Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα υιοθετήσει μια νέα προσέγγιση «από πάνω προς τα κάτω» για την ανάπτυξη του διασυνοριακού ενεργειακού της δικτύου, καθώς ο αρμόδιος επίτροπος ενέργειας της ΕΕ προειδοποίησε για δισεκατομμύρια που χάνονται λόγω αποτυχίας αντιστοίχισης προσφοράς και ζήτησης.
Οι Βρυξέλλες θα αναπτύξουν ένα κεντρικό σχέδιο για να εντοπίσουν πού απαιτούνται επενδύσεις και θα προσδιορίσουν έργα για την κάλυψη αυτών των κενών, με σκοπό τα κράτη μέλη να συντονίσουν καλύτερα τις ενεργειακές υποδομές τους διασυνοριακά και διατομεακά.
Ο Νταν Γιοργκένσεν, επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ, δήλωσε στους Financial Times ότι ο «μεγαλύτερος κίνδυνος» για τους στόχους του μπλοκ σχετικά με την αποανθρακοποίηση και την ενεργειακή ασφάλεια είναι η αργή κατασκευή του ηλεκτρικού δικτύου.
«Στην Ευρώπη, είναι ένα τεράστιο πρόβλημα και χάνουμε δισεκατομμύρια κάθε χρόνο λόγω περικοπών και μποτιλιαρισμάτων», είπε.
Το κόστος από τη συμφόρηση του δικτύου έφτασε τα 5,2 δισ. ευρώ το 2022 και θα μπορούσε να ανέλθει σε 26 δισ. ευρώ έως το 2030, σύμφωνα με στοιχεία του ευρωπαϊκού ρυθμιστή ενέργειας ACER.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη και τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς για να εντοπίσει πού χρειάζεται περισσότερο να επενδυθούν κεφάλαια, σημείωσε ο Γιοργκένσεν, ο οποίος επέμεινε ότι η νέα μέθοδος δεν συνιστά κατάληψη εξουσίας από τις Βρυξέλλες.
«Δεν πρόκειται για ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος, όπου η ΕΕ αποκτά περισσότερη εξουσία και τα κράτη μέλη λιγότερη. Στην πραγματικότητα, δίνοντας στην ΕΕ νέες αρμοδιότητες εδώ, θα ενδυναμώσουμε επίσης τα κράτη μέλη να κάνουν περισσότερα και καλύτερα», είπε, προσθέτοντας ότι πρόκειται για μια «αλλαγή παραδείγματος» στον σχεδιασμό υποδομών.
«Είναι λίγο παράδοξο ότι έχουμε μια εσωτερική αγορά που λειτουργεί καλύτερα για την πώληση ντομάτας ή οδοντόκρεμας απ’ ό,τι για την ενέργεια, αφού η ενέργεια είναι σαφώς τόσο σημαντική αυτή τη στιγμή για την ανταγωνιστικότητά μας, για την ασφάλειά μας και, φυσικά, όλοι θέλουν να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή», δήλωσε ο Γιοργκένσεν.
Η ταχεία ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή, που αποτελούν πολύ πιο μεταβλητές και διάσπαρτες πηγές ενέργειας σε σχέση με τα εργοστάσια φυσικού αερίου ή άνθρακα, σημαίνει ότι υπάρχει ακόμη μεγαλύτερη ανάγκη αναβάθμισης και βελτίωσης του δικτύου.
Η Επιτροπή θα αναπτύξει «ένα ολοκληρωμένο κεντρικό σενάριο της ΕΕ» για τον προγραμματισμό των ενεργειακών υποδομών, σύμφωνα με ένα προσχέδιο εγγράφου που αναμένεται να παρουσιαστεί την ερχόμενη Τετάρτη.
Οι Βρυξέλλες θα αναλάβουν επίσης μια διαδικασία «συμπλήρωσης κενών», όπως ανέφερε το έγγραφο, που θα «προτείνει έργα για την κάλυψη ανεκπλήρωτων αναγκών» στα ενεργειακά δίκτυα.
Σύμφωνα με έκθεση του γερμανικού think-tank Agora Energiewende τον προηγούμενο μήνα, η ΕΕ θα μπορούσε να εξοικονομήσει περισσότερα από 560 δισ. ευρώ μεταξύ 2030 και 2050, εάν τα κράτη μέλη συντονίζονταν στον σχεδιασμό των ενεργειακών υποδομών τους διατομεακά.
«Μια προσέγγιση από πάνω προς τα κάτω στον σχεδιασμό σεναρίων θα βοηθούσε στον εντοπισμό περιοχών όπου χρειάζεται επένδυση», ανέφερε η έκθεση.
Ένα μεγάλο μπλακ άουτ στην Ιβηρική χερσόνησο τον Απρίλιο και οι αυξήσεις τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα το καλοκαίρι ενίσχυσαν το επιχείρημα για μεγαλύτερη παρέμβαση από τις Βρυξέλλες, σύμφωνα με αξιωματούχους.
Οι Βρυξέλλες θα θεσπίσουν επίσης μια προσπάθεια σε επίπεδο ΕΕ για την απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης, οι οποίες σήμερα μπορούν να διαρκέσουν αρκετά χρόνια και εμποδίζουν έργα λόγω υψηλού διοικητικού βάρους.
Ωστόσο, ο Νικολάς Γκονζάλες Κασάρες, Ισπανός σοσιαλιστής βουλευτής που ηγήθηκε των διαπραγματεύσεων για την αγορά ηλεκτρισμού της ΕΕ πέρυσι, δήλωσε ότι ανησυχεί «ιδιαίτερα» ότι η νέα προσέγγιση της Επιτροπής ενδέχεται να υπερισχύσει των περιβαλλοντικών προστασιών και να δημιουργήσει νομική αβεβαιότητα, υποθέτοντας σιωπηρή έγκριση για έργα προκειμένου να επιταχυνθεί η κατασκευή. «Η ενεργειακή μετάβαση θα πετύχει μόνο αν είναι γρήγορη, αλλά και δίκαιη και βιώσιμη», είπε.