Παρά την -σε δύο δόσεις- κατάργηση της προσωπικής διαφοράς και της καταβολής (για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά) του μόνιμου επιδόματος των 250 ευρώ σε συνταξιούχους, με εισοδηματικά και ηλικιακά κριτήρια, το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας, σύμφωνα με το προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2026, φαίνεται πως κινείται σε τροχιά ισχυρής δημοσιονομικής σταθερότητας.
Έτσι, το 2026 εκτιμάται ότι το πλεόνασμα των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ), όπου περιλαμβάνονται ο ΕΦΚΑ, το ΝΑΤ, ο ΕΟΠΥΥ, ο ΟΠΕΚΑ και η ΔΥΠΑ, θα διαμορφωθεί σε 2,025 δισ. ευρώ, παραμένοντας σε σημαντικά υψηλά επίπεδα, παρά την αύξηση των συνταξιοδοτικών και κοινωνικών δαπανών.
Κύριος μοχλός της δημοσιονομικής αυτής επίδοσης θα είναι η αύξηση των εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές, τα οποία το 2026 προβλέπεται να φτάσουν τα 55,6 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,3 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2025.
Η πολύ μεγάλη αυτή αύξηση αποδίδεται σε τρεις βασικούς παράγοντες:
- Την άνοδο των μισθών,
- Την περαιτέρω αύξηση της απασχόλησης και
- Την πλήρη εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, που περιορίζει τη «μαύρη» εργασία και ενισχύει τη διαφάνεια.
Επιπλέον, η προγραμματισμένη αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού από την 1η Απριλίου 2026, σε συνδυασμό με τις μισθολογικές αυξήσεις στο Δημόσιο, λειτουργεί πολλαπλασιαστικά, τόσο για τα φορολογικά όσο και για τα ασφαλιστικά έσοδα.
Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, η αύξηση των εισφορών συνδέεται άμεσα με τη δυναμική πορεία της απασχόλησης. Συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι το 2026, ο αριθμός των συνολικά απασχολούμενων θα αγγίξει τα 5,2 εκατομμύρια άτομα, το υψηλότερο επίπεδο από το 2008. Παράλληλα, η ανεργία προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω σε 8,6% σε ετήσια βάση το 2026 -το χαμηλότερο ποσοστό των τελευταίων 18 ετών. Να σημειωθεί ότι τον Αύγουστο του 2025 «έκλεισε» στο 8,1%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, μόνο το επτάμηνο του 2025 Ιανουάριος-Ιούλιος, δημιουργήθηκαν πάνω από 319.000 νέες θέσεις εργασίας, με το 56,5% αυτών να αφορά πλήρη απασχόληση. Ο τουρισμός, το λιανεμπόριο και οι υπηρεσίες φιλοξενίας αναδεικνύονται σε κινητήριους μοχλούς της αγοράς εργασίας.
Το οικονομικό επιτελείο εκτιμά πως η θετική αυτή εξέλιξη θα συνοδευτεί το 2026 με νέα άνοδο των αποδοχών. Προϋπολογίζει δε πως ο ονομαστικός μέσος μισθός θα αυξηθεί τον επόμενο χρόνο κατά 3,7%, όπως και το 2025, οδηγώντας το επίπεδο των μικτών αμοιβών εξαρτημένης εργασίας 21,6% υψηλότερα από το 2019.
Σε πραγματικούς όρους, ο μέσος μισθός θα καταγράψει αύξηση 1,5%, ενώ οι καθαρές αποδοχές των εργαζομένων -λόγω των μειώσεων σε φόρους και εισφορές- εκτιμώνται πάνω από 30% υψηλότερες, σε σχέση με το 2019.
Συντάξεις και κοινωνικές παροχές
Το 2026 προβλέπεται αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 1,33 δισ. ευρώ, λόγω:
- Της αναπροσαρμογής των συντάξεων με βάση την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό (κόστος 629 εκατ. ευρώ),
- Της κατάργησης του συμψηφισμού της αύξησης αυτής, με την προσωπική διαφορά κατά 50%,
- Της επιτάχυνσης απονομής νέων συντάξεων και
- Της αύξησης των επικουρικών και κοινωνικών παροχών (κατά 184 εκατ. ευρώ, κυρίως για φαρμακευτική και υγειονομική δαπάνη του ΕΟΠΥΥ).
Παρά την αύξηση των δαπανών, το πλεόνασμα διατηρείται ισχυρό, καθώς η αύξηση των εσόδων υπερκαλύπτει τη δημοσιονομική επιβάρυνση.