Στα τέλη Αυγούστου, ο πρόεδρος της αμερικανικής ομοσπονδιακής τράπεζας (Fed) Jerome Powel έκανε μια ομιλία στην οποία επέλεξε να δώσει έμφαση στους κινδύνους που ελλοχεύουν όταν η νομισματική πολιτική γίνεται περιοριστική. «Η πρώτη περίοδος της σταθεροποιητικής πολιτικής της δεκαετίας του 1950 δίδαξε στους κεντρικούς τραπεζίτες να μην προσπαθούν να αντισταθμίσουν τις πιθανώς προσωρινές διακυμάνσεις του πληθωρισμού. Πράγματι, η λήψη μέτρων ίσως κάνει περισσότερο κακό παρά καλό, ιδιαίτερα σε μια εποχή που τα παρεμβατικά επιτόκια (policy rates) είναι πολύ πιο κοντά στο χαμηλότερο αποτελεσματικό όριο ακόμη και στις καλές εποχές», τόνισε.
Πρακτικά, ο κ. Powel υπαινίχθηκε ότι είναι έτοιμος να κάνει λάθος σήμερα, επιτρέποντας στον πληθωρισμό να ανέβει σε υψηλά επίπεδα. Προφανώς, η αναφορά στη δεκαετία του 1950 τον βόλευε περισσότερο παρά το λάθος που έγινε στα τέλη του 2015, όταν η Fed άρχισε να αυξάνει τα επιτόκια παρότι ο πληθωρισμός παρέμενε σε χαμηλά επίπεδα.
Όπως δήλωσε ο Steve Blitz της TS Lombard, ήταν ο τρόπος που επέλεξε ο Powel για να υποσχεθεί ότι δεν θα επαναλάβει το ίδιο λάθος. Έχοντας μπει στο δεύτερο μισό του Οκτωβρίου, ολοένα και περισσότεροι κεντρικοί τραπεζίτες και κυβερνητικοί αξιωματούχοι αντιλαμβάνονται ότι ο πληθωρισμός έχει γίνει σοβαρό ζήτημα.
Η τιμή του αμερικανικού αργού ξεπέρασε τα 82 δολάρια το βαρέλι, καταγράφοντας υψηλό 7ετίας. Ο δείκτης αναφοράς στο Χρηματιστήριο Μετάλλων του Λονδίνου βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών, η κλιματική αλλαγή οξύνει τα προβλήματα της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας και παρατηρούνται ήδη αυξήσεις σε μισθούς σε ΗΠΑ, Μ. Βρετανία κι αλλού. Όμως, η ανάγκη για χαλαρή νομισματική πολιτική με πολύ χαμηλά επιτόκια και μαζικές αγορές τίτλων από τις κεντρικές τράπεζες συνεχίζει να υπάρχει καθώς το δημόσιο και το ιδιωτικό χρέος σκαρφαλώνουν σε επίπεδα-ρεκόρ. Ίσως γι’ αυτό, οι παγκόσμιες αγορές ομολόγων συνεχίζουν να προεξοφλούν συνέχιση της πολύ χαλαρής νομισματικής πολιτικής που δεν είναι συμβατή με μια μονιμότερη άνοδο του πληθωρισμού. Και οι δημόσιες εγγραφές νεοεισερχόμενων εταιρειών στα χρηματιστήρια παγκοσμίως έχουν χτυπήσει ρεκόρ, ξεπερνώντας τα 420 δισ. δολάρια μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου.
Από την άλλη πλευρά, ο πρώην ΥΠΟΙΚ των ΗΠΑ και επικριτής της χαλαρής νομισματικής πολιτικής Larry Summers τόνισε πρόσφατα: «Έχουμε μια γενεά κεντρικών τραπεζιτών... που έχουν μεγαλώσει και η όλη εμπειρία τους έχει διαμορφωθεί σε μια περίοδο που ο πληθωρισμός ήταν κάτω από τον στόχο... είναι πολύ δύσκολο να εγκαταλείψουν τις παλιές συνήθειες». Ο ίδιος θεωρεί ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει στις ΗΠΑ και το ίδιο φαίνεται στη Βρετανία, ενώ βλέπει μεγάλους κινδύνους στην ευρωζώνη.
Πάντως, κάποιοι, όπως ο Raphael Bostic, πρόεδρος της Fed της Ατλάντα, συμφωνούν πως ο πληθωρισμός δεν είναι προσωρινό φαινόμενο.
Ομολογουμένως, τα λεφτά και τα συμφέροντα είναι πολλά. Όμως, όλα δείχνουν ότι το τζίνι του πληθωρισμού βγήκε από το μπουκάλι.