεστές ΦΠΑ στα ακριτικά νησιά του Αιγαίου με λιγότερους από 20.000 κατοίκους. Από την 1η-1-2026, οι συντελεστές ΦΠΑ μειώνονται, από 6%, 13% και 24%, σε 4%, 9% και 17% στα εξής 19 νησιά του Αιγαίου: Λειψοί, Τήλος, Αγαθονήσι, Χάλκη, Καστελόριζο, Κάλυμνος, Νίσυρος, Πάτμος, Σύμη, Κάρπαθος, Κάσος, Αστυπάλαια, Λήμνος, Άγιος Ευστράτιος, Ικαρία, Φούρνοι, Οινούσσες, Ψαρά και Σαμοθράκη.
Το καθεστώς του μειωμένου ΦΠΑ ισχύει ήδη σε πέντε νησιά: Χίο, Λέρο, Σάμο, Λέσβο και Κω.