Το τελευταίο πράγμα που θέλει ένας διαχειριστής διαφοροποιημένου κεφαλαίου είναι να διαχειρίζεται ένα χαρτοφυλάκιο κυριαρχούμενο από μόλις επτά τεχνολογικές εταιρείες — όλες αμερικανικές, όλες υψηλής κεφαλαιοποίησης, συγκεντρωμένες στην ίδια γωνιά της οικονομίας. Ωστόσο, καθώς ο δείκτης S&P 500 κατέγραψε νέα υψηλά αυτήν την εβδομάδα, οι επενδυτές αναγκάστηκαν και πάλι να αντιμετωπίσουν μια επώδυνη πραγματικότητα: Το να συμβαδίζουν με την αγορά σήμαινε, σε μεγάλο βαθμό, να μην κατέχουν τίποτα άλλο.
Μια μικρή, στενά συνδεδεμένη ομάδα μετοχών τεχνολογίας αντιπροσώπευε ένα δυσανάλογα μεγάλο μερίδιο των αποδόσεων το 2025, επεκτείνοντας ένα μοτίβο που ισχύει για σχεδόν μια δεκαετία, σημειώνει το Bloomberg. Αυτό που ξεχώριζε δεν ήταν απλώς ότι οι νικητές παρέμεναν σε μεγάλο βαθμό οι ίδιοι, αλλά το μέγεθος του χάσματος που άρχισε να δοκιμάζει σοβαρά την υπομονή των επενδυτών.
Η απογοήτευση καθόριζε την κίνηση των κεφαλαίων. Περίπου 1 τρισ. δολάρια αποσύρθηκαν από ενεργητικά αμοιβαία κεφάλαια μετοχών κατά τη διάρκεια του έτους, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Bloomberg Intelligence με βάση στοιχεία της ICI, σηματοδοτώντας τον 11ο συνεχόμενο χρόνο καθαρών εκροών και, κατά ορισμένα μέτρα, τη μεγαλύτερη του κύκλου. Αντιθέτως, τα παθητικά (pasive) αμοιβαία κεφάλαια μετοχών που διαπραγματεύονται στο χρηματιστήριο (ETFs) προσέλκυσαν πάνω από 600 δισ. δολάρια.
Οι εκροές αυτές συνέβησαν σταδιακά κατά τη διάρκεια του έτους, με τους επενδυτές να επανεκτιμούν αν αξίζει να πληρώσουν για χαρτοφυλάκια που φαίνονταν ουσιαστικά διαφορετικά από τον δείκτη, μόνο για να αναγκαστούν να ζήσουν με τις συνέπειες όταν αυτή η διαφορετικότητα δεν απέδωσε.
«Η συγκέντρωση καθιστά δυσκολότερο για τους ενεργούς διαχειριστές να πετύχουν καλά αποτελέσματα», δήλωσε ο Ντέιβ Ματζά, Διευθύνων Σύμβουλος της Roundhill Investments. «Αν δεν τοποθετείτε βάρος στις Magnificent Seven σύμφωνα με τον δείκτη, τότε πιθανόν να αναλαμβάνετε τον κίνδυνο υποαπόδοσης».
Αντίθετα με τους αναλυτές που πίστευαν ότι υπήρχε περιβάλλον στο οποίο η επιλογή μετοχών θα μπορούσε να διαπρέψει, ήταν ένα έτος κατά το οποίο το κόστος της απόκλισης από τον δείκτη παρέμενε επίμονα υψηλό.
Η αγορά
Τις περισσότερες ημέρες στο πρώτο εξάμηνο του έτους, λιγότερο από μία στις πέντε μετοχές ανέβαινε μαζί με την ευρύτερη αγορά, σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξε η BNY Investments. Η εικόνα αυτή δεν είναι ασυνήθιστη από μόνη της, αλλά η επίμονη παρουσία της έχει σημασία. Όταν τα κέρδη καθοδηγούνται επανειλημμένα από λίγες μετοχές, η ευρύτερη διάσπαση στοιχημάτων σταματά να βοηθά και αρχίζει να βλάπτει την απόδοση σε σχέση με τον δείκτη.
