Αν θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει την κατάσταση στο διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα, θα έλεγε πως η ανάκαμψη των αγορών έχει σχήμα V, αλλά δεν ισχύει το ίδιο για τις πραγματικές οικονομίες.
Μέχρι πριν λίγο καιρό τουλάχιστον, καθώς η κατακόρυφη πτώση των μετοχών των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών στη Γουόλ Στριτ συμπαρασύρει προς τα κάτω τους υπόλοιπους δείκτες, τις τελευταίες μέρες.
Από μια άποψη, αυτό που συμβαίνει είναι καλό.
Μια καθοδική διόρθωση θεωρείται υγιής μετά από μια κατακόρυφη άνοδο μηνών.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Nasdaq έφτασε να αποκλίνει από τον δείκτη S&P 500 περισσότερο κι από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, πριν από το σπάσιμο της φούσκας των εταιρειών dot com.
Σύμφωνα με μελέτη της Goldman Sachs με ημερομηνία 3 Σεπτεμβρίου, ο δείκτης μεταβλητότητας (VIX) βρισκόταν στο υψηλότερο σημείο από τότε που ο δείκτης S&P 500 είχε πιάσει εκ νέου κορυφή τον Μάρτιο του 2000.
Αναμφισβήτητα, το ενδεχόμενο να καθυστερήσει η ανακήρυξη νικητή στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου δεν βοηθά, αυξάνοντας τη μεταβλητότητα.
Αν η πτώση των μετοχών είναι μια απλή χρηματιστηριακή διόρθωση, τότε έχει καλώς.
Αν όμως έχουμε επανάληψη της διάρρηξης της φούσκας όπως στις αρχές του 2000, εν μέσω πανδημίας, το πλήγμα στην οικονομική δραστηριότητα θα είναι ισχυρό παρά τις ισχυρές δημοσιονομικές ενέσεις.
Ομως, δεν είναι η πρώτη φορά που επενδυτές, σπεκουλαδόροι και άλλοι βρίσκονται αντιμέτωποι με μια απότομη και μεγάλη υποχώρηση των μετοχών.
Θα μας εξέπληττε αν η μεγάλη πλειοψηφία δεν πίστευε πως οι κεντρικές τράπεζες θα κάνουν οτιδήποτε χρειασθεί για να αποσοβήσουν μια κρίση, καθοδική αγορά ή βαθιά ύφεση.
Κοινώς, να αγοράζουν απεριόριστες ποσότητες κρατικών ή/και ιδιωτικών τίτλων για να διατηρήσουν τις αποδόσεις τους χαμηλές και τη ρευστότητα στις αγορές.
Για τρίτους, όπως εμείς, πρόκειται ίσως για τη μεγαλύτερη στρέβλωση στην ιστορία των αγορών, με φούσκωμα των τιμών των κρατικών ομολόγων και συστηματική αλλαγή των αντιλήψεων των αγορών για το ρίσκο.
Oμως, γι’ αυτούς που ψηφίζουν με τα λεφτά τους, μια σημαντική πτώση της μετοχής των Microsoft, Apple, Netflix, Amazon κ.λπ. συνιστά επενδυτική ευκαιρία, όπως έχει δείξει το παρελθόν, υπό άσχημες οικονομικές συνθήκες.
Αν λοιπόν έχουμε επανάληψη του φαινομένου, η πτώση των μετοχών υψηλής τεχνολογίας θα αποδειχθεί μια ακόμη διόρθωση και οι τολμηροί θα αμειφθούν.
Πρόκειται για το ίδιο έργο που βλέπουμε κατ’ επανάληψη στις αγορές τα τελευταία χρόνια, χωρίς κανείς να ενοχλείται.
Είναι το νέο νορμ ή «business as usual», αν προτιμάτε.
Μόνο που η ιστορία διδάσκει πως τέτοια σχήματα δεν διαρκούν για πάντα και καταρρέουν με πάταγο.
Μακάρι αυτή τη φορά να είναι διαφορετικά.