Αξιωματούχοι της Πολωνίας και των βαλτικών χωρών αντέδρασαν έντονα στις δηλώσεις της Γερμανίδας πρώην καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, θεωρώντας ότι τους επιρρίπτει ευθύνες για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η μομφή προς την πιο σημαντική Ευρωπαία πολιτικό των τελευταίων δύο δεκαετιών, σημειώνει το Politico, υπογραμμίζει την αποτυχία της προσέγγισης Μέρκελ απέναντι στη Ρωσία, όπως θεωρούν οι επικριτές της, και θέτει περαιτέρω υπό αμφισβήτηση την πολιτική παρακαταθήκη της πρώην καγκελαρίου, καθώς οι κεφαλαιώδεις πολιτικές της για τη μετανάστευση και την ενέργεια περιφρονούνται και αποδομούνται από τους διαδόχους της.
Σε συνέντευξή της στο ουγγρικό αντιπολιτευόμενο μέσο ενημέρωσης Partizán που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή, η Μέρκελ επισήμανε την άρνηση των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης να επιτρέψουν άμεσες συνομιλίες μεταξύ της ίδιας, του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και του Γάλλου ηγέτη Εμανουέλ Μακρόν πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
«Τον Ιούνιο του 2021, ένιωσα ότι ο Πούτιν δεν έπαιρνε πλέον στα σοβαρά τη συμφωνία του Μινσκ», δήλωσε αναφερόμενη στην ειρηνευτική συμφωνία που αφορούσε τον έλεγχο της ανατολικής περιοχής Ντονμπάς στην Ουκρανία, μετά τη σύγκρουση του 2014-2015. «Και γι' αυτό ήθελα μια νέα μορφή όπου εμείς, ως Ευρωπαϊκή Ένωση, θα μπορούσαμε να μιλήσουμε απευθείας με τον Πούτιν».
Στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εκείνο τον μήνα, η Μέρκελ και ο Μακρόν πρότειναν άμεσες διαπραγματεύσεις με άλλους ηγέτες σε απάντηση στη συσσώρευση ρωσικών στρατευμάτων κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία. Αλλά συνασπισμός χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας, αντιτάχθηκε στην ιδέα.
«Δεν υποστηρίχθηκε από ορισμένους. Ήταν κυρίως τα κράτη της Βαλτικής, αλλά και η Πολωνία ήταν αντίθετη», είπε.
Η Μέρκελ εξήγησε ότι αυτές οι χώρες «φοβούνταν» πως «δεν θα είχαμε κοινή πολιτική απέναντι στη Ρωσία... Σε κάθε περίπτωση, αυτό δεν συνέβη. Μετά έφυγα από το αξίωμα και ακολούθησε η επιθετικότητα του Πούτιν».
Αντικρούοντας ευθέως τη Μέρκελ, ο πρώην πρωθυπουργός της Λετονίας Κρισγιάνις Κάρινς δήλωσε τη Δευτέρα ότι εκείνη την εποχή πολλές χώρες δεν είχαν κατανοήσει τη Ρωσία, «συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της ίδιας της πρώην καγκελαρίου».
«Της έλεγα συνεχώς ότι δεν μπορείς να έχεις καλές σχέσεις με τον Πούτιν, αλλά εκείνη πίστευε ότι τα κράτη της Βαλτικής έκαναν λάθος. Γνώριζα πολύ καλά τις απόψεις της Μέρκελ, αλλά με εκπλήσσει το γεγονός ότι μετά από όλα όσα συνέβησαν στην Ουκρανία εξακολουθεί να σκέφτεται έτσι», είπε ο Κάρινς.
«Ο Πούτιν ενεργεί όπως ενεργεί και οι μόνες επιλογές για τη Δύση είναι είτε να υποταχθεί είτε να αντισταθεί. Είναι εκπληκτικό ότι η Γερμανίδα πρώην καγκελάριος λέει κάτι τέτοιο σήμερα, όταν θα έπρεπε να είναι προφανές σε όλους τι είδους καθεστώς είναι η Ρωσία. Χαίρομαι που ο νέος καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς δεν συμμερίζεται τις απόψεις της Μέρκελ», είπε.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Εσθονίας Μάργκους Τσάκνα δήλωσε παράλληλα ότι η Ρωσία φέρει την αποκλειστική ευθύνη για τη σύγκρουση.
«Ο πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας καθοδηγείται από ένα και μόνο πράγμα: την άρνησή της να αποδεχτεί την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και από τις αδυσώπητες ιμπεριαλιστικές της φιλοδοξίες. Μόνο η Ρωσία φέρει την ευθύνη γι' αυτή την επιθετικότητα», έγραψε στο X.
Τα σχόλια της Μέρκελ έχουν προκαλέσει μπαράζ αντιδράσεων επίσης στην Πολωνία, ιδίως από δεξιούς βουλευτές.
Ο πρώην πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι, νυν αναπληρωτής ηγέτης του εθνικιστικού κόμματος της αντιπολίτευσης Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), δήλωσε στο X: «Η Άνγκελα Μέρκελ, με την απερίσκεπτη συνέντευξή της, απέδειξε ότι συγκαταλέγεται στους πιο επιζήμιους Γερμανούς πολιτικούς για την Ευρώπη τον περασμένο αιώνα».
Ο ευρωβουλευτής του PiS Βάλντεμαρ Μπούντα δήλωσε: «Η τότε επιθυμία της Μέρκελ να καταλήξει ξανά σε συμφωνία με τον Πούτιν θα είχε οδηγήσει πιθανότατα στη διχοτόμηση της Ουκρανίας! Δεν καταλαβαίνουν ότι η συνεργασία τους με τον Πούτιν προκάλεσε τον πόλεμο!»
Η Καταρζίνα Πελτσίνσκα-Νάλετς, πρώην πρέσβης της Πολωνίας στη Ρωσία και νυν υπουργός περιφερειακής πολιτικής του κεντρώου κόμματος «Πολωνία 2050», σχολίασε ότι οι δηλώσεις Μέρκελ τροφοδοτούν μόνο τη ρωσική προπαγάνδα.
«Το να υπονοείται ότι κάποιος δεν κάθισε στο τραπέζι με τη Ρωσία εγκαίρως και δεν υποκλίθηκε αρκετά [στη Μόσχα] είναι παράλογο. Θα ήταν ακόμη χειρότερα», είπε.
Από την άλλη ο Μάρεκ Μαγιερόφσκι, Πολωνός πρώην πρέσβης στις Ηνωμένες Πολιτείες, επέκρινε τα μέσα ενημέρωσης για διαστρέβλωση των λόγων της Μέρκελ, διπλωματικά μιλώντας.
«Η πρώην καγκελάριος είπε μόνο ότι οι χώρες της Βαλτικής και η Πολωνία δεν συμφώνησαν σε μια νέα μορφή συνομιλιών της ΕΕ με τη Ρωσία», έγραψε στο X. «Από αυτή τη δήλωση μέχρι την άποψη ότι η Πολωνία είναι συνυπεύθυνη για τον πόλεμο του Πούτιν υπάρχει αρκετά μεγάλη απόσταση».