Τη λήψη μέτρων που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα των ενεργοβόρων βιομηχανιών και θα τις βοηθήσουν να μεταβούν σε καθαρές διαδικασίες παραγωγής ζητά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Οι ενεργοβόρες βιομηχανίες, όπως τα χημικά, ο χάλυβας, το χαρτί, το τσιμέντο και το γυαλί, είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομία της ΕΕ και τις προσπάθειες απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές, αναφέρουν οι ευρωβουλευτές σε ψήφισμα που εγκρίθηκε την Πέμπτη. Οι βιομηχανίες αυτές είναι ζωτικής σημασίας για την απασχόληση και τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης, αλλά αντιμετωπίζουν προκλήσεις κατά τη μετάβασή τους σε πιο καθαρά συστήματα ενέργειας. Το ψήφισμα τονίζει την ανάγκη για οικονομικά αποδοτική μετάβαση, με τη χρήση διάφορων τεχνολογιών για τη μείωση του κόστους ενέργειας και την αποφυγή του εγκλωβισμού σε συγκεκριμένες τεχνολογίες, και με βασική στρατηγική τον εξηλεκτρισμό.
Το κείμενο εντοπίζει διάφορα εμπόδια στη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του χάσματος των τιμών ενέργειας με τους παγκόσμιους ανταγωνιστές και των ασταθών τιμών των ορυκτών καυσίμων. Η ανεπαρκής ενεργειακή ένωση, οι περιττές ρυθμιστικές επιβαρύνσεις και οι χρονοβόρες διαδικασίες αδειοδότησης υπονομεύουν περαιτέρω την πρόοδο, ιδίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Το σύστημα εμπορίας εκπομπών (ΣΕΔΕ) βρίσκεται επίσης υπό πίεση, λόγω των μεταβολών της αγοράς και της άνισης χρήσης των εσόδων μεταξύ των κρατών μελών, συνθήκες που παρακωλύουν την ανάπτυξη επαρκούς στήριξης για την απαλλαγή της βιομηχανίας από τα ορυκτά καύσιμα, λένε οι ευρωβουλευτές.
Εξορθολογισμός αδειοδότησης και αντιμετώπιση αθέμιτου ανταγωνισμού
Για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο τομέας, οι ευρωβουλευτές ζητούν επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης για έργα καθαρής ενέργειας και εφαρμογή των κανόνων σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (ένα καλύτερο, πιο ολοκληρωμένο ενεργειακό σύστημα), καθώς και περισσότερες επενδύσεις σε υποδομές δικτύου.
Θα πρέπει, επίσης, να διερευνηθούν πρόσθετοι τρόποι για την αποσύνδεση των τιμών των ορυκτών καυσίμων από τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας. Προσθέτουν ότι η ανάλυση των βραχυπρόθεσμων αγορών πρέπει να προωθηθεί έως το 2025, ώστε να εξεταστούν εναλλακτικές δυνατότητες σχεδιασμού της αγοράς. Οι απλούστεροι κανόνες και η διαθεσιμότητα κρίσιμων και δευτερογενών πρώτων υλών είναι ουσιαστικής σημασίας για την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων και τη στήριξη της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές, με ταυτόχρονη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από τρίτες χώρες.
Το ψήφισμα τονίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστεί ο αθέμιτος παγκόσμιος ανταγωνισμός μέσω της αποτελεσματικής εφαρμογής του μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (ΜΣΠΑ), όπως και την ανάγκη να δημιουργηθούν πρωτοπόρες αγορές για καθαρά και κυκλικά ευρωπαϊκά προϊόντα. Οι ευρωβουλευτές επιθυμούν, επίσης, να στηρίξουν τους εργαζομένους και τις περιοχές που πλήττονται από τη μετάβαση, διασφαλίζοντας ότι η βιομηχανία της ΕΕ παραμένει ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ παράλληλα απαλλάσσεται από τις ανθρακούχες εκπομπές.
O αρμόδιος ευρωβουλευτής Τζόρτζιο Γκόρι (Σοσιαλιστές, Ιταλία) δήλωσε: «Δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο. Πρέπει να αναλάβουμε δράση για να διασφαλίσουμε ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανία θα αντέξει και θα προστατεύσει τις θέσεις εργασίας της. Η τεχνολογική καινοτομία που απαιτείται για την επιτάχυνση της απαλλαγής των ενεργοβόρων βιομηχανιών από τις ανθρακούχες εκπομπές απαιτεί σημαντικές επενδύσεις, τις οποίες η ΕΕ έχει την ευθύνη να στηρίξει με δημόσιους πόρους. Παράλληλα, οι βιομηχανίες αυτές πρέπει να προστατευθούν (από το ντάμπινγκ, τους δασμούς, τον αθέμιτο ανταγωνισμό και την επιδοτούμενη πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα άλλων χωρών) ώστε να αποφευχθεί η διαρροή άνθρακα και οι επιχειρήσεις να μην εγκαταλείψουν την Ευρώπη».
Το ψήφισμα, που εγκρίθηκε με ανάταση χειρός, βασίζεται σε προηγούμενες εκθέσεις και ανακοινώσεις, συμπεριλαμβανομένων των εκθέσεων Ντράγκι και Λέτα, του σχεδίου δράσης της Επιτροπής για καθαρή βιομηχανία και του σχεδίου δράσης για την οικονομικά προσιτή ενέργεια, προκειμένου να υπάρξει ένας ολοκληρωμένος χάρτης πορείας για την απαλλαγή των ενεργοβόρων βιομηχανιών στην ΕΕ από τις ανθρακούχες εκπομπές.