Ο Ντόναλντ Τραμπ προειδοποίησε τη Χαμάς να ενεργήσει άμεσα κατά τη διάρκεια της παύσης στους ισραηλινούς βομβαρδισμούς στη Γάζα, προκειμένου να απελευθερώσει τους ομήρους και να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις που θα μπορούσαν ενδεχομένως να οδηγήσουν στη λήξη δύο ετών εχθροπραξιών.
«Δεν θα ανεχθώ καθυστέρηση», έγραψε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ στην πλατφόρμα Truth Social το Σάββατο. «Η Χαμάς πρέπει να κινηθεί γρήγορα, αλλιώς όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά».
Αργότερα, ο Τραμπ δήλωσε ότι το Ισραήλ είχε συμφωνήσει να αναδιατάξει τα στρατεύματά του στη Γάζα «στην αρχική γραμμή». Εφόσον η ένοπλη οργάνωση επιβεβαιώσει, η εκεχειρία θα τεθεί σε ισχύ άμεσα και η ανταλλαγή ομήρων θα μπορέσει να ξεκινήσει.
Εγραψε στην ανάρτησή του:
«Μετά από διαπραγματεύσεις, το Ισραήλ συμφώνησε με την αρχική γραμμή υποχώρησης, την οποία έχουμε δείξει και μοιραστεί με τη Χαμάς. Όταν η Χαμάς επιβεβαιώσει, η εκεχειρία θα τεθεί ΑΜΕΣΩΣ σε ισχύ, θα ξεκινήσει η ανταλλαγή ομήρων και αιχμαλώτων και θα δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για την επόμενη φάση αποχώρησης, η οποία θα μας φέρει κοντά στο τέλος αυτής της 3.000 ΧΡΟΝΩΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ. Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας σε αυτό το θέμα και, ΜΕΙΝΕΤΕ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΕΝΟΙ!
https://truthsocial.com/@realDonaldTrump/115317679562891817/embed
Αργότερα ανάρτησε και μια φωτογραφία στην οποία υπάρχει ένα πανό που γράφει «τώρα ή ποτέ».
https://truthsocial.com/@realDonaldTrump/115318280069724182/embed
Την Παρασκευή, ο Τραμπ είχε καλέσει το Ισραήλ να σταματήσει αμέσως τη στρατιωτική του επίθεση στον πολιορκημένο θύλακα, αφού η Χαμάς ανακοίνωσε ότι θα απελευθερώσει όλους τους ομήρους και θα εισέλθει σε διαπραγματεύσεις για ορισμένα από τα πιο περίπλοκα σημεία του ειρηνευτικού σχεδίου των 20 σημείων του Αμερικανού προέδρου.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου είχε συμφωνήσει την προηγούμενη εβδομάδα με τα περισσότερα σημεία του σχεδίου, με ορισμένες επιφυλάξεις.
Σε τηλεοπτικό του διάγγελμα το βράδυ του Σαββάτου, ο Νετανιάχου δήλωσε: «Βρισκόμαστε στο χείλος μιας πολύ μεγάλης επιτυχίας... Ελπίζω ότι τις επόμενες ημέρες θα μπορέσω να ανακοινώσω την επιστροφή όλων των ομήρων μας, ζωντανών και νεκρών, σε μία φάση, ενώ οι [ισραηλινές δυνάμεις] παραμένουν εντός της Γάζας».
Η ταχεία εξέλιξη των γεγονότων δημιούργησε ελπίδες για τον τερματισμό του πολέμου που έχει καταστρέψει τη Γάζα και έχει προκαλέσει περιφερειακή ανάφλεξη, καθώς και για την επιστροφή των 20 ζωντανών ομήρων και των σορών άλλων 28 στις οικογένειές τους.
