Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα Κυριακή (1/6) οι πολίτες της Πολωνίας, σε μια αμφίρροπη προεδρική εκλογική αναμέτρηση που θα καθορίσει αν η χώρα θα εδραιώσει τη θέση της στο «άρμα» της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή θα στραφεί προς τον εθνικισμό.
Τόσο ο Ράφαλ Τρασκόφσκι του κυβερνώντος κεντρώου Συνασπισμού Πολιτών (KO) όσο και ο αντίπαλός του Κάρολ Ναβρότσκι, που υποστηρίζεται από τους εθνικιστές του Νόμου και της Δικαιοσύνης (PiS), ελπίζουν να κινητοποιήσουν τους υποστηρικτές τους και να κερδίσουν την κούρσα. Ο Τρασκόφσκι είχε ένα μικρό προβάδισμα στις προεκλογικές δημοσκοπήσεις, όμως η διαφορά ήταν εντός του περιθωρίου σφάλματος.
Η ψηφοφορία θα ολοκληρωθεί στις 22:00 ώρα Ελλάδος, ενώ τα exit polls θα βγουν αμέσως μετά. Η εκλογική επιτροπή δηλώνει ότι ελπίζει ότι τα τελικά αποτελέσματα θα ανακοινωθούν το πρωί της Δευτέρας ή νωρίς το απόγευμα.
Το κοινοβούλιο κατέχει την περισσότερη εξουσία στην Πολωνία, ωστόσο ο πρόεδρος μπορεί να ασκήσει βέτο στη νομοθεσία, οπότε η ψηφοφορία παρακολουθείται με προσοχή στη γειτονική Ουκρανία, καθώς και στη Ρωσία, τις ΗΠΑ και σε ολόκληρη την Ε.Ε.
Και οι δύο υποψήφιοι συμφωνούν στην ανάγκη να δαπανηθούν μεγάλα ποσά για την άμυνα, όπως απαιτεί ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ από την Ευρώπη και να συνεχιστεί η υποστήριξη της Ουκρανίας στον αγώνα της κατά της τριετούς εισβολής της Ρωσίας .
Όμως, ενώ ο Τρασκόφσκι θεωρεί τη μελλοντική ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ απαραίτητη για την ασφάλεια της Πολωνίας, ο Ναβρότσκι δήλωσε πρόσφατα ότι δεν θα την επικύρωνε ως πρόεδρος, καθώς αυτό θα μπορούσε να παρασύρει τη συμμαχία σε πόλεμο με τη Ρωσία.
Ο ίδιος λέει ότι οι ισχυρές σχέσεις τόσο με τις Βρυξέλλες όσο και με την Ουάσιγκτον είναι απαραίτητες για την ασφάλεια της Πολωνίας, αλλά ο Ναβρότσκι, ο οποίος συναντήθηκε με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο τον Μάιο, δίνει προτεραιότητα στις σχέσεις με τις ΗΠΑ.
Η συμμετοχή είχε ανέλθει στο 24,8% το μεσημέρι, δήλωσε ο επικεφαλής της εκλογικής επιτροπής, στους δημοσιογράφους την Κυριακή. Το ποσοστό αυτό συγκρινόταν με το 24,7% στο ίδιο στάδιο της ψηφοφορίας στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2020, όταν η τελική συμμετοχή ήταν στο 68,2%.
Εάν ο Ναβρότσκι κερδίσει, είναι πιθανό να ακολουθήσει παρόμοια πορεία με τον απερχόμενο πρόεδρο Αντρέι Ντούντα, έναν σύμμαχο του PiS, ο οποίος χρησιμοποίησε το δικαίωμα βέτο του για να εμποδίσει τις προσπάθειες της κυβέρνησης να αναιρέσει τις δικαστικές μεταρρυθμίσεις της προηγούμενης κυβέρνησης του PiS, οι οποίες, σύμφωνα με την Ε.Ε., υπονόμευσαν την ανεξαρτησία των δικαστηρίων.
Η ψηφοφορία, η οποία πραγματοποιείται περίπου ενάμιση χρόνο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ, αποτελεί την πιο σκληρή δοκιμασία για την υποστήριξη της ευρείας κυβέρνησης συνασπισμού του, με τον Ναβρότσκι να παρουσιάζει την ψηφοφορία ως δημοψήφισμα για τις ενέργειές του.
