Έξι τουρκικά κόμματα της αντιπολίτευσης δεσμεύτηκαν να αναθεωρήσουν τον εκλογικό νόμο και τους εκλογικούς θεσμούς της χώρας, υπογράφοντας ένα «ιστορικό» σύμφωνο που έχει στόχο να βάλει τέλος στην σχεδόν εικοσαετή παραμονή του Ταγίπ Ερντογάν στην εξουσία
Οι ηγέτες των μεγαλύτερων πολιτικών κομμάτων της χώρας - με την εξαίρεση ενός ισχυρού φιλοκουρδικού κόμματος - δεσμεύτηκαν τη Δευτέρα να περιορίσουν τον ρόλο του Ερντογάν και να αποκαταστήσουν το κράτος δικαίου μετά από χρόνια δημοκρατικής οπισθοδρόμησης.
«Είμαστε αποφασισμένοι να οικοδομήσουμε ένα ισχυρό, φιλελεύθερο, δημοκρατικό και δίκαιο σύστημα που θα καθιερώνει τη διάκριση των εξουσιών με ένα αποτελεσματικό και συμμετοχικό νομοθετικό σώμα, μια σταθερή εκτελεστική εξουσία που θα λειτουργεί σε καθεστώς διαφάνειας και λογοδοσίας, μια ανεξάρτητη και αμερόληπτη δικαιοσύνη», αναφέρεται στην κοινή τους δήλωση.
Όπως μεταδίδουν οι Financial Times, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, του κοσμικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) και η Μεράλ Ακσενέρ, του δεξιού κόμματος IYI, ήταν μεταξύ των ηγετών που υπέγραψαν το σύμφωνο.
Στο πλευρό τους συντάχθηκαν ο Αλί Μπαμπατζάν και ο Αχμέτ Νταβούτογλου, οι οποίοι υπηρέτησαν και οι δύο ως υπουργοί υπό τον Ερντογάν στο παρελθόν, αλλά αργότερα παραιτήθηκαν από το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) για να σχηματίσουν δύο ξεχωριστές αποσχισθείσες ομάδες. Συμμετείχαν επίσης δύο άλλα μικρά κόμματα, το ισλαμιστικό κόμμα Saadet και το δεξιό Δημοκρατικό κόμμα.
Η κίνηση έλαβε χώρα εν μέσω αυξανόμενης δημόσιας δυσαρέσκειας για την οικονομία και την εκρηκτική άνοδο του πληθωρισμού που έχει διαβρώσει τη δημοτικότητα του Ερντογάν και του AKP.
Στο επίκεντρο της διακήρυξης ήταν η υπόσχεση κατάργησης του προεδρικού συστήματος διακυβέρνησης, που εισήχθη το 2018 και έχει δώσει τεράστιες εξουσίες στα χέρια του Ερντογάν.
Άλλες δεσμεύσεις περιελαμβάνουν την επιβολή επταετούς ορίου θητείας στον πρόεδρο και την αφαίρεση των εξουσιών από τον ηγέτη και το συμβούλιο των υπουργών του για την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης.
Τα έξι κόμματα δεσμεύτηκαν να εφαρμόσουν τις αποφάσεις του συνταγματικού δικαστηρίου και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων — κάτι που ο Ερντογάν έχει επανειλημμένα αρνηθεί να κάνει τα τελευταία χρόνια.
Διαμήνυσαν επίσης ότι θα εγγυηθούν την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας, η οποία έχει αντιμετωπίσει σοβαρές παρεμβάσεις από τον Ερντογάν τα τελευταία χρόνια.