Μέτρα συνολικού δημοσιονομικού κόστους 1,76 δισ. ευρώ ενσωματώνει το φορολογικό νομοσχέδιο το οποίο, μετά τη διαβούλευση, κατατέθηκε αργά χθες το βράδυ στη Βουλή. Μόνο οι αλλαγές στη φορολογική κλίμακα θα στοιχίσουν στον προϋπολογισμό του 2026 συνολικά 1,2 δισ. ευρώ ενώ η επιβάρυνση για το 2027 θα ανέλθει σε 1,6 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα, από τις προτεινόμενες διατάξεις, εκτός της φορολογικής κλίμακας, θα προκληθούν στον κρατικό προϋπολογισμό:
- Ετήσια δαπάνη ποσού περίπου 127 εκατ. ευρώ από την εφαρμογή του νέου μισθολογίου για τα στελέχη των Σωμάτων Ασφαλείας. Ειδικά για το τρέχον έτος, η εν λόγω δαπάνη εκτιμάται στο ύψος των 32 εκατ. ευρώ, ενώ ετήσια επιβάρυνση 10,4 εκατ. ευρώ θα προκύψει από την αύξηση του επιδόματος ειδικών καθηκόντων.
- Η καταβολή του επιδόματος ειδικών καθηκόντων σε συγκεκριμένους κλάδους προσωπικού του Υπουργείου Εξωτερικών θα στοιχίσει 3,6 εκατ. ευρώ, ενώ μικρότερα ποσά θα απαιτηθούν για: την κατάργηση του ανώτατου ορίου της αποζημίωσης υπηρεσίας στην Αλλοδαπή, την αύξηση του ποσοστού κάλυψης των διδάκτρων φοίτησης των τέκνων των υπαλλήλων όλων των κλάδων της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Εξωτερικών, τα οποία φοιτούν σε ξενόγλωσσα ή ελληνικά σχολεία και άλλα αντίστοιχα μέτρα στήριξης.
- Οι αλλαγές στα τεκμήρια διαβίωσης (κατοικίες, αυτοκίνητα, σκάφη, εξαρτώμενα τέκνα), εκτιμάται ότι θα στοιχίζουν στον προϋπολογισμό περίπου 40 εκατ. ευρώ από το 2026 και εφεξής.
- Στο ποσό των 90 εκατ. ευρώ από το 2027 και μετά, υπολογίζεται η τροποποίηση της κλίμακας αυτοτελούς φορολόγησης του εισοδήματος από ακίνητη περιουσία.
- Σταδιακή κατάργηση του Ε.Ν.Φ.Ι.Α. για τα φυσικά πρόσωπα, φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας, των οποίων η κύρια κατοικία βρίσκεται σε οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους κ.λπ. Το ύψος της εν λόγω απώλειας εκτιμάται στο ποσό των 38 εκατ. ευρώ για το έτος 2026 και στο ποσό των 75 εκατ. ευρώ περίπου, για κάθε επόμενο έτος.
- Η μείωση κατά 30% των συντελεστών Φ.Π.Α. στα νησιά της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου (Σαμοθράκη) και του πρώην νομού Δωδεκανήσων, εφόσον έχουν πληθυσμό, έως 20.000 κατοίκους, θα στοιχίσει στον προϋπολογισμό 25 εκατ. ευρώ.
- Συνολική απώλεια εσόδων έως 150 εκ. ευρώ, προϋπολογίζεται από τη θέσπιση καθεστώτος ενίσχυσης με τη μορφή προσαυξημένης έκπτωσης δαπανών στην περίοδο 2026-2028 για τομείς δραστηριότητας κατασκευής όπλων, πυρομαχικών, μηχανοκίνητων οχημάτων κ.λπ..
- Από την καταβολή επιδόματος ιδιαίτερων καθηκόντων στο προσωπικό (περιλαμβανομένων και των Διευθυντών) των Σωφρονιστικών Καταστημάτων και των Ιδρυμάτων Αγωγής Ανηλίκων της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, θα προκύψει ετήσια δαπάνη περίπου 2,8 εκατ. ευρώ για το 2025 και 5,7 εκατ. ευρώ για το 2026 και για κάθε επόμενο έτος.
