Σε πολύ χαμηλά επίπεδα, κάτω από τα 1.000 ευρώ μεικτά, παραμένουν καθηλωμένες οι συντάξεις, ενώ μια σειρά από μνημονιακούς νόμους καθώς και ο συνεχόμενα υψηλός πληθωρισμός σε τρόφιμα, ενέργεια και υπηρεσίες έχει μετατρέψει το πραγματικά διαθέσιμο εισόδημα της πλειονότητας των συνταξιούχων σε… συντάξεις επιβίωσης. Έτσι, και παρά τις αυξήσεις που ανακοινώνονται τα τελευταία χρόνια, το εισόδημα των συνταξιούχων μειώνεται, με την καθημερινότητα να κοστίζει πολύ περισσότερο.
Τα στοιχεία του συστήματος «Ήλιος» για τον μήνα Αύγουστο δείχνουν πως κάτω από 1.000 ευρώ μεικτά λαμβάνουν έξι στους δέκα συνταξιούχους, με τη μέση κύρια σύνταξη να μην υπερβαίνει τα 844 ευρώ και τη μέση επικουρική να περιορίζεται στα 196 ευρώ.
Για έναν ακόμη μήνα, παρατηρείται μεγάλη διαφορά μεταξύ των νέων συνταξιούχων, με τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα να βρίσκονται σε δυσμενέστερη θέση, αφού κατά μέσο όρο οι νέες συντάξεις τους περιορίζονται στα 761 ευρώ, έναντι 1.246 ευρώ του Δημοσίου. Η διαφορά δηλαδή φτάνει τα 485 ευρώ.
Γεγονός που -σύμφωνα με τους ειδικούς- καταδεικνύει τις συνέπειες των χαμηλών μισθών, των ελαστικών μορφών εργασίας και των χρονικών διαστημάτων ανεργίας, που κατά κύριο λόγο παρατηρούνται στον ιδιωτικό τομέα.
Το πρόβλημα των χαμηλών συντάξεων ανέδειξε με επιστολή προς τον πρωθυπουργό της χώρας Κυριάκο Μητσοτάκη το Ενιαίο Δίκτυο των Συνταξιούχων (ΕΝΔΙΣΥ). Οι εκπρόσωποι των συνταξιούχων ζητούν την άμεση κατάργηση της Προσωπικής Διαφοράς και όχι σε βάθος διετίας, όπως εξήγγειλε προσφάτως ο πρωθυπουργός.
Επιπλέον, το ΕΝΔΙΣΥ επισημαίνει την επιτακτική ανάγκη αναδρομικής καταβολής των αυξήσεων που έχουν χάσει από το 2023 και μετά (άνω του 13,15%) τουλάχιστον 1,1 εκατομμύριο συνταξιούχοι, οι οποίοι είχαν ή συνεχίζουν να διατηρούν προσωπική διαφορά.
Αναλυτικά, σε σταθερά χαμηλά επίπεδα, αντίστοιχα με αυτά του Ιουλίου (μετά τη διόρθωση των στοιχείων που προκάλεσαν λανθασμένες αντιδράσεις, καθώς οι πίνακες που αρχικά δημοσιεύθηκαν, εμφάνιζαν τη μέση κύρια σύνταξη κάτω και από τα 800 ευρώ), παρέμειναν τον Αύγουστο τόσο οι κύριες όσο και οι επικουρικές συντάξεις, που κατά μέσο όρο υπολογίστηκαν στα 844 και στα 196 ευρώ, αντίστοιχα.
Αναλυτικά, σύμφωνα με την έκθεση «Ήλιος», τον Αύγουστο του 2025:
- Οι συνταξιούχοι της χώρας ήταν 2.514.288, αριθμός αυξημένος κατά 3.583 άτομα σε ένα μήνα, συγκριτικά με τα 2.510.705 συνταξιούχους που είχαν καταγραφεί τον Ιούλιο. Είναι όμως και κατά 14.263 άτομα μεγαλύτερος, σε σχέση με τα 2.500.025 συνταξιούχους του Αυγούστου του 2024.
- Από τις 1.929.998 συντάξεις γήρατος, οι 1.028.004, ή ποσοστό της τάξης του 53,26%, καταβάλλονται σε άνδρες. Στον αντίποδα, από τις 382.782 συντάξεις θανάτου που χορηγήθηκαν τον Αύγουστο, η συντριπτική πλειονότητα, 9 στις 10 (348.143 ή ποσοστό 90,95%), δόθηκαν σε γυναίκες δικαιούχους. Όσο για τις αναπηρικές συντάξεις, από τις συνολικά 174.134, οι 105.446 (ποσοστό 60,55%) καταβλήθηκαν σε άνδρες δικαιούχους.
