Τους καλοκαιρινούς μήνες Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική γίνονται ένα, με καθημερινές αμφίδρομες μετακινήσεις χιλιάδων πολιτών μεταξύ των δύο νομών. Κάθε Σαββατοκύριακο του Ιουνίου και του Ιουλίου γίνεται πραγματική «απόβαση» Θεσσαλονικέων στις παραλίες, ενώ τον Αύγουστο ένα μεγάλο μέρος τους εγκαθίσταται στον γειτονικό νομό. Μαζί τους… παραθερίζει και ο ιός, ο οποίος διασπείρεται στα πάρτι της νεολαίας και στις πολυσύχναστες παραλίες, πριν επιστρέψει στην πόλη αναζωογονημένος.
Πέρυσι τέτοιες μέρες είχε σημάνει συναγερμό η αύξηση των κρουσμάτων στους δύο νομούς, έπειτα από δύο μήνες ύφεσης.
Η έξαρση της διασποράς, τα «εισαγόμενα» από γειτονικές χώρες κρούσματα και μια μεγάλη εστία υπερμετάδοσης σε μονάδα τροφίμων της Χαλκιδικής έφεραν τα πρώτα μέτρα, που αφορούσαν περιορισμό ωραρίου λειτουργίας καταστημάτων διασκέδασης, αναστολή συναυλιών και παραστάσεων, αρνητικό PCR για τους εισερχόμενους από τα χερσαία σύνορα κ.ά. Στις 7 Αυγούστου έγινε εκτίμηση της επιδημιολογικής κατάστασης σε έκτακτη τηλεδιάσκεψη των Ν. Χαρδαλιά και Σ. Τσιόδρα με τον περιφερειάρχη Κ. Μακεδονίας, Απ. Τζιτζικώστα και τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης, Κ. Ζέρβα, ενώ στις 10 Αυγούστου ανακοινώθηκε η ματαίωση της 85ης ΔΕΘ.
Ακολούθησε ένα εφιαλτικό φθινόπωρο κατά την επέλαση του δεύτερου κύματος της πανδημίας, που κατά πολλούς είχε τις ρίζες του και στη μεγάλη διασπορά του Αυγούστου.
Το καμπανάκι των επιδημιολόγων
Ένα χρόνο μετά τα δεδομένα είναι διαφορετικά, καθώς σχεδόν ένας στους δύο κατοίκους στους δύο νομούς έχει λάβει έστω την πρώτη δόση του εμβολίου, ενώ αν ληφθεί υπόψη και η ανοσία από φυσική νόσηση τα ποσοστά προστασίας του πληθυσμού εκτιμάται ότι υπερβαίνουν το 60%.
Ωστόσο, η εκρηκτική αύξηση των κρουσμάτων κατά τον περασμένο μήνα, η κυριαρχία της υπερμεταδοτικής μετάλλαξης Δέλτα, καθώς και ορισμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά των νέων μολύνσεων προκαλούν ανησυχία.
Ήδη τα μέλη της Επιτροπής Επιδημιολόγων του υπουργείου χτύπησαν καμπανάκι, με την καθηγήτρια Βάνα Παπαευαγγέλου, να προειδοποιεί πριν από λίγες μέρες πως «στη Θεσσαλονίκη και στη Χαλκιδική έχουμε μία σημαντική αύξηση των νέων κρουσμάτων σε νέους, με διάμεση ηλικία τα 20 έτη και ιδιαίτερα πολλά κρούσματα στις ηλικίες 10-19 ετών, ενώ ταυτόχρονα παρατηρείται σημαντική αύξηση της διασποράς της μετάλλαξης Δέλτα στην περιοχή».
Η κ. Παπαευαγγέλου παρομοίασε την εικόνα της συγκεκριμένης περιοχής με αυτήν που παρουσίαζε πριν από τρεις εβδομάδες ο Νότιος Τομέας Αθηνών και επισήμανε πως «έχει ιδιαίτερη σημασία να ειπωθεί ότι όλοι οι ενήλικες της Θεσσαλονίκης και της Χαλκιδικής, και ιδιαίτερα οι ανεμβολίαστοι, να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να κάνουν χρήση των γνωστών μέτρων ατομικής προστασίας όταν έρχονται επαφή με εφήβους και νεαρούς ενήλικες».