- Η καταβολή σε ετήσια βάση της προβλεπόμενης πρόσθετης επιχορήγησης από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προς την ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας Α.Ε.» (φορέας Γενικής Κυβέρνησης) με ταυτόχρονη αύξηση των εσόδων του φορέα, υπολογίζεται σε 11 εκατ. ευρώ.
- Σε περίπου 10 εκατ. ευρώ υπολογίζεται η δαπάνη του προϋπολογισμού για: την μείωση του ποσοστού φορολόγησης εφημεριών ιατρικού προσωπικού, την απαλλαγή/μείωση από το ελάχιστο ποσό καθαρού φορολογητέου εισοδήματος για ορισμένες κοινωνικές ομάδες (νέες μητέρες, επιχειρήσεις σε δημοτικές κοινότητες ή οικισμούς έως 1.500 κατοίκους, εκμεταλλευτές σχολικών κυλικείων.
- Στα 22 εκατ. ευρώ υπολογίζεται η επιβάρυνση από την κατάργηση του τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης.
- Η εξαίρεση του ειδικού επιδόματος βιβλιοθήκης μελών ΔΕΠ και ερευνητών, από τον υπολογισμό του φόρου εισοδήματος, θα επιφέρει στον προϋπολογισμό κόστος 6 εκατ. ευρώ περίπου από το έτος 2026 και εφεξής.
- Η πρόσθετη απώλεια εσόδων από την επέκταση της απαλλαγής από φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων για τα πρώτα 3 χρόνια, και για τις μακροχρόνιες μισθώσεις που θα συναφθούν εντός του έτους 2026, καθώς και από την βελτίωση των σχετικών προϋποθέσεων, εκτιμάται ετησίως στο ποσό των 10 εκατ. ευρώ για τα έτη 2027 έως 2029, επιπλέον της απώλειας που είχε εκτιμηθεί ότι προκαλείται από το αρ.9 του ν.5162/2024.
- Στα 18 εκατ. ευρώ εκτιμάται η απώλεια εσόδων, για το έτος 2026, από την παράταση της αναστολής της εφαρμογής του Φ.Π.Α. στα αδιάθετα ακίνητα.
Υπάρχουν ωστόσο και αρκετά μέτρα για τα οποία δεν μπορεί να προϋπολογισθεί- πριν την εφαρμογή τους- το κόστος για τον προϋπολογισμό. Πρόκειται για μέτρα όπως για παράδειγμα η παράταση για ένα επιπλέον έτος της ισχύος κινήτρων, για πραγματοποίηση συναλλαγών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμών.
Οι διατάξεις
Αξίζει να σημειωθεί ότι με το σχέδιο νόμου «Φορολογική μεταρρύθμιση για το δημογραφικό και τη μεσαία τάξη –Μέτρα στήριξης για την κοινωνία και την οικονομία», επανακαθορίζεται το πλαίσιο φορολόγησης εισοδήματος, τροποποιούνται διατάξεις του ειδικού μισθολογίου των Σωμάτων Ασφαλείας και ρυθμίζονται διάφορα άλλα θέματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Ειδικότερα:
- Επανακαθορίζονται οι κλίμακες και οι φορολογικοί συντελεστές βάσει των οποίων φορολογείται το εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
- Εισάγονται μειώσεις των οριζόμενων φορολογικών συντελεστών ανά κλίμακα εισοδήματος, αναλόγως του αριθμού των εξαρτώμενων τέκνων ή της ηλικίας των φορολογουμένων.
- Οι προαναφερόμενοι φορολογικοί συντελεστές και οι μειώσεις τους εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις φορολόγησης κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα.
