Πώς αλλάζουν οι καιροί ή καλύτερα οι εντυπώσεις που έχουν οι συμμετέχοντες στις αγορές -επενδυτές, σπεκουλαδόροι, traders- για τη φερεγγυότητα της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Το δημόσιο χρέος ξεπερνά το 200% του ΑΕΠ και το πρωτογενές έλλειμμα αναμένεται κοντά στο 7% ή υψηλότερο το 2021, αλλά η Ελλάδα δανείζεται από τις αγορές με αρνητικά επιτόκια βραχυπρόθεσμα και κάτω από το 1% για 10 χρόνια.
Το 2010, η χώρα είχε πάει σε μνημόνιο με το δημόσιο χρέος στο 130% του ΑΕΠ περίπου και πρωτογενές έλλειμμα του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης κοντά στο 10% του ΑΕΠ.
Ομως, δεν είναι σοφό να παίζει κανείς με την τύχη του, παρότι έχει ρυθμίσει το ύψος των ετήσιων τοκοχρεολυτικών δόσεων σε χαμηλά επίπεδα μέχρι το 2032.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό να μην «ξεφεύγει» η δημοσιονομική διαχείριση από κάποια όρια, ώστε να δημιουργεί συνειρμούς και προβληματισμό για την εξυπηρέτηση του χρέους μελλοντικά.
Τα διπλάσια των αρχικά εκτιμώμενων μέτρων στήριξης της οικονομίας για την πανδημία οδήγησαν το προβλεπόμενο πρωτογενές έλλειμμα πάνω από το 7% του ΑΕΠ έναντι 3,88%, που ήταν η εκτίμηση στον προϋπολογισμό του 2021.
Σ’ αυτό το νούμερο θα πρέπει να προστεθούν οι επιπλέον δαπάνες για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών του καλοκαιριού και των συνεπειών τους. Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η καλύτερη συμπεριφορά των φορολογικών εσόδων, που ευνοεί κάπως τη συγκράτηση του ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού.
Ομως, η σούμα δείχνει αρνητική, οδηγώντας σε ακόμη μεγαλύτερο κρατικό έλλειμμα τη φετινή χρονιά σε απόλυτα νούμερα.
Αυτό δεν είναι καλό νέο αλλά υπάρχει ένας μπαλαντέρ, που θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα προς το καλύτερο. Αυτός είναι η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να ελπίζει κάποιος σε μια τέτοια εξέλιξη, λόγω τουρισμού.
Φυσικά, πολλά θα εξαρτηθούν από την εξέλιξη της υγειονομικής κατάστασης στην Ελλάδα κι αλλού, όμως η εικόνα που υπάρχει από τους τουριστικούς παράγοντες για διάφορους προορισμούς είναι καλή έως πολύ καλή μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου.
Οταν ακούς πως οι πληρότητες κινούνται μεταξύ 70% και 90% στα Ιόνια νησιά που προτιμούν οι Βρετανοί και στη Λευκάδα να έχουν σπάσει το ρεκόρ του 2019, κατανοείς ποια είναι η τάση. Το ίδιο ισχύει για τα Δωδεκάνησα από τα μέσα Ιουλίου μέχρι σήμερα. Δεν αναφερόμαστε καν στις Κυκλάδες και στην Κρήτη αλλά και τη Σάμο και την Κω.
Υπάρχει λοιπόν βάσιμος λόγος παρά το ερώτημα της υγειονομικής κρίσης, να έχουμε θετική έκπληξη από το ΑΕΠ λόγω τουρισμού. Σ’ αυτό θα μπορούσαν να προστεθούν οι πόροι από το Ταμείο Ανάπτυξης καθώς δεν είχαν συμπεριληφθεί στην εκτίμηση για τον φετινό ρυθμό ανάπτυξης και οι έξτρα δαπάνες για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.
Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση προβλέπει ρυθμό μεγέθυνσης της οικονομικής δραστηριότητας της τάξης του 3,6% φέτος, η Τράπεζα της Ελλάδος 4,2%, η Κομισιόν 4,3% και ο ΙΟΒΕ 5,5%. Για να μην ξεχνάμε, το ΔΝΤ είναι λιγότερο αισιόδοξο, προβλέποντας αύξηση του ΑΕΠ κατά 3,3% το 2021.
Την ανοδική αναθεώρηση του πραγματικού ΑΕΠ υποστηρίζει επίσης το γεγονός ότι η οικονομία πήγε καλύτερα το 1ο τρίμηνο απ’ ό,τι αναμενόταν, με συρρίκνωση κατά 2,3% σε ετήσια βάση -την 6η βαθύτερη στην ΕΕ- και ανάπτυξη 4,4% σε τριμηνιαία βάση -την 4η καλύτερη στην ΕΕ.
Εξυπακούεται πως μια ανοδική αναθεώρηση του ρυθμού ανάπτυξης θα μπορούσε να αντισταθμίσει την αναμενόμενη διεύρυνση του κρατικού ελλείμματος σε απόλυτα νούμερα, λόγω των επιπρόσθετων δαπανών για την πανδημία και τις πυρκαγιές.
Μ’ αυτό τον τρόπο, το έλλειμμα του προυπολογισμού -ιδίως το πρωτογενές- θα συγκρατείτο ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Ιδωμεν.