Οι ΥΔΟΜ (Υπηρεσίες Δόμησης – Πολεοδομίες) χρήζουν αναδιάρθρωσης για πλήθος λειτουργικών, οργανωτικών και επιχειρησιακών λόγων, επισημαίνουν κύκλοι του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας., παραθέτοντας στοιχεία για την αποδοτικότητά τους.
Αναλυτικότερα:
- Μετά από 15 χρόνια από τον νόμο 3852/2010 («Καλλικράτης»), μόνο οι 185 από τους συνολικά 332 Δήμους (56%) διαθέτουν ΥΔΟΜ, ενώ το 44% αυτών δεν διαθέτουν ΥΔΟΜ, και εξυπηρετούνται από όμορους και μη Δήμους, πολύ συχνά αναποτελεσματικά.
- Ο μέσος χρόνος έκδοσης οικοδομικής άδειας κυμαίνεται στους 6-8 μήνες, ενώ έχουν υπάρξει ακόμα και περιπτώσεις μέγιστου χρόνου έκδοσης που υπερβαίνουν τα 5 έτη. Παρατηρούνται μεγάλες αποκλίσεις στην ταχύτητα εξυπηρέτησης από περιοχή σε περιοχή και επιβαρύνουν τους περιορισμένους πόρους, δημιουργώντας σοβαρά εμπόδια τόσο στην ανάπτυξη όσο και στην καθημερινότητα των πολιτών.
- Ο πολυκερματισμός σε μικρές ΥΔΟΜ με ελλιπή στελέχωση και με τη διασπορά της γνώσης έχει οδηγήσει σε διαφορετικές ερμηνείες και εφαρμογές της νομοθεσίας, με αποτέλεσμα οι πολίτες όμορων Δήμων να βιώνουν διαφορετικά την εφαρμογή της νομοθεσίας και να μην αποδίδεται ισονομία.
Όλα τα παραπάνω οδήγησαν τους πολίτες σε εξαιρετικά χαμηλή βαθμολογία για τις ΥΔΟΜ., όπου βαθμολόγησαν τις υπηρεσίες των πολεοδομιών με μόλις 3,4/10 – μία από τις χαμηλότερες επιδόσεις στον δημόσιο τομέα.
Κτηματολόγιο: Ο ψηφιακός κόμβος για τη δόμηση και τις άδειες
Με τη νέα μεταρρύθμιση που υλοποιείται σε κυβερνητικό επίπεδο, οι Υπηρεσίες Δόμησης εντάσσονται στο Ελληνικό Κτηματολόγιο, ανοίγοντας τον δρόμο για ένα σύγχρονο, διαφανές και πλήρως ψηφιακό σύστημα δόμησης και αδειοδοτήσεων, σημειώνουν οι πηγές.
Καινοτομίες και πλεονεκτήματα της νέας εποχής
- Υπηρεσίες μίας στάσης (one-stop-shop): Όλες οι διαδικασίες δόμησης και κτηματολογίου συγκεντρώνονται σε ενιαίο ψηφιακό περιβάλλον, μειώνοντας δραστικά τον χρόνο και τα βήματα που απαιτούνται για τον πολίτη και τον μηχανικό.
- Πλήρης ψηφιακή διαλειτουργικότητα: Η πλατφόρμα e-Άδειες, οι δηλώσεις αυθαιρέτων και τα συστήματα του Κτηματολογίου συνδέονται μέσω G-Cloud, εξασφαλίζοντας ενιαία πρόσβαση και άμεση ανταλλαγή δεδομένων.
- Κωδικοποίηση και εφαρμογή ενιαίας νομοθεσίας, πολεοδομικά σχέδια με αξιοποίηση ψηφιακών χαρτών.
- Κέντρα Δόμησης με κεντρικό συντονισμό: Οι νέες δομές λειτουργούν υπό ενιαία εποπτεία, διασφαλίζοντας αντικειμενικότητα, διαφάνεια και καλύτερη οργάνωση πόρων.
- Αξιοποίηση υφιστάμενων υποδομών: Το εκτεταμένο δίκτυο Κτηματολογικών Γραφείων και υποκαταστημάτων, που ήδη ταυτίζεται στο 97% της επικράτειας με το δίκτυο των ΥΔΟΜ, προσφέρει πολύτιμη έτοιμη βάση για λειτουργική μετάβαση με περιορισμένο κόστος.
- Νέες ψηφιακές υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας: Η διασύνδεση των συστημάτων δημιουργεί δυνατότητες για καινοτόμες εφαρμογές γύρω από τα ακίνητα, διευκολύνοντας μηχανικούς και πολίτες στην πρόσβαση και αξιοποίηση πληροφοριών.
