Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει συμφωνήσει να ξεκινήσει συνομιλίες για τη συρρίκνωση του ισολογισμού της στις αρχές Οκτωβρίου, αυξάνοντας περαιτέρω την πίεση στους ήδη πιεσμένους προϋπολογισμούς των κυβερνήσεων του ευρωπαϊκού Νότου.
Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ συμφώνησαν την Πέμπτη να αυξήσουν τα επιτόκια κατά 0,75 ποσοστιαίες μονάδες για να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό, αλλά ορισμένοι από αυτούς έθεσαν το ερώτημα για πόσο καιρό ακόμα μπορεί να διατηρείται το χαρτοφυλάκιο ομολόγων των 5 τρισ. ευρώ στο σημερινό του μέγεθος.
Δύο πηγές των Financial Times ανέφεραν ότι η ΕΚΤ είναι πιθανό να αποφασίσει ως το τέλος του χρόνου να μειώσει τις επανεπενδύσεις από τα ομόλογα που λήγουν.
Η προτεινόμενη στροφή, η οποία θα οδηγήσει στη συρρίκνωση του ισολογισμού της κεντρικής τράπεζας και είναι γνωστή ως ποσοτική σύσφιξη, μπορεί να τεθεί σε ισχύ το πρώτο τρίμηνο του 2023, πρόσθεσαν οι πηγές.
Αμέσως μετά το δημοσίευμα των Financial Times οι αποδόσεις των ομολόγων της ευρωζώνης κινήθηκαν υψηλότερα, με την απόδοση του ιταλικού 10ετούς να ενισχύεται 4 μονάδες βάσης, στο 3,98%.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωσε την Πέμπτη ότι «τώρα δεν είναι η ώρα» να ξεκινήσει η συρρίκνωση του ισολογισμού.
Ο ισολογισμός της ΕΚΤ — συμπεριλαμβανομένων των περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται στην κατοχή των εθνικών κεντρικών τραπεζών στην ευρωζώνη — επεκτάθηκε από 2,21 τρισ. ευρώ στο τέλος του 2014 σε 8,76 τρισ. ευρώ αυτό το καλοκαίρι, λόγω των εκτεταμένων αγορών ομολόγων για την αντιμετώπιση του χαμηλού πληθωρισμού και τη στήριξη της οικονομίας κατά τη διάρκεια του πανδημία κορωνοϊού. Με τον πληθωρισμό πλέον να υπερβαίνει το τετραπλάσιο του στόχου της ΕΚΤ στο 9,1%, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αρχίζουν να αναθεωρούν όσον αφορά τη σκοπιμότητα της διατήρησης των χαρτοφυλακίων στο σημερινό τους μέγεθος.
«Έχουμε φτάσει σε ένα σημείο όπου όσο περισσότερο αυξάνουμε τα επιτόκια, τόσο πιο ασυνάρτητο φαίνεται να έχουμε τον ισολογισμό εκεί που είναι και να έχουμε το πρόγραμμα επανεπένδυσης που έχουμε» είπε άτομο που συμμετείχε στις συζητήσεις. Ένα άλλο άτομο είπε: «Οι επανεπενδύσεις [των ομολόγων που λήγουν] θα μπορούσαν να συνεχιστούν, αλλά δεν χρειάζεται να είναι ίσες με τις λήξεις, έτσι ώστε ο ισολογισμός να συρρικνωθεί».
Ωστόσο, εάν η ΕΚΤ μειώσει το ποσό των ομολόγων που αγοράζει στο πλαίσιο επανεπενδύσεων, είναι πιθανό να αυξήσει το μακροπρόθεσμο κόστος δανεισμού για τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης, οι οποίες έχουν ήδη εκτοξευθεί κοντά στα υψηλά οκτώ ετών τις τελευταίες εβδομάδες.