Την ώρα που η Κρήτη κατακλύζεται από μετανάστες προερχόμενους από την ανατολική Λιβύη, η παραπάνω εξέλιξη μόνο ευχάριστη δεν μπορεί να εκληφθεί για τη χώρα μας και περιπλέκει τις προοπτικές δραστικής και άμεσης αντιμετώπισης του προβλήματος.
Πεποίθηση της ελληνικής πλευράς είναι ότι ο Χαφτάρ, με τη σκλήρυνση της στάσης του και κατ’ επέκταση την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, έχει διπλό στόχο: αφενός την αναγνώριση της κυβέρνησής του από τον διεθνή παράγοντα και αφετέρου τη διασφάλιση υψηλών χρηματοδοτικών ανταλλαγμάτων από τις Βρυξέλλες προκειμένου να συναινέσει στην αποτελεσματική διαχείριση του θέματος.
Με τη χθεσινή συμπεριφορά του, στην κυβέρνηση θεωρούν ότι ο ηγέτης της κυβέρνησης της ανατολικής Λιβύης στόχευε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και όχι ειδικά προς τις τρεις χώρες που εκπροσωπήθηκαν στην αποστολή (Ελλάδα, Ιταλία και Μάλτα). Άλλωστε, υπενθυμίζουν κυβερνητικές πηγές, μόλις την περασμένη Κυριακή συναντήθηκε μαζί του και χωρίς πρόβλημα ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης.
Ο δίαυλος επικοινωνίας, εκτιμούν οι ίδιες πηγές, θα πρέπει να παραμείνει ανοικτός καθώς είναι εφικτή η συνεννόηση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανάσχεση των μεταναστευτικών ροών. Από εκεί και πέρα, η «καυτή πατάτα» βρίσκεται στα χέρια των Βρυξελλών που θα απαντήσει στον Χαφτάρ, δεδομένου ότι η χθεσινή ήταν αποστολή της Κομισιόν με επικεφαλής τον Ευρωπαίο Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης, Μάγκνους Μπρούνερ.
«Πρόκειται για χαοτική κατάσταση δεδομένου ότι δύο σχήματα διεκδικούν την ιδιότητα της κυβέρνησης της χώρας», τόνισε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης, σε συνέντευξή του (στην ΕΡΤ). Η Λιβύη, όπως είπε, « πρέπει να κατανοήσει ότι δεν μπορεί να αγνοήσει τον παράγοντα Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης, πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι ο δρόμος για την όποια οικονομική στήριξη της Λιβύης περνάει και από την Αθήνα», διεμήνυσε.
«Ξέφραγο αμπέλι»
Η Αθήνα παραλληλίζει την παρούσα συγκυρία με την κρίση στον Έβρο, το Μάρτιο του 2020, μολονότι πρακτικά η καθοδηγούμενη παράνομη μετανάστευση ήταν τότε πιο εύκολα αντιμετωπίσιμη. Τώρα, όπως παραδέχθηκε ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Βασίλης Κικίλιας (στον ΣΚΑΪ) δεν αφορά στενά περάσματα, αλλά «πρόκειται ακόμα και για 200 ναυτικά μίλια ανοιχτής θάλασσας. Εκεί είναι αδύνατο να κάνεις οτιδήποτε άλλο πέραν της έρευνας και διάσωσης. Οποιαδήποτε άλλη ενέργεια θα οδηγούσε σε άλλες καταστάσεις».
Στην κυβέρνηση επισημαίνουν ότι θα αντιμετωπίσουν την κατάσταση με αποφασιστικότητα, σεβόμενοι τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς κανόνες για τη μετανάστευση, αλλά και χωρίς καμία διάθεση να μετατραπεί ξανά η Ελλάδα σε «ξέφραγο αμπέλι», όπως κατά το παρελθόν. Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχει η πρόθεση, αν δεν αλλάξει κάτι με τις μεταναστευτικές ροές, να ληφθούν πιο αυστηρά και σκληρά μέτρα.
«Το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής και Ασύλου δεν θα είναι πλέον ξενοδοχείο όποιου έρχεται στην χώρα μας. Για όσους έρχονται που δεν δικαιούνται άσυλο, η επιλογή θα είναι επιστροφή ή φυλακή», σημειώνει ο Θάνος Πλεύρης και ενώ το επόμενο διάστημα θα τεθεί σε διαβούλευση το νομοσχέδιο που έχει προετοιμάσει ο προκάτοχός του, Μάκης Βορίδης.
Μεταξύ άλλων, αυτό θα προβλέπει: 1. Θα γνωρίζουν όσοι εισέρχονται στην ελληνική επικράτεια ότι δεν υπάρχει κανένας μηχανισμός νομιμοποίησης. 2. Εάν κριθεί ότι δεν μπορεί να πάρει άσυλο, η επιλογή του θα είναι να φύγει από την χώρα, αντιθέτως θα είναι αντιμέτωπος με το ποινικό αδίκημα της παραμονής, που θα εκτελείται άμεσα μόλις δικαστεί και θα πηγαίνει φυλακή. 3. Θα υπάρξει πιο αυστηρή πολιτική χορήγησης ασύλου και θα αυξηθούν οι πτήσεις των επιστροφών στις χώρες προέλευσης.
