Ευρωπαίοι εισαγγελείς εξετάζουν πώς γραφείο εταιρείας πληροφορικής στη Μόσχα βοήθησε στη δημιουργία του νέου συστήματος ηλεκτρονικών συνόρων της ΕΕ, το οποίο θα φτιάξει τη μεγαλύτερη βάση προσωπικών δεδομένων του μπλοκ.
Σύμφωνα με έγγραφα που είδαν οι Financial Times, ο γαλλικός όμιλος πληροφορικής Atos χρησιμοποίησε προσωπικό στη Ρωσία για να αγοράσει λογισμικό το 2021 για το εξαιρετικά ευαίσθητο έργο, το οποίο αποσκοπεί στη συλλογή και αποθήκευση βιομετρικών δεδομένων για όλους τους επισκέπτες της ΕΕ που δεν είναι μέλη της ΕΕ.
Η αποκάλυψη της ρωσικής εμπλοκής έχει εγείρει σημαντικά ερωτήματα ασφαλείας σχετικά με τη φιλόδοξη αναμόρφωση των συνοριακών υποδομών της ΕΕ. Η έναρξή του παραμένει αβέβαιη αφού η ΕΕ ακύρωσε αρκετές ημερομηνίες-στόχους λόγω τεχνικών ζητημάτων.
Τα έγγραφα που διέρρευσαν υποδηλώνουν ότι το υποκατάστημα του Atos στη Μόσχα λειτουργούσε βάσει άδειας που θα παρείχε στη ρωσική υπηρεσία ασφαλείας FSB πρόσβαση στις εργασίες της στη χώρα. Τέσσερα άτομα με γνώση των γεγονότων δήλωσαν ότι το προσωπικό με έδρα τη Μόσχα συμμετείχε άμεσα στην αγορά λογισμικού για το συνοριακό σύστημα, εργασία που τυπικά θα απαιτούσε άδεια ασφαλείας της ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) εξετάζει την εμπλοκή της Atos Ρωσίας στο πρότζεκτ των συνόρων, σύμφωνα με δύο άτομα με γνώση της έρευνας.
Το λεγόμενο σύστημα εισόδου/εξόδου της ΕΕ (EES) θα συγκεντρώνει δεδομένα που θα παρακολουθούν τις κινήσεις κάθε ξένου ταξιδιώτη που εισέρχεται ή εξέρχεται από το μπλοκ, καταγράφοντας βιομετρικά και προσωπικά στοιχεία, καθώς και το καθεστώς της βίζας του. Η Atos Belgium κέρδισε τη σύμβαση EES, αξίας πλέον 212 εκατ. ευρώ, μαζί με την IBM Belgium και την ιταλική Leonardo το 2019.
Ο Olaf, ο εποπτικός φορέας της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης, διερεύνησε πέρυσι ισχυρισμούς σχετικά με την εμπλοκή της Atos Russia, μια έρευνα που δεν έχει δημοσιοποιηθεί προηγουμένως. Διαπίστωσε ότι τα μέτρα που ελήφθησαν εσωτερικά από την EU-Lisa, τον οργανισμό που υλοποιεί το EES, για την αντιμετώπιση των «ζητημάτων ασφαλείας» δεν ήταν επαρκή, σύμφωνα με ένα άτομο με άμεση γνώση της έρευνας.
Η EU-Lisa δήλωσε ότι ήταν «ενήμερη για τους ισχυρισμούς σχετικά με τη συμμετοχή της Atos Russia» στο πρότζεκτ και ότι «δεν είχε ποτέ συμβατικές σχέσεις με την Atos Russia».
Ο οργανισμός δήλωσε ότι «δεν έχει εντοπιστεί καμία παραβίαση της ασφάλειας» και ότι «συνέχισε να διενεργεί συστηματικές αξιολογήσεις ασφάλειας και έχει λάβει όλα τα σχετικά μέτρα από τότε που έμαθε για το θέμα».
Οι άδειες χρήσης λογισμικού που απαιτούνταν για τμήματα του EES αγοράστηκαν μέσω των γραφείων της Atos στη Μόσχα το 2021, σύμφωνα με τα εσωτερικά έγγραφα που περιήλθαν στην κατοχή των FT. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι το υποκατάστημα της Atos στη Μόσχα συμμετείχε στις εργασίες του EES μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Το υποκατάστημα της Atos, από το 2016, λειτουργούσε με άδεια που είχε χορηγηθεί από την FSB, μία από τις υπηρεσίες που διαδέχθηκαν την KGB της Σοβιετικής Ένωσης. Αυτή κάλυπτε την «ανάπτυξη, παραγωγή, διανομή εργαλείων κρυπτογράφησης (κρυπτογραφίας), πληροφοριακών συστημάτων και τηλεπικοινωνιακών συστημάτων», σύμφωνα με τα ρωσικά δημόσια αρχεία.
Ο Andrei Soldatov, συγγραφέας και ειδικός στις υπηρεσίες ασφαλείας της Ρωσίας, δήλωσε ότι μια τέτοια άδεια παρέχει στην FSB μια «κερκόπορτα» στις δραστηριότητες της Atos Russia. «Μπορούν να δουν τα πάντα πάνω στα οποία εργάζεται αυτή η εταιρεία», δήλωσε ο Soldatov.
Η Atos δήλωσε ότι αποεπένδυσε από τη ρωσική δραστηριότητά της τον Σεπτέμβριο του 2022, μετά την εισβολή. Η Atos, η IBM και η Leonardo αρνήθηκαν να σχολιάσουν.