Στην τριάδα των ευρωπαϊκών κρατών που κατέγραψαν τον Νοέμβριο την υψηλότερη μείωση προσφερόμενων καταλυμάτων συμπεριελήφθη η Ελλάδα, καταλαμβάνοντας μάλιστα τη δεύτερη θέση.
Πιο συγκεκριμένα, η χώρα μας για δεύτερο συνεχή μήνα σημείωσε πτώση 4,5% σε ετήσια βάση, με την Ισπανία να καταγράφει τη μεγαλύτερη υστέρηση στο μείον 9,7% και την Κροατία να έπεται της Ελλάδας στο μείον 2,9%.
Αυτή η κάμψη αποδίδεται κατά κύριο λόγο, σύμφωνα με την εξειδικευμένη εταιρεία AirDNA, στα αυστηρότερα ρυθμιστικά πλαίσια που έχουν τεθεί από τις κυβερνήσεις των τριών χωρών. Η μείωση της προσφοράς συνδέεται, βέβαια, τουλάχιστον στην Ελλάδα και με το πέρας της τουριστικής σεζόν.
Στον αντίποδα, οι σκανδιναβικές χώρες συνέχισαν να εμφανίζουν ισχυρή ανάπτυξη, ενώ οι αγορές της Κεντρικής Ευρώπης, όπως το Βέλγιο και η Γερμανία, συγκαταλέγονται στους κορυφαίους «παίκτες» των βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Παράλληλα, ωστόσο, η Ελλάδα ήταν μία από τις πέντε ευρωπαϊκές χώρες που κατέγραψαν θετικό πρόσημο ως προς την πληρότητα. Έτσι λοιπόν, η πληρότητα στα καταλύματα ανά τη χώρα σημείωσε οριακή αύξηση, τοποθετώντας τη χώρα μας στην πέμπτη θέση της λίστας. Υψηλότερη σημείωσαν Αυστρία, Ισπανία, Τσεχία και Δανία.
Ο Νοέμβριος έκλεισε για την Ελλάδα με υστέρηση, εκτός από την προσφορά, και σε επίπεδο ζήτησης, με στο σχετικό ποσοστό να διαμορφώνεται στο 3% περίπου. Οριακά αρνητικό πρόσημο καταγράφηκε επίσης τόσο σε ό,τι αφορά τη μέση τιμή ανά διανυκτέρευση, πέριξ του 2%, όσο και σε ό,τι αφορά το έσοδο ανά διαθέσιμο κατάλυμα, γύρω στο 1%.
Η μεγάλη εικόνα
Σε γενικές γραμμές, η ευρωπαϊκή αγορά βραχυχρόνιων μισθώσεων εμφανίζει το τελευταίο τρίμηνο του έτους εμφανή σημάδια κόπωσης σε επίπεδο ζήτησης, παρά τη σημαντική επιβράδυνση της προσφοράς.
Τα στοιχεία του Νοεμβρίου δείχνουν ότι, αν και ο ρυθμός ανάρτησης νέων ακινήτων στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης περιορίζεται αισθητά σε σύγκριση με το 2024, η υποχώρηση της ζήτησης συνεχίζει να ασκεί πιέσεις στην πληρότητα και στα έσοδα των διαχειριστών σε μεγάλο μέρος της Γηραιάς Ηπείρου.
Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, οι διαθέσιμες καταχωρήσεις αυξήθηκαν κατά 2,5% σε ετήσια βάση τον Νοέμβριο, φτάνοντας τα 3,5 εκατομμύρια ακίνητα. Πρόκειται για έναν ρυθμό ανάπτυξης σαφώς χαμηλότερο σε σχέση με τα διψήφια ποσοστά του προηγούμενου έτους, όταν η μέση ετήσια αύξηση ξεπερνούσε το 18%. Η εξέλιξη αυτή καταγράφεται ως σαφής ένδειξη σταθεροποίησης της προσφοράς, μετά από μια περίοδο έντονης επέκτασης που είχε περιορίσει την τιμολογιακή ισχύ των ιδιοκτητών.