Για σήμερα το μεσημέρι (12 μμ) έχει προγραμματιστεί συνάντηση Μητσοτάκη - Πλεύρη στο Μέγαρο Μαξίμου, προκειμένου να εκτιμηθεί η κατάσταση.
«Ανέτοιμη η κυβέρνηση παρότι ο κίνδυνος υπήρχε»
Η αντιπολίτευση επέλεξε να είναι προσεκτική στον σχολιασμό του “μπλόκου Χαφτάρ”, περιμένοντας ενημέρωση και συλλογή στοιχείων. Είναι ενδεικτικό ότι το ΠΑΣΟΚ, ως αξιωματική αντιπολίτευση, δεν προχώρησε σε επίσημη ανακοίνωση, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ εστίασε κυρίως στο θέμα των αυξημένων ροών από τη Λιβύη στα παράλια της Κρήτης και της ανετοιμότητας που επέδειξε ο κρατικός μηχανισμός για την υποδοχή/αντιμετώπιση των μεταναστών.
Παρότι, κατά το ρεπορτάζ, η πλευρά της τοπικής αυτοδιοίκησης δεν επιθυμεί κέντρα υποδοχής και παραμονής, ενώ η κυβέρνηση, κεντρικά, προσπαθεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα με μεταφορά τους σε κλειστά κέντρα στην ενδοχώρα, στελέχη της αντιπολίτευσης θεωρούν “επιτακτικά αναγκαία” τη λήψη μέτρων “έστω και τώρα”.
“Σε αντίθεση με το ανατολικό Αιγαίο, στην Κρήτη δεν υπάρχουν δομές και το υπουργείο Μετανάστευσης αδιαφόρησε το προηγούμενο διάστημα, παρότι ο κίνδυνος αυξημένων ροών από τη Λιβύη ήταν υπαρκτός”, λένε. Εκτιμούν επίσης ότι “δεν μπορεί να υπάρξει μοντέλο Έβρου στο Λιβυκό πέλαγος”, ενώ θεωρούν βέβαιο ότι η πολιτική των pushbacks θα οδηγήσει “σε νέες, μικρότερες αλλά πολλές, Πύλους”.
“Η κυβέρνηση έλεγε ότι είναι έτοιμη να φτιάξει τοίχους από φρεγάτες και τώρα βρέθηκε ανέτοιμη σε όλα”, σημειώνουν στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Και αναδεικνύουν την ανάγκη να οργανωθεί κατεπειγόντως η υποδοχή των μεταναστών στην Κρήτη “που θα αποτρέψει υπερβολές και εκτροπές στη μία ή στην άλλη κατεύθυνση”, όπως υπονόησε σαφώς ο Πάρης Κουκουλόπουλος.
Μία βασική πτυχή της πρότασης του κόμματος αναμένεται να είναι η ανάληψη “δυναμικής πρωτοβουλίας του Νότου”, καθώς το πρόβλημα δεν το έχει μόνο η χώρα μας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, αν και αποδίδει το “μπλόκο Χαφτάρ” στην αποτυχία της ΕΕ στην μεταναστευτική πολιτική, εστιάζει στα αρνητικά αποτελέσματα που έχει για τη χώρα η μονοδιάστατη και ετεροκαθοριζόμενη εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης.
Σε δήλωση του, αργά τη νύχτα, ο Σωκράτης Φάμελλος μίλησε για “διπλωματικό φιάσκο”:
- Κατ' αρχάς για την ΕΕ που για ακόμα μια φορά εμφανίζεται απροετοίμαστη και κατώτερη των περιστάσεων.
- Και για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, η οποία κάποτε διαφήμιζε τις σχέσεις της με την πλευρά Χαφτάρ και πλέον οι λιβυκές προκλήσεις διαδέχονται η μία την άλλη: από την πιθανή αποδοχή του παράνομου τουρκολιβυκού Μνημονίου από την Βεγγάζη και την συμφωνία σεισμικών ερευνών με την Τουρκία, αλλά και με τη συνολική στάση της χώρας στο μεταναστευτικό.
Όσον αφορά τις ροές, οι αρμόδιοι για το μεταναστευτικό του κόμματος ζητούν από το υπουργείο Μετανάστευσης να ενεργήσει άμεσα, να αξιοποιήσει όλους τους ευρωπαϊκούς πόρους για την αξιοπρεπή διαβίωση “κατά το σύντομο διάστημα παραμονής προσφύγων και μεταναστών στην Κρήτη”. Η επισήμανση αυτή δείχνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μιλά για απορρόφηση των μεταναστών από τη Λιβύη και, άρα, για μόνιμη παραμονή στους στη χώρα.
Οι εκτιμήσεις και οι προτάσεις συνολικά της αντιπολίτευσης αναμένονται σήμερα, όταν θα υπάρχει καλύτερη εικόνα και ενημέρωση.