Η έναρξη του νέου μοντέλου θα γίνει σταδιακά, όπως αναφέρει η σχετική απόφαση, από την 1η Φεβρουαρίου 2026 για τις μεγάλες επιχειρήσεις (παροχή άνω των 25 kVA) και από την 1η Απριλίου για τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις (έως 25 kVA), με τους παρόχους να ενημερώνουν κάθε απόγευμα μέχρι τις 5μμ τους πελάτες τους για τις ώρες με τις φθηνότερες τιμές ρεύματος της επόμενης ημέρας.
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι αν ίσχυαν ήδη τα πορτοκαλί τιμολόγια, η χρέωση για κάποιον που θα τιμολογούνταν για παράδειγμα σήμερα μεταξύ 11 και 12 το πρωί θα υπολογίζονταν με χονδρική στα 10 €/ MWh, έναντι των 155-160 €/ MWh, που «παίζει» η χρηματιστηριακή αγορά στις 9-10 το βράδυ.
Στο ερώτημα πώς θα ενημερώνονται οι καταναλωτές, όσοι πάροχοι ανακοινώσουν τέτοια προϊόντα και μπουν στο παιχνίδι της ωριαίας τιμολόγησης, θα παρέχουν στους πελάτες τους ένα app, (στο κινητό του ή στο mail τους) μέσω του οποίου οι τελευταίοι θα ενημερώνονται για τις τιμές που προσφέρουν ανά ώρα όλο το επόμενο 24ωρο.
Στη περίπτωση των μικρών πελατών, το τιμολόγιο θα «σπάει» σε δύο μέρη, στο πάγιο που θα είναι γνωστό εκ των προτέρων και τη τελική τιμή προμήθειας η οποία θα μεταβάλλεται ανά ώρα, και επίσης θα είναι γνωστή στον καταναλωτή από τη προηγούμενη μέρα.
Στους μεγάλους πελάτες, η χρέωση θα προσαρμόζεται στο προφίλ κατανάλωσης του πελάτη και θα παραμένει άμεσα συνδεδεμένη με τη δυναμική των αγορών ενέργειας.
Επιχειρήσεις οι βασικά ωφελούμενοι
Κανονικά, αν η εγκατάσταση των έξυπνων ρολογιών είχε «τρέξει» ταχύτερα από το ΔΕΔΔΗΕ, τα πορτοκαλί τιμολόγια θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα σημαντικό εργαλείο για τα νοικοκυριά προκειμένου να επωφελούνται των πολύ χαμηλών ή και αρνητικών τιμών τα πρωινά και μεσημέρια, λόγω της διογκούμενης παρουσίας φωτοβολταϊκών στο ενεργειακό μείγμα, καθώς επίσης και να έχουν δεδομένα σε real time.
Σε σύνολο ωστόσο 7,7 εκατομμυρίων μετρητών πανελλαδικά (νοικοκυριών, επιχειρήσεων μέσης και υψηλής τάσης), έξυπνα ρολόγια διαθέτουν μέχρι σήμερα μόλις 1,4 εκατ. παροχές, με τη πλειοψηφία να είναι επαγγελματικά.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι η χθεσινή ανακοίνωση του ΥΠΕΝ αφορά πρωτίστως τις επιχειρήσεις (έξυπνα ρολόγια διαθέτει το σύνολο στη μέση και υψηλή τάση) και σε δεύτερο χρόνο τους οικιακούς. Στο ερώτημα, αν κάποιος που δεν του έχει εγκαταστήσει έξυπνο μετρητή ο ΔΕΔΔΗΕ, είναι διατεθειμένος για να τον τοποθετήσει να τον πληρώσει από τη τσέπη του, η απάντηση είναι ότι δεν μπορεί να το κάνει, καθώς τα μετρητικά δεδομένα είναι ρυθμιστικά ελεγχόμενα από το Διαχειριστή του δικτύου. Αν ωστόσο έχει χαλάσει ο μετρητής ενός πελάτη και ο ΔΕΔΔΗΕ έρθει να του τον αλλάξει, τότε η αντικατάσταση θα γίνει με νέα έξυπνη συσκευή.
Έτερο ερώτημα είναι κατά πόσο οι έξυπνοι μετρητές που έχει μέχρι τώρα εγκαταστήσει ο ΔΕΔΔΗΕ επιτρέπουν πράγματι τη τιμολόγηση ανά ώρα και τη παροχή δεδομένων κατανάλωσης σε σχεδόν πραγματικό χρόνο, καθώς όπως ανέφερε πρόσφατα ο ίδιος ο Διαχειριστής σε εισήγηση του προς τη ΡΑΑΕΥ για την τροποποίηση του κώδικα διαχείρισης δικτύου, κάποια από τα ρολόγια που έχει τοποθετήσει δεν πληρούν τις παραπάνω προϋποθέσεις, οι οποίες απαιτούν επιπλέον εξοπλισμό.