Η μεταρρύθμιση αξιοποιεί την αποδεδειγμένη εμπειρία του Ελληνικού Κτηματολογίου στην ψηφιοποίηση και φέρνει τον πολίτη στο επίκεντρο, μετατρέποντας τη διαδικασία της δόμησης από πολύπλοκη και χρονοβόρα σε απλή, ψηφιακή και αξιόπιστη διαδικασία.
Συντονισμένη δράση με τα συναρμόδια Υπουργεία
Η ένταξη των Υπηρεσιών Δόμησης (ΥΔΟΜ) στο Ελληνικό Κτηματολόγιο αποτελεί μέρος μιας ενιαίας κυβερνητικής στρατηγικής που σχεδιάστηκε και υλοποιείται σε στενή συνεργασία με όλα τα συναρμόδια Υπουργεία. Από τον αρχικό σχεδιασμό έως την υλοποίηση, κάθε βήμα προχωρά μέσα από συνεννόηση και πλήρη συντονισμό, ώστε να είναι θεσμικά θωρακισμένο, οργανωμένο και απολύτως σαφές.
Η κοινή αυτή προσπάθεια διασφαλίζει ότι η μετάβαση θα γίνει ομαλά, με σαφή κατανομή αρμοδιοτήτων, αποφυγή επικαλύψεων και εγγυημένη τη συνέχιση της λειτουργίας όλων των υπηρεσιών. Στόχος είναι μια δημόσια διοίκηση πιο αποτελεσματική και πιο φιλική προς τον πολίτη.
Με αυτή τη συλλογική δράση, το Ελληνικό Κτηματολόγιο αποκτά ενισχυμένη οργανωτική βάση, ικανή να ανταποκριθεί με συνέπεια και αξιοπιστία στις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας, τονίζεται.
Ένταξη των ΥΔΟΜ στο Ελληνικό Κτηματολόγιο με τη δημιουργία παράλληλης δομής Κέντρων Δόμησης στον Οργανισμό
Η ενσωμάτωση των Υπηρεσιών Δόμησης (ΥΔΟΜ) στο Ελληνικό Κτηματολόγιο αποτελεί μια σημαντική θεσμική τομή που στοχεύει στον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης και στην καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών.
Ωστόσο, είναι απολύτως ξεκάθαρο ότι:
- Η λειτουργία του Ελληνικού Κτηματολογίου παραμένει αμετάβλητη.Όλες οι αρμοδιότητες, διαδικασίες και υπηρεσίες που παρέχονται σήμερα προς τον πολίτη εξακολουθούν να εκτελούνται με τον ίδιο τρόπο, από το ίδιο προσωπικό και στα ίδια σημεία εξυπηρέτησης.
- Το προσωπικό του Κτηματολογίου δεν επηρεάζεται, με δεδομένο ότι άλλο προσωπικό (από τις σημερινές ΥΔΟΜ) θα στελεχώσει τα Κέντρα Δόμησης. Οι θέσεις, τα καθήκοντα και η υπηρεσιακή κατάσταση όλων των υφιστάμενων εργαζομένων παραμένουν απολύτως αμετάβλητα. Δεν προβλέπεται μεταβολή στις οργανικές μονάδες που ήδη λειτουργούν.
- Δημιουργούνται νέες αυτοτελείς μονάδες (Κέντρα Δόμησης με προσωπικό από τις υφιστάμενες ΥΔΟΜ), οι οποίες θα αναλάβουν τις αρμοδιότητες που έως σήμερα ασκούσαν οι Υπηρεσίες Δόμησης, των Τμημάτων Έκδοσης Οικοδομικών Αδειών και Ελέγχων Κατασκευών, ενώ το Τμήμα του Πολεοδομικού Σχεδιασμού παραμένει σε τοπικό επίπεδο στους Δήμους. Οι διοικητικές υπηρεσίες του Κτηματολογίου θα παρέχουν υποστηρικτικό ρόλο για την ομαλή ένταξη και λειτουργία της νέας Διεύθυνσης.
Η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση δεν μεταβάλλει τον χαρακτήρα, την αποστολή ή τον τρόπο λειτουργίας του Ελληνικού Κτηματολογίου, αλλά αντιθέτως ενισχύει την οργανωτική του δομή, δίνοντάς του τη δυνατότητα να προσφέρει πιο ολοκληρωμένες υπηρεσίες. Για τους πολίτες, η αλλαγή αυτή σημαίνει:
- ταχύτερη εξυπηρέτηση,
- απλούστερες διαδικασίες,
- περισσότερη διαφάνεια και αποτελεσματικότητα.
- λειτουργία στη λογική της υπηρεσίας μιας στάσης (one-stop-shop)
Με τον τρόπο αυτό, το Ελληνικό Κτηματολόγιο συνεχίζει αδιάλειπτα τη λειτουργία του, παραμένοντας σταθερά προσανατολισμένο στην αξιόπιστη και ποιοτική εξυπηρέτηση των πολιτών και των επαγγελματιών.
