Μετά τη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Ιταλίας στη Ρώμη, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προχώρησε σε κοινές δηλώσεις με την Ιταλίδα ομόλογό του, Τζόρτζια Μελόνι.
«Δεν είχαμε μία τυπική διπλωματική συνάντηση αλλά μία πραγματικά ουσιαστική ευκαιρία να συντονίσουμε το βηματισμό μας σε όλα τα επίπεδα με πολύ μεράκι» τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Με πολύ καλή διάθεση να ανταλλάξαμε απόψεις για τα μείζονα ζητήματα, τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις, την μετανάστευση, την ασφάλεια, την ενέργεια, την κλιματική κρίση.
Εκπροσωπούμε άλλωστε δύο ιστορικά μεσογειακά έθνη. Δεν βρισκόμαστε κοντά μόνο λόγω γεωγραφίας, μοιραζόμαστε βαθύτατους ιστορικούς, πολιτιστικούς αλλά και οικονομικούς δεσμούς που πλέον ενώνονται από κοινές προκλήσεις αλλά και κοινές ευκαιρίες».
Πραγματοποιήθηκε «το Ανώτατο Συμβούλιο Ελλάδας – Ιταλίας 8 χρόνια μετά το πρώτο, την πρώτη συνεδρίαση στην Κέρκυρα και το πλήθος των συμφωνιών που υπογράψαμε, αντανακλούν την κοινή μας βούληση να διευρύνουμε την συνεργασία μας, σε διμερές επίπεδο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σε διεθνές επίπεδο».
Αναφορά έκανε και στο μεταναστευτικό, με έμφαση στην ανάγκη προστασία των συνόρων και πάταξης των κυκλωμάτων των διακινητών και υιοθέτησης αποτελεσματικής πολιτικής επιστροφών. «Στο πρόσωπο της Τζόρτζια Μελόνι η ελληνική κυβέρνηση ίσως βρήκε τον πιο δυνατό της σύμμαχο για το μεταναστευτικό».
Σχετικέ με την κοινή δήλωση που υπεγράφη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών. Θέλουμε να τριπλασιάσουμε τη διασύνδεση, κάτι που έχει εξαιρετική σημασία. Η Ελλάδα είναι εξαγωγική χώρα ηλεκτρικής ενέργειας. «Η κατεύθυνση που δίνουμε στην ΤΕΡΝΑ και στον ΑΔΜΗΕ είναι να προχωρήσουν το συντομότερο δυνατόν στην υλοποίηση του έργου».
Επίσης, ο Πρωθυπουργός μίλησε για τη συνεργασία μεταξύ της εταιρείας κρατικών σιδηροδρομων της Ιταλίας με το υπουργείο Μεταφορών. «Οικοδομούμε νέα σχέση», υπογράμμισε. Η Ελλάδα θα επενδύσει στις 400 εκατ. ευρώ σε υποδομές στον σιδηρόδρομο και η Ιταλία θα επενδύσει 360 εκατομμύρια ευρώ για να αποκτήσουμε νέα τρένα και αμαξοστάσιο για να φτάσουν οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι στο επίπεδο που βρίσκονται οι ιταλικοί.
«Μιλήσαμε για τα θέματα της ευρύτερης περιοχής, για τη Συρία, την Ανατολική Μεσόγειο, την ανάγκη να υπάρξει μετάβαση χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις, εκφράσαμε και οι δύο τον αποτροπιασμό μας για τις πρόσφατες σφαγές χριστιανικών πληθυσμών», είπε ο Πρωθυπουργός.
Αναφορικά με την Ουκρανία, ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην ανάγκη εκεχειρίας 30 ημερών, κάτι που ζητά η ευρωπαϊκή πλευρά. Παράλληλα, υπεγράφη συμφωνία για να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή άμυνα και η αμυντική συνεργασία με την Ιταλία.
«Είμαστε υπέρμαχοι της άποψης ότι το να έχουμε απλά διευκολύνσεις δεν μπορεί να δώσει μόνο του τη λύση. Κάποια στιγμή θα πρέπει να στηριχθεί ένα ευρωπαϊκό εργαλείο που να μην επιβαρύνουν μόνο τον εθνικό προϋπολογισμό. Θα πρέπει να συζητήσουμε αν μπορούν να χρηματοδοτηθούν από κάποιο ευρωπαϊκό εργαλείο», σημείωσε.