Ωστόσο, η εικόνα της ζήτησης παραμένει αρνητική. Οι διανυκτερεύσεις μειώθηκαν κατά 3,7% σε σύγκριση με τον Νοέμβριο του προηγούμενου έτους, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη πτώση από την περίοδο της πανδημίας. Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει τη σταδιακή εξασθένηση της ζήτησης από το καλοκαίρι και μετά, έπειτα από ένα ιδιαίτερα δυναμικό πρώτο εξάμηνο.
Η επιβράδυνση της ζήτησης, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη -έστω και ήπια- αύξηση της προσφοράς, οδήγησε σε πτώση της πληρότητας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Η μέση πληρότητα υποχώρησε κατά 2,4%, με 14 από τις 20 μεγαλύτερες αγορές (Κροατία, Γαλλία, Ελβετία, Πορτογαλία, Νορβηγία, Ηνωμένο Βασίλειο, Σουηδία, Ιταλία, Βέλγιο, Γερμανία, Ολλανδία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Φινλανδία, Αυστρία, Ουγγαρία, Ισπανία, Πολωνία, Τσεχία, Δανία) να καταγράφουν απώλειες.
Οι εντονότερες μειώσεις καταγράφηκαν σε χώρες όπως η Κροατία (-8,1%), η Σουηδία (-7,6%) και η Νορβηγία (-6,4%), όπου η πτώση της ζήτησης υπερέβη κατά πολύ τη μείωση της διαθέσιμης προσφοράς.
Αντίθετα, λίγες ήταν οι χώρες εκείνες που εμφάνισαν θετικές επιδόσεις ως προς την πληρότητα. Η Δανία (6,2%) και η Τσεχία (2,3%) κατέγραψαν τις υψηλότερες αυξήσεις, ενώ η Ισπανία (1,5%) ξεχώρισε λόγω των εκτεταμένων ρυθμιστικών παρεμβάσεων στην αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης. Η απόσυρση δεκάδων χιλιάδων μη αδειοδοτημένων καταλυμάτων είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική συρρίκνωση της προσφοράς, γεγονός που οδήγησε σε αύξηση της πληρότητας, παρά τη μείωση της ζήτησης.
Οι τιμές
Στο μέτωπο των τιμών, τα στοιχεία δείχνουν ότι το μέσο ημερήσιο έσοδο (ADR) στην Ευρώπη μειώθηκε -για έκτο συνεχόμενο μήνα- κατά 3,3% σε ετήσια βάση και διαμορφώθηκε στα 110 ευρώ, οδηγώντας σε πτώση του εσόδου ανά διαθέσιμο κατάλυμα (RevPAR) κατά 5,6%.
Ο δείκτης Repeat Rent Index (RRI), που αποτυπώνει την πραγματική τιμολογιακή δύναμη των υφιστάμενων καταχωρήσεων, παρέμεινε θετικός για δέκατο συνεχόμενο μήνα στο 4% σε ετήσια βάση, επιβεβαιώνοντας ότι η πίεση στις τιμές προέρχεται κυρίως από τις νεότερες, χαμηλότερης τιμής καταχωρήσεις.
Ιδιαίτερη σημασία έχει και η διαφοροποίηση ανά κατηγορία ακινήτων. Τα ακίνητα υψηλότερης κατηγορίας ήταν τα μόνα που εμφάνισαν οριακή αύξηση πληρότητας, ενώ τα χαμηλότερου κόστους ακίνητα κατέγραψαν τις μεγαλύτερες απώλειες. Η τάση αυτή δείχνει ότι ένα τμήμα της ζήτησης μετατοπίζεται προς πιο ποιοτικά καταλύματα, ακόμη και σε περιβάλλον γενικότερης αβεβαιότητας.
Παρά τη συγκρατημένη εικόνα του Νοεμβρίου, οι προοπτικές για την τρέχουσα εορταστική περίοδο εμφανίζονται πιο αισιόδοξες. Ο εορτασμός των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς ημέρα Πέμπτη ενισχύει τη ζήτηση για σύντομες, αλλά και για παρατεταμένες αποδράσεις τύπου long weekend. Οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν αυξημένη ζήτηση σε ποσοστό 6,3% τόσο για τα Χριστούγεννα όσο και για την Πρωτοχρονιά κατά 8,6%, με τη Γερμανία να καταγράφει τις ισχυρότερες επιδόσεις.