Η προοπτική μιας ειρηνευτικής συμφωνίας ή κατάπαυσης του πυρός μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας εγείρει ερωτήματα σχετικά με τον οικονομικό αντίκτυπό της στην Ευρώπη.
Νέα ανάλυση της HSBC υποδηλώνει ότι ενώ η άμεση επίδραση της ειρήνης θα ήταν μέτρια, διάφορα κανάλια θα μπορούσαν να διαμορφώσουν την ανάκαμψη και την ανάπτυξη της ηπείρου.
Οι οικονομολόγοι της HSBC εκτιμούν ότι μια διαρκής ειρήνη ή μια παρατεταμένη εκεχειρία θα μπορούσε να ενισχύσει το ευρωπαϊκό ΑΕΠ κατά 0,2% έως 0,3%.
Μια πιο ευρεία διευθέτηση, ιδίως μια διευθέτηση που θα αποκαθιστούσε τις ρωσικές ενεργειακές ροές, θα μπορούσε να δώσει μεγαλύτερη ώθηση, εντούτοις η έκθεση τονίζει ότι αυτές οι προοπτικές παραμένουν αβέβαιες.
Ο ενεργειακός εφοδιασμός ξεχωρίζει ως ο πιο άμεσος δίαυλος. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μείωσε την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο από περισσότερο από 40% το 2021 σε λίγο υψηλότερα του 10% το 2024.
Η HSBC σημειώνει ότι μόνο μια σημαντική ελάφρυνση των κυρώσεων και μια σημαντική ανάκαμψη της ρωσικής προσφοράς θα μείωναν σημαντικά τις τιμές της ενέργειας.
Σύμφωνα με ένα σενάριο, μια πτώση των τιμών του φυσικού αερίου και του πετρελαίου κατά 10% θα μείωνε τον πληθωρισμό της ευρωζώνης κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες για ένα έτος, προσθέτοντας περίπου 0,1 στην ανάπτυξη της Ε.Ε.
Οι χαμηλότερες τιμές θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν τους μεταποιητές να ανακτήσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να στηρίξουν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών.
Οι αμυντικές δαπάνες είναι ένας άλλος παράγοντας. Τα μέλη του ΝΑΤΟ έχουν δεσμευτεί να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ έως το 2035, συμπεριλαμβανομένου του 3,5% για στρατιωτικές δαπάνες.
Η HSBC αναμένει ότι οι στρατιωτικές δαπάνες της Ε.Ε. θα αυξηθούν κατά 0,5% του ΑΕΠ έως το 2027, αυξάνοντας το ΑΕΠ κατά περίπου 0,3 ποσοστιαίες μονάδες. Μια ειρηνευτική διευθέτηση με μεγαλύτερη ευθύνη της Ευρώπης στην περιοχή θα μπορούσε να επιταχύνει αυτή την πορεία.
Η Γερμανία έχει ήδη δεσμευτεί να επιτύχει τον στόχο του 3,5% έως το 2029, ενώ τα κράτη της Ε.Ε. έχουν επιδείξει έντονο ενδιαφέρον για το πρόγραμμα αμυντικών δανείων ύψους 150 δισ. ευρώ.
Το εμπόριο με τη Ρωσία και η επιστροφή των Ουκρανών προσφύγων θα μπορούσαν επίσης να διαδραματίσουν ρόλο, αν και η HSBC βλέπει περιορισμένο αντίκτυπο. Πριν από τον πόλεμο, οι εξαγωγές προς τη Ρωσία αντιπροσώπευαν το 0,8% του ΑΕΠ της Ε.Ε. και η Ουκρανία αντιπροσώπευε το 0,2% του αποθέματος άμεσων ξένων επενδύσεων της Ευρώπης.
Όσον αφορά τη μετανάστευση, η επιστροφή μεγάλου αριθμού προσφύγων θα μείωνε την προσφορά εργασίας, όμως οι έρευνες του ΟΗΕ δείχνουν ότι μόνο το 5% σκοπεύει να επιστρέψει φέτος.
Ένας σημαντικός δυνητικός παράγοντας είναι η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Οι ζημιές μέχρι το τέλος του 2024 έχουν εκτιμηθεί σε 524 δισ. δολάρια, με τις μεγαλύτερες ανάγκες στη στέγαση και τις μεταφορές.
Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα μπορούσαν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ανοικοδόμηση, ωστόσο μεγάλο μέρος της κατεστραμμένης επικράτειας βρίσκεται σε κατεχόμενες από τη Ρωσία περιοχές, γεγονός που θα μπορούσε να περιορίσει τις ευκαιρίες για αυτές.
Η Ε.Ε. έχει ήδη δεσμεύσει 50 δισ. ευρώ σε βοήθεια για την περίοδο 2024-2027 και έχει προτείνει έως και 100 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια για την περίοδο 2028-34 μέσω κοινής έκδοσης χρέους.