Ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού πρότεινε την κατάργηση δύο εθνικών αργιών, ως μέρος μιας δραστικής προσπάθειας για την αποκατάσταση των δημόσιων οικονομικών, η οποία αναμένεται να προκαλέσει κοινοβουλευτική αντίδραση το φθινόπωρο.
Ο πρωθυπουργός παρουσίασε το σχέδιο καθώς αποκάλυψε μια σειρά μέτρων συνολικού ύψους €43,8 δισ., με στόχο τη μείωση του μεγαλύτερου ελλείμματος στην ευρωζώνη. Άλλα μέτρα περιλαμβάνουν νέο φόρο στα υψηλότατα εισοδήματα, πάγωμα των συντάξεων και των κοινωνικών παροχών στα επίπεδα του 2025 και ενδεχόμενες πωλήσεις κρατικών μεριδίων σε επιχειρήσεις.
Ο Μπαϊρού δήλωσε ότι η χώρα είναι εθισμένη στις δημόσιες δαπάνες και βρίσκεται σε «θανάσιμο κίνδυνο», με το χρέος να αυξάνεται κατά €5.000 κάθε δευτερόλεπτο και το κόστος εξυπηρέτησης οδεύει προς τα €100 δισ. ετησίως έως το 2029, εάν δεν ληφθούν μέτρα.
«Αυτός είναι ο τελευταίος σταθμός πριν πέσουμε στον γκρεμό και συνθλιβούμε από το χρέος», είπε σε ομιλία του στο Παρίσι. «Ολόκληρο το έθνος πρέπει να εργαστεί σκληρότερα, να παράγει περισσότερο και να διασφαλίσει ότι η συνολική δραστηριότητα της χώρας θα είναι μεγαλύτερη καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους».
Η κυβέρνηση στοχεύει στη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 4,6% του ΑΕΠ το 2026 από εκτιμώμενο 5,4% φέτος, με απώτερο στόχο την ευθυγράμμιση με το όριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 3% έως το 2029.
Η απότομη δημοσιονομική σύσφιξη που πρότεινε ο Μπαϊρού συνιστά μια πολιτικά επικίνδυνη στροφή προς πολιτικές λιτότητας, παρόμοιες με αυτές που υιοθέτησαν αρκετές ευρωπαϊκές χώρες σε περιόδους κρίσεων χρέους, αλλά που μέχρι τώρα οι διαδοχικές γαλλικές κυβερνήσεις απέφευγαν.
Ωστόσο, ο Μπαϊρού ενδέχεται να μην καταφέρει να εφαρμόσει το σχέδιό του. Χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία, κινδυνεύει να αποπεμφθεί το φθινόπωρο με πρόταση μομφής, όπως συνέβη με τον προκάτοχό του, Μισέλ Μπαρνιέ, τον Δεκέμβριο.
Βασικά Μέτρα στο Δημοσιονομικό και Οικονομικό Σχέδιο του Μπαϊρού:
- Πάγωμα των δαπανών της κεντρικής κυβέρνησης, με εξαίρεση την άμυνα.
- Μείωση των θέσεων στο δημόσιο κατά 3.000 το 2026· αντικατάσταση μόνο των 2/3 όσων συνταξιοδοτούνται από το 2027.
- Συγχωνεύσεις και περικοπές δημόσιων υπηρεσιών για μείωση προσωπικού.
- Περιορισμός των δαπανών των τοπικών αρχών κατά €5,3 δισ.
- Περιορισμός της αύξησης των κοινωνικών δαπανών στα €4,5 δισ., από €10 δισ.
- Εξοικονόμηση €7,1 δισ. το 2026 μέσω παγώματος κοινωνικών επιδομάτων, συντάξεων και φορολογικών κλιμακίων.
- Νέος φόρος στα υψηλότερα εισοδήματα και μέτρα κατά της φοροαποφυγής των πλουσιότερων.
- Κατάργηση φοροαπαλλαγών και παραθύρων, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που ωφελούν συνταξιούχους.
- Κατάργηση δύο δημόσιων αργιών.
- Διαπραγμάτευση νέων μεταρρυθμίσεων για τα επιδόματα ανεργίας και τους εργασιακούς νόμους με τα συνδικάτα.
- Μείωση των επιδοτήσεων προς τις επιχειρήσεις με αντάλλαγμα τη μείωση της γραφειοκρατίας.
Ο κεντρώος πρωθυπουργός δέχεται επίσης πιέσεις από επενδυτές, οι οποίοι έχουν ξεφορτωθεί γαλλικά ομόλογα τον τελευταίο χρόνο, εν μέσω επιδεινούμενων δημόσιων οικονομικών και πολιτικής αβεβαιότητας, ανεβάζοντας το κόστος δανεισμού της χώρας σε σχέση με άλλες.
