Ο Εμανουέλ Μακρόν προειδοποίησε ότι η καταστολή της επιστημονικής έρευνας στις ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ απειλεί την αμερικανική οικονομία και δημοκρατία.
«Κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι η μεγαλύτερη δημοκρατία του κόσμου, της οποίας το οικονομικό μοντέλο βασίζεται τόσο πολύ στην επιστήμη, την καινοτομία και στην ικανότητά της να διαχέει αυτή την καινοτομία σε μεγαλύτερη κλίμακα από τους Ευρωπαίους ομολόγους της, θα έκανε ένα τέτοιο λάθος. Κι όμως, να που φτάσαμε ως εδώ», δήλωσε ο Μακρόν σε συνέδριο που διοργανώθηκε στο Πανεπιστήμιο Σορβόννης τη Δευτέρα.
«Χωρίς ελεύθερη επιστημονική έρευνα, χάνουμε πυλώνες των κοινωνιών μας που αποτελούν την καρδιά των δυτικών φιλελεύθερων δημοκρατιών, με πρώτο και κύριο τη σχέση μας με την αλήθεια», είπε ο Γάλλος πρόεδρος.
Όπως αναφέρουν οι Financial Times, η κυβέρνηση Τραμπ έχει ξεκινήσει μια άνευ προηγουμένου καταστολή στη λειτουργία των πανεπιστημίων στις ΗΠΑ και επιδιώκει να περικόψει την ομοσπονδιακή χρηματοδότηση και να καταπνίξει την έρευνα σε θέματα όπως οι εμβολιασμοί και η κλιματική αλλαγή.
Μιλώντας πριν από τον Μακρόν στη Σορβόννη, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πρότεινε χρηματοδοτικό πακέτο ύψους 500 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2025–2027 «ώστε να γίνει η Ευρώπη πόλος έλξης για ερευνητές» και να στηριχθούν όσοι επιλέξουν να μετεγκατασταθούν στην ήπειρο.
Η φον ντερ Λάιεν δεν ανέφερε τις ΗΠΑ ή τον Τραμπ ονομαστικά, αλλά δήλωσε ότι η «ανοιχτή και ελεύθερη» επιστήμη είναι το «σήμα κατατεθέν» της Ευρώπης.
«Πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να τη διατηρήσουμε, τώρα περισσότερο από ποτέ», είπε. «Η Ευρώπη πρέπει να παραμείνει το σπίτι της ακαδημαϊκής και επιστημονικής ελευθερίας».
Όπως μεταδίδουν οι Financial Times, o Μακρόν υποσχέθηκε επιπλέον 100 εκατ. ευρώ για πρωτοβουλίες που θα προσελκύσουν ερευνητές στη Γαλλία έως το τέλος του 2030, αν και ούτε ο ίδιος ούτε η φον ντερ Λάιεν έδωσαν λεπτομέρειες για το πώς θα χρησιμοποιηθούν τα κονδύλια.
Ο Μακρόν ήταν σαφής στην κριτική του προς την αμερικανική κυβέρνηση, επαναλαμβάνοντας τις εκκλήσεις του για μεγαλύτερη αυτονομία της επιστημονικής έρευνας στην Ευρώπη.
«Αποτύχαμε κάποιες φορές επειδή ήταν πολύ βολικό να πηγαίνουμε χέρι-χέρι με τους Αμερικανούς. Πολλοί Ευρωπαίοι είχαν τη βαθιά πεποίθηση ότι δεν θα μας εγκατέλειπαν ποτέ. Ήταν σαν να ήταν κι αυτοί εμείς, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια», δήλωσε.
Η αντιπαράθεση μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και των αμερικανικών πανεπιστημίων έχει προκαλέσει ανησυχία σε πολλούς ακαδημαϊκούς και ερευνητές, καθώς ο πρόεδρος έχει εντείνει τις επιθέσεις του κατά των αμερικανικών θεσμών που οι υποστηρικτές του θεωρούν υπερβολικά προοδευτικούς. Η κυβέρνηση έχει επίσης ανακαλέσει βίζες για ξένους φοιτητές και ερευνητές.