Φθηνά ρωσικά drones παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Πολωνίας και καταρρίφθηκαν με οπλικά συστήματα αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων — αναδεικνύοντας την έλλειψη κατάλληλης προετοιμασίας του ΝΑΤΟ για τέτοιες απειλές, γράφει το Politico.
H αντίδραση του ΝΑΤΟ ήταν πολύ λιγότερο αποτελεσματική σε σύγκριση με την τυπική ουκρανική απάντηση. Η συμμαχία κατέρριψε τρία drones, ενώ το Κίεβο συνήθως δηλώνει ποσοστό αναχαίτισης 80% με 90% — παρότι αντιμετωπίζει πολύ μεγαλύτερες επιθέσεις.
«Είναι πολύ θετικό ότι η Πολωνία εντόπισε και κατέρριψε τα drones», δήλωσε η Ούλρικε Φράνκε, ερευνήτρια στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. Η Φράνκε πρόσθεσε, όμως, ότι υπάρχει αναντιστοιχία μεταξύ του χαμηλού κόστους των ρωσικών μέσων και της δαπανηρής στρατιωτικής αντίδρασης του ΝΑΤΟ: «Τι θα κάνουμε, θα στέλνουμε F-16 και F-35 κάθε φορά; Δεν είναι βιώσιμο. Πρέπει να εξοπλιστούμε καλύτερα με αντι-drone συστήματα».
Σύμφωνα με τη Welt πέντε drones ακολουθούσαν πορεία προς μια βάση του ΝΑΤΟ πριν αναχαιτιστούν από ολλανδικά μαχητικά F-35. Ένα αεροσκάφος ανεφοδιασμού του ΝΑΤΟ, ένα ιταλικό αεροσκάφος επιτήρησης και ένα γερμανικό σύστημα αεράμυνας Patriot φέρονται επίσης να συμμετείχαν στην επιχείρηση.
Αυτό σήμαινε δισεκατομμύρια δολάρια σε εξοπλισμό για να αντιμετωπιστούν φθηνά ρωσικά drones Gerbera — απομιμήσεις των ιρανικών Shahed που κοστίζουν περίπου 10.000 δολάρια το καθένα.
Την Τετάρτη, ο Βρετανός υπουργός Άμυνας Τζον Χίλι ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει από την ανώτατη στρατιωτική ηγεσία να εξετάσει πώς το Λονδίνο μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της αεράμυνας του ΝΑΤΟ πάνω από την Πολωνία. Η Ουκρανία έχει επίσης προσφέρει τη βοήθειά της.
«Η Πολωνία έχει ζητήσει ορισμένη υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένης της συνέχισης της στενής παρακολούθησης, περισσότερων πληροφοριών επιτήρησης και αναγνώρισης, καθώς και περισσότερων μέσων αεράμυνας», δήλωσε αξιωματούχος του ΝΑΤΟ.
Φθηνά drones, ακριβά βλήματα
Η αεράμυνα έχει εδώ και καιρό αναγνωριστεί ως ένα από τα βασικά κενά στις ικανότητες των χωρών του ΝΑΤΟ. Η ΕΕ ενθαρρύνει επίσης τα κράτη να δαπανήσουν μέρος των 150 δισ. ευρώ από τα δάνεια SAFE για την αεράμυνα. Αλλά μεγάλο μέρος αυτών των κονδυλίων κατευθύνεται σε πολύ ακριβά όπλα.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι τόνισε ο ίδιος ότι τα αμερικανικής κατασκευής συστήματα αεράμυνας MIM-104 Patriot και τα γαλλοϊταλικά SAMP/T, που κοστίζουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια το καθένα, δεν είναι λογικό να χρησιμοποιούνται απέναντι στα φθηνά ρωσικά drones καμικάζι.
Η Ουκρανία δεν χρησιμοποιεί τέτοιο εξοπλισμό για να αντιμετωπίσει κύματα ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών που μπορεί να φτάνουν τα εκατοντάδες κάθε νύχτα. Αντίθετα, έχει αναπτύξει τα δικά της πολύ φθηνά αντι-drone συστήματα για να καταρρίπτει τις εισερχόμενες ρωσικές απειλές.
Το ζήτημα τέθηκε την Πέμπτη κατά τη διάρκεια ενημέρωσης του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, προς τους πρεσβευτές της ΕΕ στις Βρυξέλλες — την πρώτη φορά που επικεφαλής της συμμαχίας συμμετείχε σε μια τέτοια συνεδρίαση.
Πολλοί συμμετέχοντες εξέφρασαν ανησυχία ότι η αντίδραση της Τετάρτης ανέδειξε την έλλειψη ετοιμότητας της Δύσης. Οι στρατοί του ΝΑΤΟ δεν θα μπορούσαν να χρησιμοποιούν τακτικά F-35 για να αναχαιτίζουν τέτοιους εισβολείς. «Ο ίδιος ο Ρούτε κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα, και κανείς δεν διαφώνησε», είπε ένας από τους διπλωμάτες.
Σύμφωνα με τον Τσάρλι Σαλόνιους-Πάστερνακ, διευθύνοντα σύμβουλο του think tank Nordic West Office με έδρα το Ελσίνκι, η προσαρμογή της αντίδρασης του ΝΑΤΟ στον μαζικής παραγωγής, χαμηλού κόστους εξοπλισμό της Ρωσίας έχει καθυστερήσει πολύ.
«Υπάρχουν διδάγματα για το πώς να εντοπίζουμε και να καταρρίπτουμε πολλά φθηνά drones χωρίς να εμπλέκονται βλήματα πολλών εκατομμυρίων ευρώ; Φυσικά, αλλά δεν είναι καινούριο μάθημα», είπε. «Τι έχει κάνει το ευρωπαϊκό πολιτικό κατεστημένο γι’ αυτό;»
Μερικοί από τους μεγάλους αμυντικούς ομίλους της Ευρώπης προσπαθούν να προσαρμοστούν στον ταχύτατα μεταβαλλόμενο ανταγωνισμό των drones.
Στα τέλη Αυγούστου, η σουηδική Saab παρουσίασε έναν νέο, χαμηλού κόστους πύραυλο με την ονομασία Nimbrix, σχεδιασμένο να εξουδετερώνει μικρά μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Ο γαλλικός οργανισμός προμηθειών όπλων DGA παρήγγειλε επίσης πρόσφατα ένα πειραματικό αντιαεροπορικό σύστημα λέιζερ από κοινοπραξία εταιρειών που περιλαμβάνει τις MBDA, Safran, Thales και Cilas.
Ωστόσο, μικρότερες, καινοτόμες εταιρείες δυσκολεύονται να βρουν διέξοδο. «Οι νεοφυείς επιχειρήσεις έχουν σημειώσει μεγάλη πρόοδο ως προς το τι είναι δυνατόν. Δεν έχουμε απαραίτητα αγοράσει [ό,τι προσφέρουν] στην Ευρώπη ακόμα», δήλωσε η Φράνκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.
Υπάρχουν δύο βασικές προκλήσεις μπροστά μας όσον αφορά την άμυνα απέναντι στα drones, πρόσθεσε.
Η πρώτη είναι ότι ένα μόνο σύστημα δεν θα μπορεί να αποκρούει όλες τις απειλές. «Εξ ορισμού, θα χρειαστούμε μια πολυεπίπεδη άμυνα, με ηλεκτρονικά και κινητικά αντίμετρα». Η δεύτερη είναι πόσο γρήγορα εξελίσσεται η τεχνολογία: τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία προσαρμόζουν συνεχώς τα επιθετικά και αμυντικά drones τους σε μια τεχνολογική κούρσα.