Ένταξη των ΥΔΟΜ στο Ελληνικό Κτηματολόγιο – Οικειοθελής μετακίνηση των υπαλλήλων-μηχανικών των ΥΔΟΜ από τους Δήμους στο Ελληνικό Κτηματολόγιο
Η μετάβαση των ΥΔΟΜ στο Ελληνικό Κτηματολόγιο αποτελεί μια νέα οργανωτική πρωτοβουλία με τελικό σκοπό την εξυπηρέτηση του πολίτη, που επηρεάζει όμως σημαντικά και θετικά και τους ίδιους τους εργαζομένους. Η Πολιτεία αναγνωρίζει τον καθοριστικό ρόλο των δημοσίων λειτουργών στην προσπάθεια αυτή φροντίζοντας ότι η διαδικασία αυτή θα γίνει οικειοθελώς, με σεβασμό στην προσωπική και υπηρεσιακή πορεία όλων των εργαζομένων.
Η μετάβαση θα γίνει σταδιακά και με προγραμματισμένο τρόπο, ώστε να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία των υπηρεσιών και η ομαλή ενσωμάτωση του προσωπικού που θα επιλέξει να ενταχθεί στην νέα οργανωτική δομή.
Η ένταξη θα πραγματοποιηθεί μέσω της δημιουργίας νέας αυτοτελούς οργανικής μονάδας – Διεύθυνσης, στο πλαίσιο του Ελληνικού Κτηματολογίου. Στο προσωπικό που θα επιλέξει να συμμετάσχει θα δοθούν κίνητρα για την ομαλή μετάβαση και την ενίσχυση της υπηρεσιακής τους πορείας. Η νέα οργανωτική δομή θα στελεχωθεί μέσω της κινητικότητας από τις σημερινές ΥΔΟΜ, με την θέσπιση ισχυρών κινήτρων, τα οποία σε συνδυασμό με τα ψηφιακά εργαλεία που διαθέτει το Ελληνικό Κτηματολόγιο, τον ψηφιακό χάρτη, τον νέο χωροταξικό σχεδιασμό και το νέο Κώδικα Χωροταξίας & Πολεοδομίας που κυρώνεται άμεσα, θα λειτουργήσουν θελκτικά προς την κατεύθυνση αυτή.
Με αυτόν τον τρόπο, το Ελληνικό Κτηματολόγιο αποκτά νέα οργανωτική δύναμη, ενώ οι υπάλληλοι των νέων ΥΔΟΜ έχουν την ευκαιρία να συμβάλουν σε ένα αναβαθμισμένο πλαίσιο λειτουργίας, με ασφάλεια, αναγνώριση και νέες δυνατότητες εξέλιξης.
Στους Δήμους παραμένουν τα Τμήματα Πολεοδομικού Σχεδιασμού
Η μεταρρύθμιση προβλέπει ότι στους Δήμους παραμένουν τα τμήματα του πολεοδομικού σχεδιασμού, ενώ στο Κτηματολόγιο μεταφέρονται μόνο τα τμήματα έκδοσης οικοδομικών αδειών και ελέγχων κατασκευών, τα οποία θα λειτουργούν πλέον σε ενιαίο, ψηφιακό και διαφανές πλαίσιο. Ο τομέας του πολεοδομικού σχεδιασμού συνεχίζει να υπάγεται στους Δήμους, χωρίς όμως να επηρεάζει τη νέα οργανωτική δομή των νέων Κέντρων Δόμησης.
Επόμενα βήματα με διάλογο και συνεργασία
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι οι ΥΔΟΜ μεταφέρονται στο Κτηματολόγιο, ως ένα μείζον βήμα σε μια ευρύτερη μεταρρύθμιση που στοχεύει στη βελτίωση της δημόσιας διοίκησης και της διαφάνειας. Ήδη έχει γίνει σημαντική προετοιμασία με τα συναρμόδια υπουργεία, που περιλαμβάνει τον αρχικό σχεδιασμό της ροής εργασιών. Η επιτυχία όμως εξαρτάται από τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Θα ακολουθήσει διάλογος με υπηρεσιακούς παράγοντες, το Κτηματολόγιο με τους εκπρόσωπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ώστε να κατατεθούν προτάσεις και να ενσωματωθούν όπου χρειάζεται, για ομαλή μετάβαση. Κάθε νέα ή βελτιωμένη ιδέα, είτε αφορά τη λειτουργία της νέας δομής, είτε τη διαδικασία μετάβασης του προσωπικού, θα εξεταστεί προσεκτικά, με στόχο μια μεταρρύθμιση που θα εξυπηρετεί καλύτερα το δημόσιο συμφέρον και τους πολίτες.