Η αίσθηση της αδικίας είναι διάχυτη στην ελληνική κοινωνία γιατί, εκτός των άλλων, αρκετοί επώνυμοι που είναι αναμεμειγμένοι σε διάφορες κομπίνες κυκλοφορούν ελεύθεροι, απολαμβάνοντας τις αρπαχτές και κοροϊδεύοντας την κοινωνία.
Αντίθετα, απλοί ανώνυμοι πολίτες «τρώνε» πρόστιμα και αντιμετωπίζουν το φάσμα της φυλακής για μικροπράγματα.
Αυτή η κατάσταση υπονομεύει συστηματικά την εμπιστοσύνη του κόσμου προς τους θεσμούς, π.χ. δικαστική, νομοθετική και δικαστική εξουσία, και οδηγεί σε επικίνδυνους ατραπούς.
Υπό αυτή την έννοια, η προφυλάκιση των Δημήτρη και Τζώρτζη Κουτσολιούτσου της Folli Follie στέλνει το μήνυμα, έστω και με καθυστέρηση, πως επώνυμοι επιχειρηματίες μπορεί να πάνε στη στενή.
Φυσικά, οι ανωτέρω δεν ανήκουν στους Ελληνες ολιγάρχες ή στα κοντινά στελέχη τους και προφυλάκιση δεν σημαίνει καταδίκη. Αλλωστε, προφυλακίζονται όσοι θεωρούνται ύποπτοι φυγής.
Παρ' όλα αυτά υπάρχει ένας ισχυρός συμβολισμός.
Έστω κι αν έρχεται με μεγάλη καθυστέρηση καθώς το σκάνδαλο της ελληνικής πολυεθνικής αποκαλύφθηκε τον Μάιο του 2018 με την έκθεση του Quintessential Capital Management (QCM), που μιλούσε για παραποίηση οικονομικών στοιχείων.
Δηλαδή λίγους μόλις μήνες πριν από την έξοδο της Ελλάδας από το 3ο μνημόνιο, τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς.
Μπορεί να μην ήταν ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο σκάνδαλο με εισηγμένη εταιρεία στο Χρηματιστήριο Αθηνών, όμως το τάιμινγκ σε συνδυασμό με τις διεθνείς δραστηριότητες και το μέγεθος της Folli το έκαναν ξεχωριστό.
Δεν είναι εύκολο να αποτιμηθεί η ζημιά που προκάλεσε το σκάνδαλο στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, στους μέτοχους της εταιρείας και εν δυνάμει στην ελληνική οικονομία μεσοπρόθεσμα.
Ευλόγως, αρκετοί ξένοι επενδυτές αναρωτήθηκαν τι συμβαίνει με τα οικονομικά στοιχεία άλλων εισηγμένων που δεν ήταν τόσο προβεβλημένες όσο η διεθνοποιημένη Folli Follie.
Αν μη τι άλλο, η εικόνα του Χρηματιστηρίου Αθηνών στο εξωτερικό επλήγη σοβαρά από το σκάνδαλο καθώς αποκαλύφθηκε ότι κανένας μηχανισμός προστασίας των μετόχων και των ομολογιούχων δεν δούλεψε.
Οσα ακολούθησαν με τις φερόμενες παρεμβάσεις της οικογένειας Κουτσολιούτσου στη λειτουργία της επιχείρησης -ακόμη και μετά την παραίτησή τους από πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος- ενίσχυσαν την αίσθηση ότι κάποιοι σ’ αυτή τη χώρα είναι πάνω από το νόμο.
Επομένως, η προφυλάκιση των Κουτσολιούτσων στέλνει το μήνυμα ότι τουλάχιστον κάποιοι επώνυμοι δεν είναι πάνω από το νόμο.
Αυτό είναι θετικό.
Ομως, δεν είμαστε καθόλου σίγουροι ότι οι μηχανισμοί, ελεγκτικοί και άλλοι, απέκτησαν αρκετή ευλυγισία και αποτελεσματικότητα για να αποτρέψουν παρόμοια σκάνδαλα στο μέλλον παρά τις βελτιωτικές παρεμβάσεις που έγιναν.
Η αυτοψία θα δείξει.
Απλά ευχόμαστε να μην είναι στο πτώμα της ελληνικής οικονομίας, που χρειάζεται ρευστότητα για να αναπτυχθούν οι επιχειρήσεις.