Ποιες συμφωνίες υπογράφηκαν
Κατά το 2ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας - Ιταλίας, που συνεδρίασε σήμερα στη Ρώμη, οριστικοποιήθηκαν συμφωνίες στα πεδία της ενέργειας και των επενδύσεων στις σιδηροδρομικές μεταφορές.
1. Υπογράφηκε Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και του διαχειριστή δικτύου της Ιταλίας TERNA για την αναβάθμιση της ηλεκτρικής διασύνδεσης των δύο χωρών, ώστε να τριπλασιαστεί η υφιστάμενη δυνατότητα, από 500 MW σε 1.500 MW.
Καθώς η Ελλάδα αυξάνει την εγκατεστημένη ηλεκτροπαραγωγική ισχύ, ειδικά μέσω επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές, αναβαθμίζει τη θέση της ως ενεργειακός κόμβος και πάροχος ενεργειακής ασφάλειας στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Πέρυσι η Ελλάδα ήταν καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας για πρώτη φορά μετά το 2000. Η Ιταλία, από την πλευρά της, εισάγει μεγάλες ποσότητες ενέργειας, άρα πρόκειται για μία αμοιβαία επωφελή συνεργασία.
Το έργο ευθυγραμμίζεται επίσης με τη σημασία που αποδίδει η ελληνική κυβέρνηση στην κατασκευή διακρατικών ηλεκτρικών διασυνδέσεων, ώστε να αντιμετωπιστούν χρόνιες τιμολογιακές στρεβλώσεις στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, αλλά και προκειμένου να διασφαλιστεί ο καλύτερος εφοδιασμός, μειώνοντας τον κίνδυνο μπλακ-άουτ, σαν αυτό που συνέβη πριν λίγες εβδομάδες στην Ισπανία.
«Η ηλεκτρική διασυνδεσιμότητα διαδραματίζει κομβικό ρόλο στην προώθηση των κλιματικών στόχων της Ευρώπης και στην “πράσινη” ενεργειακή μετάβαση. Ο νέος ενεργειακός διάδρομος μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας θα επεκτείνει το περιθώριο ανταλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας ενώ θα ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού και την αποδοτικότερη λειτουργία της ενοποιημένης ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού, προσφέροντας απτά οφέλη στους καταναλωτές και των δύο χωρών.
Ο ΑΔΜΗΕ και η Terna, αξιοποιώντας την εκτεταμένη τους τεχνογνωσία και έχοντας εδραιώσει μία στενή συνεργασία, έχουν όλα τα εφόδια για να υλοποιήσουν επιτυχώς αυτό το στρατηγικής σημασίας έργο υποδομής», δήλωσε ο Μάνος Μανουσάκης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ.
«Η νέα υποθαλάσσια ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια στη νότια Ιταλία και θα διευκολύνει την αποδοτική προμήθεια ενέργειας, επιτρέποντας την αξιοποίηση νέων πηγών και τη συνέχιση των ανταλλαγών ηλεκτρισμού μεταξύ των δύο χωρών.
Λειτουργώντας παράλληλα με την υφιστάμενη διασύνδεση, που τέθηκε σε λειτουργία το 2002, το έργο αυτό θα αυξήσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα της μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας», τόνισε η Giuseppina Di Foggia, Διευθύνουσα Σύμβουλος και Γενική Διευθύντρια της Terna. «Πιστεύουμε ακράδαντα ότι ένα διασυνδεδεμένο ευρωπαϊκό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας είναι το κλειδί για ένα αξιόπιστο και βιώσιμο δίκτυο».
Το έργο θα έχει μεταφορική ικανότητα 1.000 MW και συνολικό μήκος περίπου 300 χλμ. Το υποβρύχιο τμήμα θα εκτείνεται σε μήκος περίπου 240 χλμ. με μέγιστο βάθος πόντισης 1.000 μέτρων. Η νέα διασύνδεση θα λειτουργεί συμπληρωματικά προς την υπάρχουσα, ισχύος 500 MW, που ξεκίνησε τη λειτουργία της το 2002. Τέλος, ο ΑΔΜΗΕ και η Terna αναμένεται να επενδύσουν στο έργο περίπου 1,9 δισ. ευρώ.
Στην ιταλική πλευρά, το υποθαλάσσιο καλώδιο θα καταλήγει στον δήμο Melendugno, ενώ ο νέος Σταθμός Μετατροπής θα κατασκευαστεί στον δήμο Galatina, οι οποίοι υπάγονται στην επαρχία Λέτσε.
