Η έκδοση Ευρωπαϊκών Ενταλμάτων Σύλληψης μοιάζει να είναι δημοφιλές «σπορ» για χώρες που έχουν ήδη μπει στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε ότι αφορά θέματα δικαιοσύνης. Μάλιστα μετά από την Πολωνία που αναδεικνύεται πρωταθλήτρια, ακολουθεί η Ρουμανία. Η τελευταία μόνο το 2019 εξέδωσε 1.373 Ευρωπαϊκά Εντάλματα Σύλληψης (ΕΕΣ). Ως μέτρο σύγκρισης θα μπορούσε να καταγραφεί το γεγονός πως την ίδια χρονιά η Ελλάδα εξέδωσε 406.
Το σύστημα δικαιοσύνης της Ρουμανίας έχει χαρακτηριστεί ως ένα από τα πλέον προβληματικά της Γηραιάς Ηπείρου. Η Διεθνής Διαφάνεια στους δείκτες που δημοσίευσε το 2020 κατατάσσει τη χώρα ανάμεσα στα τρία πιο διεφθαρμένα κράτη της Ε.Ε.
Η χώρα, η οποία προσχώρησε στην Ε.Ε. το 2007, εξακολουθεί να μαστίζεται από φαινόμενα διαφθοράς και δικαστικής αυθαιρεσίας και παραμένει, 15 χρόνια μετά την ένταξή της στην Ένωση, υπό αυστηρή επιτήρηση στο πλαίσιο του Μηχανισμού Συνεργασίας και Ελέγχου. Χαρακτηριστικό δε είναι το γεγονός πως από τα 1.373 ΕΕΣ εκτελέσθηκαν μόνο 655, δηλαδή λιγότερα από τα μισά.
Το 2019, ύστερα από την ασφυκτική πίεση που άσκησαν τα όργανα της Ε.Ε. στη Ρουμανία, σχετικά με τη συμμόρφωση της χώρας σε θέματα απονομής Δικαιοσύνης, κατατέθηκε στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο της χώρας Έκθεση αναφορικά με δικαστικές υποθέσεις διαφθοράς.
Η έκθεση
Το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο της Ρουμανίας που εξέτασε έκθεση που περιγράφει την κατάσταση σημειώνει πως, μεταξύ άλλων, υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με την αμεροληψία των εισαγγελικών οργάνων κατά τη διεξαγωγή της ποινικής διαδικασίας. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι συνολικά περισσότεροι από 1.900 Ρουμάνοι Δικαστές τέθηκαν στο στόχαστρο της Εθνικής Διεύθυνσης Καταπολέμησης της Διαφθοράς, ως μοχλός πίεσης για τη χειραγώγηση της Δικαιοσύνης.
Στα συμπεράσματα του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου περιγράφεται ένας καλά σχεδιασμένος μηχανισμός, ο οποίος στην ουσία κατηύθυνε την πορεία των δικαστικών υποθέσεων διαφθοράς, με στόχο την κατάλυση της ανεξαρτησίας των δικαστών και των εισαγγελέων, και τη στέρηση των διαδίκων από το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη.
Σημειώνεται πως ενώ το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο της Ρουμανίας υιοθέτησε την Έκθεση στις 15.10.2019, δόθηκε εν τέλει στη δημοσιότητα μόλις πριν από λίγες μέρες!
Ένα ακόμα μελανό σημείο της Δικαιοσύνης στη χώρα είναι το ότι το 2020 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων την καταδίκασε για την αυθαίρετη παύση, το 2018, της Γενικής Εισαγγελέως της Εθνικής Διεύθυνσης Καταπολέμησης της Διαφθοράς, Λάουρα Κόντρουτσα Κόβεσι.
Η καθαίρεσή της από τη θέση της Γενικής Εισαγγελέως αποδείχθηκε απροκάλυπτη προσπάθεια να καμφθεί η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης στη χώρα. Η Κόβεσι, σήμερα είναι η πρώτη Ευρωπαία Γενική Εισαγγελέας και στη Ρουμανία παραμένει σύμβολο του αγώνα για την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης.
Μόλις τον Μάιο του 2021 το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αμφισβήτησε μια σειρά νομικών μεταρρυθμίσεων στη χώρα, οι οποίες αποτελούσαν οπισθοδρόμηση σχετικά με την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και απέκλιναν από το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Η απάντηση της Ρουμανίας στη σκληρή κριτική του ΔΕΕ ήλθε μόλις έναν μήνα μετά: Το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας αμφισβήτησε ευθέως την αρχή της υπεροχής του δικαίου της Ένωσης, κρίνοντας ότι οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τον Μηχανισμό Συνεργασίας και Ελέγχου, δεν δεσμεύουν τα εθνικά δικαστήρια.
Τα αιτήματα έκδοσης
Τα σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την κατάσταση της Δικαιοσύνης στη Ρουμανία έχουν οδηγήσει αρκετά ευρωπαϊκά κράτη στην απόρριψη των αιτημάτων έκδοσης που εξέδωσε σχετικά με άτομα για τα οποία υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις πως διώκονται με πολιτικά ή άλλα κριτήρια.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του ηθοποιού και επιχειρηματία Dragos Savulescu, εναντίον του οποίου οι ρουμανικές Αρχές είχαν εκδώσει Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης. Ο Savulescu βρέθηκε στην Ιταλία, όπου το Εφετείο της Νάπολης απέρριψε το αίτημα έκδοσής του στη Ρουμανία. Το ίδιο συνέβη και στη χώρα μας τον περασμένο Αύγουστο, όπου ο Savulescu, μαζί με τη σύντροφό του είχαν βρεθεί στη Μύκονο για διακοπές. Βασισμένη στο παλαιό Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης που είχε εκδώσει η Ρουμανία, η Αστυνομία τον συνέλαβε, ωστόσο το Συμβούλιο Εφετών Αιγαίου Εφετείο Αιγαίου αποφάσισε την απόρριψη του αιτήματος έκδοσης στη Ρουμανία.
Στην Ελλάδα στις αρχές Δεκεμβρίου αναγκάστηκε να παραμείνει και ο Μπένι Στάινμετζ, γνωστός Ισραηλινός επιχειρηματίας εξαιτίας μιας ανακληθείσας από την Interpol «ερυθράς αγγελίας» σε βάρος του. H «ερυθρά αγγελία» για τον Μπένι Στάινμετζ είχε αρχικά εκδοθεί ύστερα από αίτημα των ρουμανικών Αρχών. Στη συνέχεια όμως η Interpol προχώρησε στην άρση της «ερυθράς αγγελίας», εκδίδοντας παράλληλα ένα πόρισμα – κόλαφο για τη Δικαιοσύνη στη Ρουμανία.
Στο πόρισμα παρατίθενται στοιχεία και ισχυρές ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα πως η δίωξη και η καταδίκη του Μπένι Στάινμετζ ήταν πολιτικά υποκινούμενη, καθώς και ότι καταπατήθηκαν τα δικαιώματα της υπεράσπισής του.