Η Μολδαβία και η Ευρωπαϊκή Ένωση εκπόνησαν ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για να βοηθήσουν τη φιλορωσική αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας που έχει περιέλθει σε ενεργειακή κρίση μετά τη διακοπή της ροής ρωσικού φυσικού αερίου.
«Στόχος μας είναι να τερματίσουμε άμεσα την ανθρωπιστική κρίση» στην Υπερδνειστερία και «να παράσχουμε πρόσθετη βοήθεια σε όλους τους πολίτες της Μολδαβίας, ώστε να διασφαλίσουμε την ανάπτυξη και την ανθεκτικότητα του ενεργειακού τομέα του έθνους μακροπρόθεσμα», δήλωσε ο πρωθυπουργός Ντορίν Ρετσεάν στη συνέντευξη Τύπου στο Κισινάου.
Ως πρώτο βήμα, η Μολδαβία είναι έτοιμη να παράσχει στην Υπερδνειστερία 3 εκατ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου με πίστωση για να διατηρηθεί η πίεση στο σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου, καθώς η αποκατάσταση της λειτουργίας εάν οι αγωγοί αδειάσουν από αέριο μπορεί να διαρκέσει δύο έως τρεις μήνες. Αυτές οι ποσότητες θα είναι αρκετές μέχρι το τέλος Ιανουαρίου, σύμφωνα με τον Ρετσεάν.
Η ΕΕ είναι έτοιμη να χρηματοδοτήσει το επόμενο κομμάτι της έκτακτης βοήθειας για να βοηθήσει την περιοχή μέχρι τις αρχές Φεβρουαρίου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσέφερε ένα πακέτο 30 εκατ. ευρώ για τη Μολδαβία προκειμένου να αγοράσει φυσικό αέριο για την Υπερδνειστερία από παρόχους στην Ουκρανία και την ευρωπαϊκή αγορά και να αποκαταστήσει την ηλεκτροδότηση και τη θέρμανση στον θύλακα μέχρι τις 10 Φεβρουαρίου. Το πακέτο θα επιτρέψει επίσης την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας από την αποσχισθείσα περιοχή στην υπόλοιπη χώρα.
Η Υπερδνειστερία, που βρίσκεται στην αριστερή όχθη του ποταμού Δνείστερου, δέχθηκε μεγάλο πλήγμα την 1η Ιανουαρίου, όταν έληξε η συμφωνία διέλευσης ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας. Η σύμβαση προμήθειας μεταξύ της Μολδαβίας και του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού Gazprom λήγει τον Σεπτέμβριο του 2026, όμως οι συνομιλίες για εναλλακτικές διαδρομές έχουν κολλήσει εξαιτίας διαφωνίας για ένα υποτιθέμενο χρέος ύψους 709 εκατ. δολαρίων από τη χώρα, εξαιρουμένης της Υπερδνειστερίας.
Χωρίς φυσικό αέριο, ο φιλορωσικός θύλακας έκλεισε την κεντρική θέρμανση και την παροχή ζεστού νερού σε κατοικίες και σταμάτησε σχεδόν όλες τις βιομηχανικές δραστηριότητες.
Η ΕΕ αναμένει ότι ένα ευρύτερο πακέτο βοήθειας θα έχει τεθεί σε εφαρμογή μέχρι τη λήξη της λύσης έκτακτης ανάγκης στις 10 Φεβρουαρίου. Τη Δευτέρα, ο Ρεσεάν δήλωσε ότι η ουγγρική εταιρεία ενέργειας Mol Nyrt έχει δείξει ενδιαφέρον για την προμήθεια φυσικού αερίου στην Υπερδνειστερία. Η MOL αρνήθηκε να σχολιάσει.
Τα τελευταία δύο χρόνια, η Υπερδνειστερία έλαβε όλο το φυσικό αέριο που εισήγαγε η Μολδαβία από την Gazprom -περίπου 2 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως- για τη δική της κατανάλωση και για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας που στη συνέχεια παρείχε στην υπόλοιπη χώρα. Ένας σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Υπερδνειστερία διέκοψε την παροχή στη Μολδαβία, με αποτέλεσμα η χώρα να την εισάγει από τη Ρουμανία σε υψηλότερες τιμές και να οδηγήσει σε αύξηση του κόστους.