- Συνολικά πληρώθηκαν 4.701.290 συντάξεις. Από αυτές, οι 2.878.281 ήταν κύριες, οι 1.384.362 ήταν επικουρικές, ενώ δόθηκαν και 438.647 μερίσματα. Η μηνιαία δαπάνη για την καταβολή του συνόλου των συντάξεων ξεπέρασε τον Αύγουστο τα 2,75 δισ. ευρώ.
- Οι κύριες συντάξεις κατά μέσο όρο κυμάνθηκαν στα 844,62 ευρώ. Παρατηρείται ελάχιστη αύξηση κατά 0,40 λεπτά, σε σύγκριση με τα 844,22 ευρώ του περασμένου Ιουλίου. Σε ετήσια βάση, παρατηρείται μικρή αύξηση της τάξης των 22,14 ευρώ (η μέση κύρια σύνταξη Αυγούστου 2024 ήταν 822,48 ευρώ).
- Αντίστοιχα, η μέση επικουρική σύνταξη είναι στα επίπεδα των 196,48 ευρώ, σχεδόν σταθερή τόσο σε σχέση με τη μέση επικουρική σύνταξη του Ιουλίου (-0,07 ευρώ) όσο και με τη μέση επικουρική σύνταξη του Αυγούστου 2024 (-0,35 ευρώ).
- Οι περισσότεροι συνταξιούχοι (475.400 άτομα ή 18,9%) είναι ηλικίας 71 - 75 ετών. Έπονται όσοι είναι 66 - 70 ετών (461.204 άτομα ή 18,3%) και όσοι είναι 76 - 80 ετών (429.912 άτομα ή 17,1%). Άρα, στις ηλικίες 66 - 80 ετών βρίσκονται περισσότεροι από τους μισούς συνταξιούχους (54,3% ή 1.366.516 άτομα).
- Το υψηλότερο μέσο εισόδημα από συντάξεις (1.132,57 ευρώ μεικτά) λαμβάνουν 281.882 συνταξιούχοι (ποσοστό 11,2%), ηλικίας 61 - 65 ετών. Ακολουθούν με 1.103,66 ευρώ, οι 461.204 συνταξιούχοι με ηλικία 66 - 70 ετών. Συνολικά, το μέσο εισόδημα από συντάξεις υπολογίζεται στα 1.014,80 ευρώ.
- Για άλλον ένα μήνα, μεγάλο πλήθος κύριων συντάξεων γήρατος (1.143.013 ή 58,78%) είναι έως 1.000 ευρώ. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι σχεδόν οι έξι στις δέκα κύριες συντάξεις είναι κάτω από το κρίσιμο όριο μηνιαίων συντάξιμων αποδοχών.
Τον Αύγουστο εκδόθηκαν 27.215 νέες συντάξεις, για τις οποίες η δαπάνη ήταν 15.423.506 ευρώ. Οι περισσότερες (16.400 ή ποσοστό 60,26%) εκδόθηκαν από τον e-ΕΦΚΑ και αφορούσαν πρώην εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα. Η μέση δαπάνη γι’ αυτές τις συντάξεις ήταν μόλις 760,97 ευρώ.
Παράλληλα, εκδόθηκαν και 828 συντάξεις, που αφορούσαν εργαζόμενους από τον Δημόσιο Τομέα. Εκεί η δαπάνη ήταν αισθητά υψηλότερη, καθώς ανήλθε κατά μέσο όρο στα 1.246,47 ευρώ, εκτινάσσοντας τη διαφορά μεταξύ νέων συντάξεων σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα στα 485,5 ευρώ.
Να σημειωθεί ότι οι συνταξιουχικές οργανώσεις ζητούν από την κυβέρνηση και την πλήρη κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, εκτιμώντας παράλληλα ως ουσιαστικά αναποτελεσματική τη διορθωτική αναπροσαρμογή των κλιμακίων της Εισφοράς Αλληλεγγύης, η οποία εφαρμόζεται από φέτος.
Σύμφωνα με τη νέα αναπροσαρμογή, το όριο σύνταξης που θα απαλλάσσεται από την κράτηση αυξάνεται κάθε έτος αντίστοιχα με το ποσοστό αύξησης των συντάξεων, ώστε να μην επαναληφθεί το φαινόμενο μείωσης αντί αύξησης της σύνταξης.
Ωστόσο, οι συνταξιούχοι χαρακτηρίζουν τη λύση αυτή ως αναποτελεσματική, που οδηγεί σε πολλές περιπτώσεις και πάλι σε μείωση εισοδήματος καθώς, όπως αναφέρουν:
- Δεν έχει ικανοποιηθεί το αίτημα των εκπροσώπων των συνταξιούχων για κατάργηση του μέτρου.
- Η κράτηση, πλην της πρώτης κλίμακας, υπολογίζεται επί του συνολικού ποσού της σύνταξης και όχι επί της διαφοράς από τη μία κλίμακα στην άλλη, με αποτέλεσμα την υπέρμετρη επιβάρυνση των συνταξιούχων.