Την προηγούμενη φορά που ο οίκος Fitch Ratings αναβάθμισε την Ελλάδα, το ημερολόγιο έδειχνε Αύγουστος του 2018, δηλ. τον μήνα που η χώρα έβγαινε από το 3ο μνημόνιο. Ο Fitch ήταν ο πρώτος οίκος που έβαζε την Ελλάδα στην ευρεία κατηγορία που βρίσκεται κάτω από την επενδυτική με «ΒΒ-» και σταθερές προοπτικές. Ο ίδιος οίκος επρόκειτο να αναβαθμίσει το αξιόχρεο της Ελληνικής Δημοκρατίας τον περασμένο Αύγουστο, όμως αποφάσισε να περιμένει για να δει τα σημάδια γραφής της νέας κυβέρνησης. Ως εκ τούτου, η αναβάθμιση που ανακοίνωσε την Παρασκευή σε «ΒΒ» δεν θα έπρεπε να εκπλήξει.
Όμως, οι θετικές προοπτικές που συνόδευσαν την αναβάθμιση δεν ήταν κάτι το αναμενόμενο και είναι αυτό που πρέπει να ικανοποίησε περισσότερο την Αθήνα αφού θεωρείται προθάλαμος για αναβάθμιση σε «ΒΒ+». Αυτό θα μπορούσε να συμβεί είτε τον επόμενο Αύγουστο είτε τον Ιανουάριο του 2021. Ο οίκος Fitch και ο οίκος αξιολόγησης DBRS θεωρούνται πιο «φιλικοί» σε σύγκριση με τον S&P και σίγουρα τη Moody’s απέναντι στην Ελλάδα. Αφήνουμε απέξω τον γερμανικό οίκο αξιολόγησης, επειδή δεν έχει ακόμη πιστοποιηθεί από την ΕΚΤ.
Επομένως, ο ένας από τους δύο, δηλ. Fitch ή DBRS, θα είναι εκείνος που θα βγάλει την Ελλάδα στο ξέφωτο της επενδυτικής βαθμίδας. Θυμίζουμε ότι ο DBRS κράτησε την Πορτογαλία στην επενδυτική βαθμίδα και στα προγράμματα της ΕΚΤ, όταν οι υπόλοιποι οίκοι την είχαν υποβαθμίσει στις κατηγορίες υψηλού ρίσκου τα χρόνια της κρίσης.
Προφανώς, και οι δύο προσδοκούν να πάρουν περισσότερες δουλειές στην Ελλάδα, κυρίως από τις τιτλοποιήσεις του σχεδίου «Ηρακλής» για τα προβληματικά δάνεια.
Θυμίζουμε ότι δύο οίκοι θα πρέπει να αξιολογούν τα χαρτοφυλάκια δανείων που είναι υποψήφια για την κρατική εγγύηση και είναι λογικό να προτιμηθούν οι πιο ευέλικτοι.
Είναι όμως λογικό, ούτε ο Fitch ούτε ο DBRS να «ριψοκινδυνεύσουν» την αναβάθμιση της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα φέτος, όπως ήλπιζαν κάποιοι κυβερνητικοί παράγοντες. Είναι άλλο πράγμα να ανεβαίνεις σκαλιά μέσα στην ίδια επενδυτική κατηγορία, π.χ. από «ΒΒ-» σε «ΒΒ» και μετά «ΒΒ+» και άλλο να αναβαθμίζεσαι στην επενδυτική κατηγορία από τις κατηγορίες υψηλού κινδύνου.
Η εμπειρία δείχνει πως οι οίκοι αξιολόγησης το σκέφτονται περισσότερο στην τελευταία περίπτωση, για να είναι πιο σίγουροι καθώς δεν θέλουν να βρεθούν στη δυσάρεστη θέση να υποβαθμίζουν τη χώρα αργότερα. Αν λοιπόν όλα πάνε καλά, η πολυπόθητη αναβάθμιση πάει για το 2021, που θα γιορτάζουμε τα 200 χρόνια από την Εθνική Ανεξαρτησία.
Δεν είναι άσχημα, για μια χώρα που χρεοκόπησε ουσιαστικά το 2012, «κουρεύοντας» τον μισό πλανήτη. Όμως, δείχνει ότι θα πρέπει να κάνουμε καλύτερη εκτίμηση των δεδομένων όταν μιλάμε, βάζοντας πολύ αισιόδοξα χρονοδιαγράμματα και στόχους.