Οι Γάλλοι επιχειρηματίες χαρακτήρισαν την πρόταση για νέο φόρο στους υπερπλούσιους ως «παράνοια» και «κομμουνισμό», καθώς το Σοσιαλιστικό Κόμμα ασκεί πιέσεις στον νέο πρωθυπουργό του Εμανουέλ Μακρόν να διασφαλίσει ότι οι πλούσιοι θα συνεισφέρουν το δίκαιο μερίδιό τους στην προσπάθεια μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος.
Οι ψήφοι των Σοσιαλιστών είναι κρίσιμες για την πολιτική επιβίωση του πρωθυπουργού Σεμπαστιάν Λεκορνί, δεδομένου ότι το κατακερματισμένο κοινοβούλιο ανέτρεψε δύο πρωθυπουργούς σε διάστημα μικρότερο του έτους, λόγω της προσπάθειάς τους να περιορίσουν τις δημόσιες δαπάνες.
Οι βουλευτές της αριστεράς απαιτούν να επιβληθεί σε άτομα με περιουσία άνω των €100 εκατ. ένας ελάχιστος ετήσιος φόρος 2% επί του συνόλου των περιουσιακών τους στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων εταιρειών, μετοχών και ανεκτέλεστων (μη πραγματοποιημένων) κερδών.
Ο Μπερνάρ Αρνό, διευθύνων σύμβουλος του πολυτελούς ομίλου LVMH, δήλωσε ότι η πρόταση ισοδυναμεί με «ξεκάθαρη πρόθεση καταστροφής της γαλλικής οικονομίας».
«Δεν μπορώ να πιστέψω ότι οι πολιτικές δυνάμεις που κυβερνούν ή κυβέρνησαν τη χώρα θα μπορούσαν να δώσουν αξιοπιστία σε αυτή την επίθεση, η οποία είναι θανατηφόρα για την οικονομία μας», ανέφερε ο δισεκατομμυριούχος σε ανακοίνωσή του.
Ο Αρνό δεν είναι ο μόνος που αντιτίθεται. Ο Ερίκ Λαρσεβέκ, συνιδρυτής της εταιρείας κρυπτονομισμάτων Ledger, δήλωσε στους Financial Times: «Είναι κολεκτιβισμός, είναι κομμουνισμός… είναι θεμελιώδης επίθεση στην ελευθερία μου και στο δικαίωμα ιδιοκτησίας».
Η Ledger αποτιμήθηκε πρόσφατα στο €1,3 δισ. από επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων και το μερίδιο του Λαρσεβέκ τον εντάσσει στη ζώνη εφαρμογής του νέου φόρου, παρά το γεγονός ότι η μη εισηγμένη εταιρεία δεν παρουσιάζει κέρδη, ούτε διανέμει μερίσματα.
Αν εφαρμοστεί, ο αποκαλούμενος «φόρος Zucman» -από τον οικονομολόγο Γκαμπριέλ Ζούκμαν που τον πρότεινε-, θα αποτελέσει σοβαρό πλήγμα στην επιχειρηματικά φιλική ατζέντα του Μακρόν από το 2017, όταν δεσμεύτηκε να καταστήσει τη Γαλλία «έθνος-startup».
Μία από τις πρώτες κινήσεις του προέδρου ήταν η αποδυνάμωση του καθαρού φόρου πλούτου (ISF) επί των προσωπικών περιουσιακών στοιχείων, αντικαθιστώντας τον με στενότερης βάσης φόρο μόνο επί των ακινήτων. Παράλληλα, μείωσε σταδιακά τον εταιρικό φόρο από το 33% στο 25% και θέσπισε ενιαίο φόρο 30% στα κεφαλαιακά κέρδη. Ωστόσο, το πολιτικό κόστος υπήρξε βαρύ, καθώς γρήγορα απέκτησε την ετικέτα του «προέδρου των πλουσίων».
Ο Μακρόν παραμένει έντονα αντίθετος σε φόρους πλούτου και θεωρεί την πρόταση Ζούκμαν ως «παραφωνία», σύμφωνα με πρόσωπο που γνωρίζει τις απόψεις του. Ο Λεκορνί δήλωσε σε περιφερειακές εφημερίδες ότι είναι ανοικτός στη συζήτηση για «φορολογική δικαιοσύνη και κατανομή βαρών», αλλά προειδοποίησε ότι «τα επαγγελματικά περιουσιακά στοιχεία» πρέπει να τύχουν «ιδιαίτερης προσοχής».
Οι υποστηρικτές του φόρου εκτιμούν ότι θα απέφερε €15 δισ. ετησίως, μειώνοντας την ανάγκη περικοπών δαπανών για την αντιμετώπιση του δημοσιονομικού ελλείμματος, που αναμένεται να φθάσει το 5,4% του ΑΕΠ στο τέλος του έτους -ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στη ζώνη του ευρώ. Άλλοι οικονομολόγοι, ωστόσο, προβλέπουν ότι τα έσοδα δεν θα υπερέβαιναν τα €5 δισ.
Ο Αρνό χαρακτήρισε τον Ζούκμαν «ακροαριστερό ακτιβιστή» του οποίου «η ιδεολογία στοχεύει στην καταστροφή της φιλελεύθερης οικονομίας».
Ο φόρος Zucman θεωρείται ιδιαιτέρως προβληματικός για τους ιδιοκτήτες ταχέως αναπτυσσόμενων τεχνολογικών startups, οι οποίες, παρά τις υψηλές αποτιμήσεις τους, συχνά δεν εμφανίζουν κέρδη, ούτε διανέμουν μερίσματα. Οι επιχειρηματίες αυτοί θα μπορούσαν να βρεθούν αντιμέτωποι με φορολογικές υποχρεώσεις που υπερβαίνουν τη διαθέσιμη ρευστότητά τους.
Η φιλο-Ζούκμαν πλευρά προτείνει οι ιδρυτές να μπορούν να πληρώνουν παραχωρώντας μετοχές σε ένα γαλλικό κρατικό επενδυτικό ταμείο ή με δανεισμό -προτάσεις που συναντούν έντονη αντίδραση. Οι επικριτές επισημαίνουν επίσης ότι ο φόρος μπορεί να κριθεί αντισυνταγματικός, καθώς θα πλήξει μια πολύ περιορισμένη ομάδα περίπου 1.800 ατόμων.
Ο Φιλίπ Κορό, συνιδρυτής της startup Mirakl, αποτιμώμενης σε $3,5 δισ., δήλωσε στους FT ότι είναι «παράλογο» και «επικίνδυνο» να «υποχρεώνεται κανείς να πουλάει» τμήματα της εταιρείας του για να πληρώσει φόρους.
Ωστόσο, η άποψη ότι πρέπει να γίνει περισσότερη φορολόγηση των υπερπλουσίων παραμένει δημοφιλής στη Γαλλία, η οποία φιλοξενεί μερικούς από τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου, όπως τον Αρνό ή τις οικογένειες δισεκατομμυριούχων πίσω από τους ομίλους Hermès και L’Oréal.
Έρευνα της Ifop που ανατέθηκε από τους Σοσιαλιστές έδειξε ότι το 86% των ερωτηθέντων υποστηρίζει τον φόρο Zucman.