- Μειώνεται σε 20% (από 22% που ισχύει σήμερα) ο συντελεστής αυτοτελούς φορολόγησης των εφημεριών του οριζόμενου ιατρικού προσωπικού που απασχολείται σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.
- Διατηρούνται και για το έτος 2026 οι προβλέψεις κινήτρων σχετικά με την πραγματοποίηση συναλλαγών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.
- Εξαιρούνται από την εφαρμογή τεκμαρτού εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, μητέρες κατά το έτος του τοκετού ή της υιοθεσίας ή αναδοχής τέκνου και κατά τα 2 επόμενα έτη.
- Εφαρμόζονται και στους υπόχρεους (εκμεταλλευτές σχολικών κυλικείων και επιχειρήσεις που ασκούν τη δραστηριότητά τους σε δημοτικές κοινότητες ή οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους) οι προβλεπόμενες μειώσεις ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος.
- Τροποποιείται το καθεστώς ως προς την κλίμακα της αυτοτελούς φορολόγησης του εισοδήματος από ακίνητη περιουσία. Ειδικότερα: i. Καθιερώνεται ενδιάμεσο (δεύτερο) κλιμάκιο εισοδήματος από δώδεκα χιλιάδες (12.000) έως είκοσι τέσσερεις χιλιάδες (24.000) ευρώ με συντελεστή φορολόγησης είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) (από τριάντα πέντε τοις εκατό (35%) που ισχύει), ii. το τρίτο κλιμάκιο εισοδήματος, για το οποίο ο συντελεστής παραμένει στο τριάντα πέντε τοις εκατό (35%), διαμορφώνεται για ποσά από είκοσι τέσσερεις χιλιάδες (24.000) έως τριάντα έξι χιλιάδες (36.000) ευρώ (αντί έως τριάντα πέντε χιλιάδες (35.000) ευρώ που ισχύει) και συνακόλουθα το τέταρτο κλιμάκιο εισοδήματος (για το οποίο ο συντελεστής παραμένει στο σαράντα πέντε τοις εκατό (45%), διαμορφώνεται για ποσά από τριάντα έξι χιλιάδες (36.000) ευρώ και άνω, αντί για ποσά από τριάντα πέντε χιλιάδες (35.000) ευρώ και άνω που ισχύει.
- Επεκτείνεται, και στις συναφθείσες εντός του έτους 2026 μακροχρόνιες μισθώσεις ακινήτων που δηλώνονταν ως κενά ή είχαν διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση κ.λπ., η απαλλαγή από φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων για τους πρώτους τριάντα έξι (36) μήνες και βελτιώνονται οι προϋποθέσεις χορήγησης αυτής.
- Προβλέπεται μείωση, κατά πενήντα τοις εκατό (50%) για το έτος 2026 και πλήρης απαλλαγή από το έτος 2027 και μετά, από τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (Ε.Ν.Φ.Ι.Α.) σε φυσικά πρόσωπα, φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας, των οποίων η κύρια κατοικία βρίσκεται σε οικισμούς με πληθυσμό έως χίλιους πεντακόσιους (1.500) κατοίκους, εξαιρουμένων των οικισμών της Περιφέρειας Αττικής, πλην της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων. Ειδικά για την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου το ανωτέρω όριο ορίζεται σε χίλιους επτακόσιους (1.700) κατοίκους. Η μείωση αφορά αποκλειστικά στα δικαιώματα επί της κύριας κατοικίας των ανωτέρω προσώπων που βρίσκονται στους οικισμούς αυτούς και εφόσον η συνολική αξία του εκατό τοις εκατό (100%) της πλήρους κυριότητας της κατοικίας που υπολογίζεται για τους σκοπούς της επιβολής του φόρου, δεν υπερβαίνει τις τετρακόσιες χιλιάδες (400.000) ευρώ.
- Μειώνονται κατά τριάντα τοις εκατό (30%) οι συντελεστές Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) στα νησιά της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου (Σαμοθράκη) και του πρώην νομού Δωδεκανήσων, εφόσον έχουν πληθυσμό, σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη απογραφή, έως είκοσι χιλιάδες (20.000) κατοίκους.