Μεταφορά της κατανάλωσης σε ώρες με χαμηλές τιμές
Σταχυολογώντας τα βασικά οφέλη από την ενεργοποίηση των πορτοκαλί τιμολογίων, για τις μεν επιχειρήσεις είναι ότι ακριβώς επειδή κάνουν μεγάλους λογαριασμούς, θα καταφέρουν να εξοικονομήσουν σημαντικά ποσά, εφόσον μπορούν να μετατοπίσουν τις πρωινές ή μεσημεριανές ώρες μεγάλο μέρος της κατανάλωσης τους. Κάποιες επιχειρήσεις είναι αρκετά ευέλικτες στη μεταφορά μέρους της κατανάλωσής τους εντός της ημέρας.
Στα δε νοικοκυριά, όσα έχουν εγκατεστημένα έξυπνα ρολόγια, το πορτοκαλί τιμολόγιο σημαίνει ότι θα μπορούν να προγραμματίζουν για το πρωί και το μεσημέρι τη λειτουργία μιας σειράς συσκευών, από πλυντήρια μέχρι ηλεκτρικές σκούπες, (όλο και περισσότερες οικιακές συσκευές δουλεύουν πλέον με προγραμματισμό και εξ αποστάσεως). Αυτό σημαίνει ότι ο καταναλωτής, ακόμη και αν απουσιάζει από το σπίτι, θα μπορεί να τις προγραμματίζει από μακριά.
Άλλωστε τα στοιχεία δείχνουν ότι πλέον ένας πολύ μεγάλος αριθμός καταναλωτών βρίσκεται τις πρωινές και μεσημεριανές ώρες στη κατοικία του. Είτε επειδή έχουν καθιερώσει τη τηλεργασία, είτε επειδή είναι συνταξιούχοι, είτε γιατί ανήκουν στη μεγάλη ομάδα των «ατόμων έκτος εργατικού δυναμικού».
10 πράγματα που πρέπει να ξέρετε
Συνοψίζοντας, οι καταναλωτές καλό είναι να έχουν υπόψη τους τα εξής για τη νέα αυτή κατηγορία τιμολογίων.
- Πότε θα ενημερώνεται ο πελάτης για τις τιμές της επόμενης μέρας. Κάθε προηγούμενη μέρα μέχρι τις 5 το απόγευμα από τον πάροχό του.
- Προστασία από ακραίες διακυμάνσεις. Αν η τιμή προβλέπεται να φτάσει ή να ξεπεράσει τα 180 €/MWh, θα του αποστέλλεται άμεσα ALERT μέσω email ή SMS, ώστε να προσαρμόζει τη χρήση του πορτοκαλί τιμολογίου και να αποφεύγει τις υψηλές τιμές.
- Ποιοι πάροχοι υποχρεούνται να το προσφέρουν. Ολοι οι προμηθευτές που διαθέτουν πάνω από 200.000 πελάτες, μαζί με την δέσμευση να δημοσιεύουν τις τελικές τιμές της επόμενης ημέρας, καθώς και αρχείο με τις χρεώσεις και τιμές των τελευταίων πέντε ετών.
- Οι όροι δεν αλλάζουν κατά τη διάρκεια της σύμβασης. Το τιμολόγιο δεν θα αλλάζει κατά την διάρκεια της σύμβασης χωρίς καμία δυνατότητα μονομερούς τροποποίησης εκ μέρους του προμηθευτή.
- Απαγορεύεται η ρήτρα πρόωρης αποχώρησης. Κάθε επιβολή - άμεση ή έμμεση - ρήτρας πρόωρης αποχώρησης λόγω τερματισμού σύμβασης σε πρόγραμμα δυναμικής τιμολόγησης απαγορεύεται ρητά, σε περίπτωση που κάποιος καταναλωτής επιθυμεί τη λήξη της.
- Εγγραφή σύναψη σύμβασης. Η σύναψη σύμβασης δυναμικής τιμολόγησης γίνεται εγγράφως (έγχαρτη ή ηλεκτρονική σύμβαση) και όχι τηλεφωνικώς.
- Τι πρέπει να αναρτά ο πάροχος. Ο προμηθευτής υποχρεούται να αναρτά στην ιστοσελίδα του υπόδειγμα σύμβασης δυναμικής τιμολόγησης των πελατών.
- Υποβολή στη ΡΑΕΕΥ. Ο Προμηθευτής υποβάλει στη ΡΑΑΕΥ υπόδειγμα σύμβασης δυναμικής τιμολόγησης των πελατών 10 ημέρες πριν την εμπορική του διάθεση.
- Όρος μεταφοράς του πελάτη σε νέο πορτοκαλί τιμολόγιο. Εάν η σύμβαση δυναμικής τιμολόγησης περιλαμβάνει όρο σχετικά με την μεταφορά του πελάτη σε νέο δυναμικό τιμολόγιο κατά τη λήξη της σύμβασης, αυτό θα πρέπει να αναγράφεται σε κάθε λογαριασμό, μαζί με την ημερομηνία κατά την οποία πραγματοποιείται η μεταφορά.
- Απαγορεύεται μονομερής μετατροπή τυπικής σύμβασης σε δυναμική. Μια υφιστάμενη τυπική σύμβαση προμήθειας δεν μπορεί να μετατραπεί σε σύμβαση δυναμικής τιμολόγησης χωρίς ο καταναλωτής να δώσει τη συγκατάθεσή του.