Ωστόσο, το βράδυ του Σαββάτου η Χαμάς κατηγόρησε το Ισραήλ ότι κλιμακώνει τις επιχειρήσεις του στη Γάζα, παρά τους ισχυρισμούς περί του αντιθέτου, αναφέροντας ότι ισραηλινές επιδρομές προκάλεσαν θύματα σε διάφορες περιοχές της Λωρίδας από τις πρώτες πρωινές ώρες.
Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι ο απεσταλμένος των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ και ο Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρός του Τραμπ και εκ των συντακτών των προτάσεων, ταξίδευαν το Σάββατο στο Κάιρο για να συμβάλουν στις διαπραγματεύσεις σχετικά με την εφαρμογή του σχεδίου.
Ο Νετανιάχου ανακοίνωσε ότι θα αποστείλει διαπραγματευτική ομάδα υπό την ηγεσία του στενού του συνεργάτη και υπουργού στρατηγικών υποθέσεων Ρον Ντέρμερ στις συνομιλίες που ξεκινούν τη Δευτέρα, προκειμένου να «οριστικοποιηθούν οι τεχνικές λεπτομέρειες της απελευθέρωσης των ομήρων».
«Η πρόθεσή μας, και η πρόθεση των Αμερικανών φίλων μας, είναι να περιοριστούν οι διαπραγματεύσεις σε λίγες ημέρες», σημείωσε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός.
Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις κινήθηκαν γρήγορα τη νύχτα για να μειώσουν την ένταση των επιχειρήσεων στη Λωρίδα, συμπεριλαμβανομένης της μεγάλης επιχείρησης για την κατάληψη της Πόλης της Γάζας, του μεγαλύτερου αστικού κέντρου του θύλακα.
Το μεσημέρι του Σαββάτου, οι δυνάμεις εντός της Γάζας βρίσκονταν σε «αμυντική διάταξη», σύμφωνα με Ισραηλινό αξιωματούχο ασφαλείας, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο ανωνυμίας. Οι αεροπορικές επιθέσεις είχαν επίσης διακοπεί, με εξαίρεση περιπτώσεις υψηλής επιχειρησιακής προτεραιότητας ή άμεσης απειλής για τα ισραηλινά στρατεύματα, πρόσθεσε ο ίδιος.
Δεύτερος Ισραηλινός αξιωματούχος διευκρίνισε ότι ο στρατός θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί βία για την προστασία των δυνάμεών του και θα διεξάγει «αναγκαίες επιχειρήσεις».
Οι ισραηλινές δυνάμεις ελέγχουν ήδη περισσότερο από το 40% της πόλης. Το Ισραήλ προειδοποίησε ότι μεγάλο τμήμα της παραμένει ενεργή ζώνη μαχών και κάλεσε τους Παλαιστίνιους, «για τη δική τους ασφάλεια», να μην επιστρέψουν προς τον βορρά.
Ο Νετανιάχου εξέδωσε ανακοίνωση τη νύχτα, αποδεχόμενος την πρώτη φάση του σχεδίου Τραμπ, η οποία προβλέπει την απελευθέρωση όλων των ομήρων εντός 72 ωρών από τη συμφωνία, χωρίς να αναφερθεί στα πιο περίπλοκα και πολιτικά ευαίσθητα επόμενα στάδια που ενδέχεται να απειλήσουν τη συνοχή του κυβερνητικού συνασπισμού.
Μέχρι το βράδυ του Σαββάτου, δύο κρίσιμοι ακροδεξιοί εταίροι της κυβέρνησης Νετανιάχου άσκησαν κριτική σε σημαντικά τμήματα της υπό διαμόρφωση ειρηνευτικής συμφωνίας, χωρίς ωστόσο να απειλήσουν άμεσα με αποχώρηση από την κυβέρνηση.
Ο υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριτς χαρακτήρισε την απόφαση για παύση των στρατιωτικών επιχειρήσεων «σοβαρό λάθος», προειδοποιώντας ότι κάτι τέτοιο θα υπονομεύσει τη θέση του Ισραήλ.
Ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ δήλωσε ότι προειδοποίησε τον Νετανιάχου πως, εάν μετά την απελευθέρωση των ομήρων «η τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς συνεχίσει να υπάρχει», το κόμμα του Εβραϊκή Ισχύς θα αποσυρθεί από την κυβέρνηση, χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία «εθνική ήττα που θα αποτελέσει διεθνή ντροπή».
Σύμφωνα με το σχέδιο Τραμπ, τα επόμενα ζητήματα περιλαμβάνουν μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός, ενδεχόμενη αμνηστία για μέλη της Χαμάς που θα αποκηρύξουν τη βία, τη σταδιακή αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων και την παράδοση της διοίκησης του θύλακα σε επιτροπή Παλαιστίνιων τεχνοκρατών και μια διεθνή δύναμη σταθεροποίησης.
Η εκεχειρία θα απαιτεί επίσης από το Ισραήλ να επιτρέψει στον ΟΗΕ την αύξηση της αποστολής τροφίμων και ιατρικής βοήθειας προς τον πληθυσμό των περίπου 2 εκατομμυρίων κατοίκων της Γάζας, οι οποίοι έχουν βιώσει εκτεταμένες ελλείψεις, ασθένειες και επανειλημμένες εκτοπίσεις.
Το Ισραήλ θα υποχρεωθεί επιπλέον να απελευθερώσει περίπου 2.000 Παλαιστίνιους κρατούμενους, εκ των οποίων 250 εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης, και να επιτρέψει την είσοδο υλικών για την ανοικοδόμηση της Γάζας.
Το Ισραήλ και η Χαμάς έχουν πραγματοποιήσει στο παρελθόν ανταλλαγές κρατουμένων και προσωρινές εκεχειρίες, στο πλαίσιο των οποίων απελευθερώθηκαν χιλιάδες Παλαιστίνιοι με αντάλλαγμα δεκάδες Ισραηλινούς και αλλοδαπούς ομήρους, μετά τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου 2023. Σύμφωνα με τοπικές πηγές, οι επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού έχουν προκαλέσει εκτεταμένες απώλειες και σοβαρές ζημιές στη Λωρίδα της Γάζας.
Το Ισραήλ και η Χαμάς αναμένεται να επιδιώξουν επαναδιαπραγμάτευση ορισμένων στοιχείων του σχεδίου, καθώς αρκετές λεπτομέρειες παραμένουν ασαφείς, ιδίως όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα και τις συνθήκες αποχώρησης των ισραηλινών δυνάμεων.
Το Κατάρ ανακοίνωσε ότι έχει αρχίσει να συνεργάζεται με την Αίγυπτο, τον άλλο βασικό αραβικό μεσολαβητή, καθώς και με τις ΗΠΑ, «για τη συνέχιση των συζητήσεων επί του σχεδίου, με στόχο τη διασφάλιση μιας πορείας προς τον τερματισμό του πολέμου».
Η αιφνίδια απόφαση της Χαμάς να εισέλθει σε διαπραγματεύσεις ελήφθη λίγες ώρες αφότου ο Τραμπ είχε εκδώσει τελεσίγραφο για την αποδοχή του σχεδίου του έως την Κυριακή, διαφορετικά «όλα θα καταρρεύσουν».
Πηγή με γνώση των διαπραγματεύσεων ανέφερε ότι τα κύρια ζητήματα που η Χαμάς επιδιώκει να συζητήσει περιλαμβάνουν τις λεπτομέρειες της αποχώρησης των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Λωρίδα και τη σύνθεση της διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης που προβλέπει το σχέδιο.
Όταν ρωτήθηκε σχετικά με την απαίτηση του Τραμπ για άμεσο αφοπλισμό της οργάνωσης, ο ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς Μούσα Αμπού Μαρζούκ δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Τζαζίρα ότι αυτό θα συμβεί «μόνο εάν τερματιστεί η κατοχή και οι Παλαιστίνιοι μπορέσουν να αυτοδιοικηθούν».