Την Τρίτη, το επιτόκιο των γαλλικών 10ετών ομολόγων ήταν περίπου 70 μονάδες βάσης υψηλότερο από τα αντίστοιχα γερμανικά -κοντά στη μεγαλύτερη διαφορά των τελευταίων τριών εβδομάδων.
Δημόσιες αργίες
Η Γαλλία έχει 11 δημόσιες αργίες τον χρόνο, οι περισσότερες εκ των οποίων σχετίζονται με τον χριστιανισμό. Αυτός είναι ο ίδιος αριθμός με τις ομοσπονδιακές αργίες στις ΗΠΑ και συγκρίνεται με τις οκτώ αργίες στην Αγγλία και την Ουαλία. Η κατάργηση δύο ημερών θα ενίσχυε τα δημόσια οικονομικά κατά «αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ», σύμφωνα με τον πρωθυπουργό.
«Το πρόβλημα είναι ότι η γαλλική παραγωγή είναι ανεπαρκής σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές μας», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Ερίκ Λομπάρ στο τηλεοπτικό δίκτυο France 2. «Οι Γάλλοι εργάζονται κατά μέσο όρο 100 ώρες λιγότερο από τους Γερμανούς».
Η Γαλλία δεν θα είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που θα καταργήσει αργίες. Η Πορτογαλία ανέστειλε τέσσερις αργίες το 2013 για να ενισχύσει την παραγωγικότητα, στο πλαίσιο ευρωπαϊκού πακέτου διάσωσης μετά από κρίση χρέους. Η κυβέρνηση της Λισαβόνας αντέστρεψε την απόφαση το 2016.
Ο Μπαϊρού δήλωσε ότι θα προτείνει την κατάργηση της Δευτέρας του Πάσχα, που συνήθως πέφτει τον Απρίλιο, και της 8ης Μαΐου, που τιμά τη νίκη των συμμάχων κατά της ναζιστικής Γερμανίας.
Ο Ζορντάν Μπαρντελά, πρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού, απέρριψε άμεσα την πρόταση, χαρακτηρίζοντάς την «άμεση επίθεση στην ιστορία μας, τις ρίζες μας και τους εργαζόμενους», σε ανάρτηση στην πλατφόρμα X. Η Μαρίν Λεπέν, επικεφαλής του ακροδεξιού κόμματος στην Εθνοσυνέλευση, δήλωσε σε ξεχωριστή ανάρτηση ότι η κοινοβουλευτική της ομάδα θα καταθέσει πρόταση μομφής, αν ο Μπαϊρού δεν αναθεωρήσει πλήρως το δημοσιονομικό και οικονομικό του σχέδιο.
Ωστόσο, ο πρωθυπουργός ενδέχεται να επιβιώσει μιας πρότασης μομφής, αν -όπως συνέβη τον Φεβρουάριο με τον προϋπολογισμό του 2025- καταφέρει να πείσει κάποιους μετριοπαθείς αριστερούς βουλευτές να απόσχουν.
Ο Μπορίς Βαλό, επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος στην Εθνοσυνέλευση, δήλωσε στο X ότι το σχέδιο προϋπολογισμού είναι «βίαιο και απαράδεκτο». Οι Σοσιαλιστές θα παρουσιάσουν τις δικές τους προτάσεις το φθινόπωρο, ανέφερε το κόμμα σε ανακοίνωσή του, προσθέτοντας ότι «η μόνη προοπτική είναι η μομφή» κατά της πρότασης Μπαϊρού.
Η κάτω βουλή του γαλλικού κοινοβουλίου δεν έχει προγραμματιστεί να επανέλθει σε συνεδρίαση πριν τα τέλη Σεπτεμβρίου. Από την πλευρά του, ο Μπαϊρού δήλωσε ότι η ανάγκη περιορισμού του ελλείμματος υπερέχει κάθε υπολογισμού για το αν μπορεί να επιβιώσει από μια πρόταση μομφής.
«Αυτή η κυβέρνηση γνωρίζει πολύ καλά ότι βρίσκεται στο έλεος των ομάδων της αντιπολίτευσης», είπε, προσθέτοντας ότι υπάρχουν ακόμη και αμφιβολίες εντός των κομμάτων που τη στηρίζουν. «Αλλά η κυβέρνηση έχει το καθήκον, την επιθυμία και τη θέληση να ξεπεράσει τα εμπόδια και να δώσει στη χώρα μας λόγο να ζει και να πιστεύει».