Το τριετές Μνημόνιο Συνεργασίας θεσπίζει μια κοινή διοικητική δομή του έργου, με στόχο τον σχεδιασμό της συνολικής στρατηγικής και τον συντονισμό των δραστηριοτήτων. Ο ΑΔΜΗΕ και η Terna θα προχωρήσουν επίσης στη σύναψη συμφωνιών για την από κοινού διαχείριση των διαγωνιστικών διαδικασιών προμήθειας καλωδίων και Σταθμών Μετατροπής, καθώς και για την κατασκευή των υποδομών.
Το GRITA 2 έχει ήδη συμπεριληφθεί στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης Δικτύων (TYNDP) 2024 των Ευρωπαϊκών Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς και έχει προταθεί από κοινού για ένταξη στον δεύτερο κατάλογο Έργων Κοινού και Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (PCI/PMI).
2. Υπογράφηκε Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του ελληνικού Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και του ιταλικού κρατικού ομίλου Ferrovie dello Stato, στον οποίο ανήκει η Hellenic Train, για την αναβάθμιση των επιβατικών σιδηροδρομικών μεταφορών στην Ελλάδα.
Με δεδομένη τη σειρά επενδύσεων του ελληνικού κράτους για την υλικοτεχνική αναβάθμιση των σιδηροδρόμων, ο ιταλικός όμιλος δεσμεύτηκε να προβεί σε επενδύσεις ύψους 360 εκατομμυρίων ευρώ για:
- Την αγορά συνολικά 23 τρένων, οκτώ υπεραστικών ταχείας κυκλοφορίας και 15 προαστιακού τύπου
- Τη διαμόρφωση σύγχρονων αμαξοστασίων ώστε να εξασφαλιστεί η μακροχρόνια συντήρηση των αμαξοστοιχιών
Οι δεσμεύσεις του ομίλου Ferrovie dello Stato θα αποτυπωθούν ξεκάθαρα στη νέα αναθεωρημένη σύμβαση του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών με την Hellenic Train, με ρήτρες για τα χρονοδιαγράμματα.
3. Υπογράφηκε Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του ελληνικού Υπουργείου Ανάπτυξης της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Υπουργείου Επιχειρήσεων και Made in Italy της Ιταλικής Δημοκρατίας και για τη συνεργασία στους τομείς της βιομηχανικής πολιτικής και της πολιτικής για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Η συμφωνία υπεγράφη από τον Υπουργό Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκο και τον Ιταλό ομόλογό του, Adolfo Urso, με στόχο την ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας σε τομείς κοινού στρατηγικού ενδιαφέροντος, όπως η βιομηχανική πολιτική, η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και η καινοτομία.
Ο Υπουργός Ανάπτυξης ανέφερε ότι «η σημερινή συμφωνία αποκτά ιδιαίτερη σημασία ενόψει της διαδοχικής ανάληψης της Προεδρίας της Ε.Ε. από την Ελλάδα το β’ εξάμηνο του 2027 και της Ιταλίας το α’ εξάμηνο του 2028. Έρχεται, δε, να θεμελιώσει θεσμικά μια ήδη δυναμική και παραγωγική συνεργασία ανάμεσα στις επιχειρηματικές και βιομηχανικές κοινότητες των δύο χωρών».
Υπογράμμισε ακόμα ότι «βρισκόμαστε ενώπιον μιας περιόδου όπου κρίσιμα ζητήματα ευρωπαϊκής πολιτικής απαιτούν συντονισμένες πρωτοβουλίες. Ιδιαίτερα για τις ΜμΕ, είναι κρίσιμο να αναδείξουμε τον ρόλο τους στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού διαλόγου, προβάλλοντας μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που ενισχύει τη συνοχή και κινητοποιεί την τοπική παραγωγή σε όλες τις περιφέρειες της Ε.Ε.».
Τα τρία παραπάνω Μνημόνια περιλαμβάνονται στις συνολικά 12+2 συμφωνίες και MoUs’ τα οποία υπεγράφησαν στο πλαίσιο του 2ου ΑΣΣ Ελλάδας - Ιταλίας και που περιγράφονται αναλυτικά στην Κοινή Διακήρυξη των δύο ηγετών.
*Δείτε το Μνημόνιο Συνεργασίας για τη δεύτερη ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Ιταλίας δεξιά στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.