Τριπλασιασμός στη Θεσσαλονίκη, επταπλασιασμός στη Χαλκιδική
Η ανάλυση των στοιχείων που δημοσιοποιεί ο ΕΟΔΥ δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών. Ο Ιούλιος αναδεικνύεται σε έναν από τους μήνες με τη μεγαλύτερη αύξηση από την έναρξη της πανδημίας.
- Ο Ιούλιος έκλεισε με συνολικά 5.200 κρούσματα στη Θεσσαλονίκη, σχεδόν τριπλάσια από τα 1.804 του Ιουνίου (2,88 φορές περισσότερα).
- Ακόμη μεγαλύτερη ήταν η αύξηση στη Χαλκιδική, που μέτρησε τον Ιούλιο 438 κρούσματα, έναντι μόλις 57 τον Ιούνιο (7,6 φορές περισσότερα).
- Η τελευταία μέρα του μήνα έκλεισε με 258 νέες μολύνσεις στη Θεσσαλονίκη, έναντι 31 ένα μήνα νωρίτερα και με 35 νέες μολύνσεις στη Χαλκιδική, έναντι μόλις 3 την τελευταία μέρα του Ιουνίου.
- Στις 27 Ιουλίου οι νέες λοιμώξεις στη Θεσσαλονίκη άγγιξαν τις 400 (398), αριθμός ρεκόρ μετά την έξαρση του τρίτου κύματος την άνοιξη.
- Από την περασμένη Πέμπτη οι δύο νομοί έχουν ανέβει στο πορτοκαλί επίπεδο επιδημιολογικής επιτήρησης.
Τα λύματα φανερώνουν ότι ο ιός παραθερίζει...
Το ιικό φορτίο του SARS-CoV-2 στα αστικά λύματα της Θεσσαλονίκης παρουσιάζει εντυπωσιακές διακυμάνσεις το τελευταίο διάστημα, ειδικά μεταξύ των μετρήσεων του Σαββατοκύριακου και των πρώτων ημερών της εβδομάδας.
Συγκεκριμένα, ενώ οι μετρήσεις της Κυριακής παρουσιάζουν σημαντική υποχώρηση της παρουσίας γονιδιώματος του ιού στα λύματα, αυτές της Τρίτης που ακολουθούν καταγράφουν μεγάλη αύξηση της συγκέντρωσης.
Τα δείγματα λαμβάνονται καθημερινά στην είσοδο της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων Θεσσαλονίκης και η ερμηνεία που δίνεται έχει να κάνει με την κινητικότητα των πολιτών από την πόλη στις παραλίες και αντίστροφα.
«Η προσωρινή ύφεση που παρατηρούμε στα λύματα τις Κυριακές και Δευτέρες υποδηλώνει ότι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί κινούνται εκτός πόλης, σε παραλίες και χώρους αναψυχής, χωρίς να γνωρίζουν ότι μπορούν να διασπείρουν τον ιό», ανέφερε χαρακτηριστικά στο ΑΠΕ ο πρύτανης του ΑΠΘ και επιστημονικός υπεύθυνος της διεπιστημονικής Ομάδας Επιδημιολογίας Λυμάτων, Νικόλαος Παπαϊωάννου και δεν έκρυψε την ανησυχία του: «ο εφησυχασμός ανθρώπων που είναι φορείς του ιού και δεν το γνωρίζουν -άρα κινούνται ανέμελοι και σε επιδημιολογικά μη επιβαρυμένες περιοχές- μπορεί να οδηγήσει σύντομα σε μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων, κυρίως μεταξύ των ανεμβολίαστων συμπολιτών μας, αλλά και στη διασπορά του ιού σε πολλές περιοχές της χώρας. Η συνέχιση των εμβολιασμών παραμένει η μόνη ασφαλής οδός για να προφυλάξουμε τον εαυτό μας και τους γύρω μας», κατέληξε.
Κατά τον Αύγουστο, μήνα διακοπών για τους περισσότερους Έλληνες, αναμένεται σταθεροποίηση ή και μείωση του ιικού φορτίου στα λύματα της Θεσσαλονίκης.