Ούτε το 6% από τους περίπου 90.000 καταπατητές δημοσίων εκτάσεων εκδήλωσε ενδιαφέρον για την εξαγορά των ακινήτων που καταπάτησαν, εξέλιξη η οποία οδήγησε την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών να δώσει παράταση στις προθεσμίες για ακόμα ένα χρόνο, μήπως και… δελεαστούν οι εμπλεκόμενοι από τα κίνητρα που προσφέρονται και προχωρήσουν στη διαδικασία των αιτήσεων.
Από τα στοιχεία του υπουργείου προκύπτει ότι έως και χθες υποβλήθηκαν 5.260 αιτήσεις, εκ των οποίων στο στάδιο της έγκρισης προχώρησε περιορισμένος αριθμός, ανάξιος των προσδοκιών που είχαν καλλιεργηθεί για τις εισροές στα κρατικά ταμεία (πρόχειροι υπολογισμοί έκαναν αναφορά ακόμα και για έσοδα 500 εκατ. ευρώ).
Σύμφωνα με πληροφορίες, το μεγαλύτερο ποσοστό των αιτήσεων, όπως ήταν αναμενόμενο, προέρχεται από τον Νομό Αττικής.
Με βάση το αρχικό χρονοδιάγραμμα, η διαδικασία υποβολής των αιτήσεων επρόκειτο να ολοκληρωθεί την 30ή Σεπτεμβρίου και την 31η Οκτωβρίου του 2025, ανάλογα με την περιοχή που βρίσκονται οι εκτάσεις του δημοσίου.
Με τη χθεσινή απόφαση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, καταληκτική ημερομηνία υποβολής αιτήσεων για την εξαγορά δημόσιων καταπατημένων εκτάσεων μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας gov.gr ορίζεται η 11η Σεπτεμβρίου 2026.
Στελέχη του ΥΠΕΘΟ εκφράζουν συγκρατημένη αισιοδοξία ότι με την κατάλληλη ενημέρωση, το ενδιαφέρον για εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων θα τονωθεί προς όφελος όλων των εμπλεκομένων. Από τη μια, οι ενδιαφερόμενοι θα νομιμοποιήσουν την ιδιοκτησία τους, θα κλείσουν εκκρεμότητες ετών με το κράτος και θα…ησυχάσουν οριστικά και αμετάκλητα με τα συγκεκριμένα θέματα, ενώ το δημόσιο θα βελτιώσει σημαντικά όχι μόνο τη διαχείριση των ακινήτων του αλλά επιπλέον θα βάλει έσοδα στο ταμείο του.
Η διαδικασία
Η είσοδος των αιτούντων στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ (aeda.apps.gov.gr) γίνεται με τη χρήση κωδικών Τaxisnet και δίνεται η δυνατότητα υποβολής της αίτησης εξαγοράς από εξουσιοδοτημένο πρόσωπο. Για την υποβολή της αίτησης απαιτείται παράβολο 300 ευρώ, το οποίο συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς ή επιστρέφεται, εφόσον η αίτηση απορριφθεί.
Βασική προϋπόθεση του δικαιώματος υποβολής αίτησης εξαγοράς είναι η άσκηση από τον ίδιο τον αιτούντα ή τους δικαιοπαρόχους, επί δημοσίου ακινήτου, αδιαλείπτως κατοχή: επί 30 τουλάχιστον έτη με τίτλο, επί 40 τουλάχιστον έτη χωρίς τίτλο, εφόσον ο αιτών χρησιμοποιεί το ακίνητο ως την κύρια κατοικία του ή ως βοηθητικό χώρο αυτής ή για να ασκεί τουριστική, βιοτεχνική, βιομηχανική, εμπορική ή αγροτική δραστηριότητα.
Επίσης το ακίνητο θα πρέπει να έχει δηλωθεί στο έντυπο «Ε9» για τα 5 τουλάχιστον έτη που προηγούνται της αίτησης, προκειμένου να είναι σαφές ότι οι αιτούντες θεωρούσαν πως το ακίνητο είναι δικό τους.
Το τίμημα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων και κοινωνικά κριτήρια (για ευπαθείς ομάδες, πολύτεκνους, άτομα με αναπηρία). Επί του τιμήματος εξαγοράς προβλέπονται εκπτώσεις που φτάνουν το ανώτατο μέχρι 80%, ανάλογα με την προσωπική και οικογενειακή κατάσταση του αιτούντος.
Επίσης, εφαρμόζεται έκπτωση:
- 50%, αν ο ιδιώτης έχει αναγνωριστεί πρωτόδικα ως κύριος του ακινήτου.
- 50%, αν ο ιδιώτης έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές και έχει ασκηθεί αγωγή από το Δημόσιο ή δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης αγωγής.
- 70%, αν έχει ασκήσει ένδικο μέσο κατά δικαστικής απόφασης για την αναγνώριση της κυριότητας του ακινήτου έως την 31-12-2022.
- 80% επί της αντικειμενικής αξίας για ακίνητο που καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες του αιτούντος (ή του αρχικού δικαιοπαρόχου), ως αποτέλεσμα μαζικής εγκατάστασης πληθυσμιακών ομάδων πριν από το 1964.
Η εξόφληση
Το τίμημα εξοφλείται είτε εφάπαξ με έκπτωση 10% είτε τμηματικά σε έως 60 άτοκες μηνιαίες δόσεις, με ελάχιστο ποσό τα 100 ευρώ μηνιαίως.
Οι πολίτες που επιθυμούν να αποκτήσουν νόμιμους τίτλους ιδιοκτησίας στις καταπατημένες εκτάσεις υποβάλλουν αίτηση εξαγοράς η οποία συνοδεύεται μεταξύ άλλων από τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
- Τοπογραφικό διάγραμμα
- Αεροφωτογραφίες είτε του έτους 1992 ή προγενέστερες ή του 1982 ανάλογα με την περίπτωση.
- Φύλλο προσδιορισμού της αντικειμενικής αξίας οικοπέδου η γηπέδου.
- Βεβαίωση όρων δόμησης.
- Οικοδομική άδεια εφόσον αυτή υπάρχει.
- Απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος.
- Πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ των τελευταίων 5 ετών.