Το 2023, οι τεράστιες ουρές έξω από τα εκλογικά κέντρα στις μεγάλες πόλεις ανάγκασαν ορισμένα να παραμείνουν ανοιχτά αργότερα από το προγραμματισμένο. Αναλυτές δήλωσαν ότι η υψηλή συμμετοχή των νεότερων, φιλελεύθερων, αστικών Πολωνών ήταν ζωτικής σημασίας για την εξασφάλιση της πλειοψηφίας για τον Τουσκ. Ο Τρασκόφσκι ελπίζει ότι τέτοιες σκηνές θα επαναληφθούν την Κυριακή.
«Ενθαρρύνετε τους πάντες, ώστε όσο το δυνατόν περισσότεροι Πολωνοί να ψηφίσουν στις προεδρικές εκλογές», δήλωσε σε συγκέντρωση στο Βλόκλαβεκ, στην κεντρική Πολωνία, την περασμένη Παρασκευή.
Ο Ναβρότσκι, ο οποίος αντλεί έμπνευση από τον Τραμπ και το κίνημά του Make America Great Again (MAGA), δήλωσε στους υποστηρικτές του στην Μπιάλα Ποντλάσκα, στα ανατολικά της χώρας, ότι «αυτές οι εκλογές θα μπορούσαν να κριθούν από μεμονωμένες ψήφους».
Κοινωνικά θέματα
Οι δύο υποψήφιοι διαφέρουν επίσης σε κοινωνικά ζητήματα, με τον Τρασκόφσκι να τάσσεται υπέρ της απελευθέρωσης των νόμων περί αμβλώσεων και της θέσπισης συμφώνου συμβίωσης για τα ζευγάρια ΛΟΑΤ, ενώ ο Ναβρότσκι λέει ότι η κατεξοχήν καθολική Πολωνία θα πρέπει να απορρίψει τέτοιες κινήσεις.
Στον πρώτο γύρο των εκλογών στις 18 Μαΐου καταγράφηκε μια αύξηση της υποστήριξης προς την αντικαθεστωτική ακροδεξιά, γεγονός που υποδηλώνει ότι το δίδυμο KO-PiS που κυριαρχεί στην πολωνική πολιτική εδώ και μια γενιά μπορεί να αρχίσει να χάνει έδαφος.
Παρ' όλα αυτά, μετά από μια ταραχώδη προεκλογική καμπάνια κατά την οποία ο Ναβρότσκι αντιμετώπισε ένα σωρό αρνητικές αναφορές στα μέσα ενημέρωσης σχετικά με την υποτιθέμενη συμπεριφορά του στο παρελθόν, για άλλη μια φορά οι υποψήφιοι που εκπροσωπούν τα δύο κύρια κόμματα έρχονται αντιμέτωποι στον δεύτερο γύρο.
Το PiS απολαμβάνει παραδοσιακά μεγάλη υποστήριξη στις μικρές πόλεις και τις αγροτικές περιοχές, ιδίως στο νότο και τα ανατολικά. Οι περιοχές αυτές είναι συνήθως πιο συντηρητικές από τις μεγαλύτερες πόλεις και φτωχότερες, έχοντας ένα αίσθημα αποκλεισμού που το PiS αξιοποίησε.
«Θέλουν να χτίσουν μια Πολωνία για τις ελίτ», δήλωσε ο Ναβρότσκι στους ψηφοφόρους στη Μπιάλα Ποντλάσκα, αναφερόμενος στους αντιπάλους του από την ΚΟ.
Εν τω μεταξύ, το KO έχει μια φιλοευρωπαϊκή κεντρώα ατζέντα που απευθύνεται σε πιο φιλελεύθερα σκεπτόμενους Πολωνούς που ζουν κυρίως σε πόλεις ή μεγαλύτερες κωμοπόλεις.
Ο Τρασκόφσκι πήρε θάρρος από την προσέλευση του κόσμου σε μια συγκέντρωση στην πόλη Τσεχάνοφ, στην κεντρική Πολωνία.
«Κοιτάζοντας αυτή την κινητοποίηση, βλέπω πόση ελπίδα έχετε -ελπίδα σε ένα μέλλον στο οποίο η Πολωνία θα διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση», είπε.
Πηγή: Reuters