- Παρατείνεται και για το έτος 2026 η αναστολή εφαρμογής του Φ.Π.Α. στα αδιάθετα ακίνητα, κατόπιν αίτησης του υποκείμενου στον φόρο κατασκευαστή οικοδομών προς πώληση και υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις.
- -Θεσπίζεται καθεστώς ενίσχυσης περιφερειακού χαρακτήρα σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 651/2014 της Επιτροπής, για επενδυτικά σχέδια που αφορούν σε αρχική, κατά την έννοια του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού (Γ.Α.Κ.), επένδυση στους αναφερόμενους τομείς δραστηριότητας (κατασκευή όπλων, πυρομαχικών, μηχανοκίνητων οχημάτων κ.λ.π.).
- Καταργείται το τέλος συνδρομητικής τηλεόρασης.
Σώματα ασφαλείας
Τροποποιείται το μισθολογικό καθεστώς που διέπει τα στελέχη των Σωμάτων Ασφαλείας (Σ.Α.), δηλαδή της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής.
Πιο συγκεκριμένα, καθορίζονται:
- οι κατηγορίες μισθολογικής κατάταξης των στελεχών των Σ.Α. (προβλέπονται τέσσερις (4) κατηγορίες (Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄), ανάλογα με την προέλευση των στελεχών αυτών),
- τα μισθολογικά κλιμάκια (Μ.Κ.) (ορίζονται σε είκοσι (20)),
- ο χρόνος και ο τρόπος μισθολογικής εξέλιξης των στελεχών των Σ.Α.,
- το ύψος των ποσών του βασικού μισθού που αντιστοιχεί σε κάθε Μ.Κ..
* Εισάγεται συντελεστής προσαύξησης των ποσών του βασικού μισθού αναλόγως της μισθολογικής κατάταξης και του βαθμού των στελεχών των Σ.Α..
* Ορίζονται οι αποδοχές ειδικών κατηγοριών στελεχών των Σ.Α. (όπως Δοκίμων Υπαστυνόμων και Αστυφυλάκων και αντιστοίχων των Σ.Α. καθώς και μαθητών που προέρχονται από τα Σώματα Ασφαλείας).
* Αναφέρονται τα επιδόματα, οι παροχές και οι αποζημιώσεις που χορηγούνται στα στελέχη των Σ.Α. Ενδεικτικά:
- ορίζεται αυξανόμενο το ύψος του χορηγούμενου επιδόματος θέσης ευθύνης,
- θεσπίζεται νέο επίδομα για τα στελέχη των Σ.Α. που καλύπτουν συγκεκριμένες θέσεις διοίκησης (επίδομα διοίκησης),
- διευρύνονται οι περιοχές, για τις οποίες χορηγείται επίδομα παραμεθορίου,
- επεκτείνεται η χορήγηση της ειδικής μηνιαίας αποζημίωσης και στους υπηρετούντες πυροσβέστες στην Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων των Σ.Α.,
- καταβάλλεται και στους Πυροσβέστες Γενικών Καθηκόντων Επί Θητεία η προβλεπόμενη αποζημίωση, στην περίπτωση διάθεσής τους, για εκτέλεση πρόσθετης υπηρεσίας για περιπολία.
* Προβλέπεται η διασφάλιση των τακτικών μηνιαίων αποδοχών των στελεχών των Σ.Α., μέσω της διατήρησης προσωπικής διαφοράς.
* Τίθεται ως ανώτατο όριο αποδοχών και πρόσθετων αμοιβών ή απολαβών του προσωπικού των Σ.Α., το σύνολο των μηνιαίων τακτικών αποδοχών του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας με τριάντα εννιά (39) έτη συνολικής υπηρεσίας, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη η οικογενειακή παροχή και η προσαύξηση του επιδόματος ιδιαίτερων συνθηκών εργασίας και επικινδυνότητας.