Στις ΗΠΑ, το 73% των μετοχικών αμοιβαίων κεφαλαίων μετοχών υποαπέδωσε σε σχέση με τους δείκτες τους φέτος, το τέταρτο υψηλότερο ποσοστό από το 2007. Η υποαπόδοση επιδεινώθηκε μετά την ανάκαμψη από τον φόβο δασμών τον Απρίλιο, καθώς ο ενθουσιασμός για την τεχνητή νοημοσύνη εδραίωσε την ηγεσία της τεχνολογικής ομάδας.
Υπήρχαν εξαιρέσεις, αλλά απαιτούσαν από τους επενδυτές να αποδεχθούν πολύ διαφορετικούς κινδύνους. Μία από τις πιο εντυπωσιακές προήλθε από την Dimensional Fund Advisors LP, του οποίου το International Small Cap Value Portfolio ύψους 14 δισ. δολαρίων απέδωσε λίγο πάνω από 50% φέτος, ξεπερνώντας όχι μόνο τον δείκτη αναφοράς του αλλά και τον S&P 500 και τον Nasdaq 100.
Η δομή του χαρτοφυλακίου αυτού είναι χαρακτηριστική. Περιλαμβάνει περίπου 1.800 μετοχές, σχεδόν όλες εκτός ΗΠΑ, με μεγάλη έκθεση στον χρηματοοικονομικό, βιομηχανικό και τομέα υλικών. Αντί να προσπαθήσει να κινηθεί γύρω από τον δείκτη μεγάλου κεφαλαίου των ΗΠΑ, ουσιαστικά βγήκε έξω από αυτόν.
«Αυτό το έτος παρέχει ένα πολύ καλό μάθημα», δήλωσε ο Τζόελ Σνάιντερ, αναπληρωτής επικεφαλής διαχείρισης χαρτοφυλακίου για τη Βόρεια Αμερική στην εταιρεία. «Όλοι γνωρίζουν ότι η παγκόσμια διαφοροποίηση έχει νόημα, αλλά είναι πολύ δύσκολο να παραμείνεις πειθαρχημένος και να τη διατηρήσεις. Η επιλογή των χθεσινών νικητών δεν είναι η σωστή προσέγγιση».
Μια διαχειρίστρια που παρέμεινε πιστή στις πεποιθήσεις της ήταν η Μάρτζι Πατέλ του Allspring Diversified Capital Builder Fund, που απέδωσε περίπου 20% φέτος χάρη στα στοιχήματα στις εταιρείες κατασκευής τσιπ Micron Technology Inc. και Advanced Micro Devices Inc.
Η τάση των μεγάλων μετοχών να μεγαλώνουν περαιτέρω έκανε το 2025 μια χρονιά-ορόσημο για τους επίδοξους κυνηγούς φούσκας. Ο Nasdaq 100 διαπραγματεύεται πάνω από 30 φορές τα κέρδη και περίπου έξι φορές τις πωλήσεις, σε ή κοντά σε ιστορικά υψηλά. Ο Νταν Άιβς, αναλυτής της Wedbush Securities που ξεκίνησε ένα ETF επικεντρωμένο στην AI (IVES) το 2025 και το είδε να φτάνει κοντά στο 1 δισ. δολάρια, λέει ότι τέτοιες αποτιμήσεις μπορεί να δοκιμάσουν τα νεύρα, αλλά δεν αποτελούν λόγο για εγκατάλειψη του στοιχήματος.
«Θα υπάρξουν στιγμές έντασης. Αυτό απλώς δημιουργεί ευκαιρίες», είπε σε συνέντευξή του. «Πιστεύουμε ότι αυτή η ανοδική αγορά τεχνολογίας θα συνεχιστεί για άλλα δύο χρόνια. Για εμάς, πρόκειται για την προσπάθεια να εντοπιστούν οι δευτερογενείς ωφελημένοι, και έτσι θα συνεχίσουμε να κινούμαστε στη διάρκεια αυτής της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης από επενδυτική σκοπιά».