Μία από τις τελευταίες είναι η Καθαρή Διεθνής Επενδυτική Θέση (NIIP) της Ελλάδας καθώς είναι έντονα αρνητική. Η NIIP θα μπορούσε να ορισθεί ως ο καθαρός εξωτερικός πλούτος της χώρας. Όταν οι εξωτερικές υποχρεώσεις υπερβαίνουν τα εξωτερικά περιουσιακά στοιχεία, η χώρα έχει αρνητικό NIIP και είναι καθαρός οφειλέτης και το αντίστροφο.
Η Διεθνής Επενδυτική Θέση αποτυπώνει σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο το ύψος των απαιτήσεων και υποχρεώσεων των κατοίκων της Ελλάδας, έναντι των κατοίκων εξωτερικού. Οι χώρες με αρνητικό NIIP είναι καθαροί οφειλέτες προς τον υπόλοιπο κόσμο ενώ εκείνες με θετικό NIIP είναι καθαροί πιστωτές. Επομένως, η Ελλάδα είναι καθαρός οφειλέτης.
Η DBRS επισήμανε στην έκθεση ότι η αρνητική NIIP παρέμεινε πολύ υψηλή αν και είχε μειωθεί πάνω από 50 ποσοστιαίες μονάδες από το υψηλό του δεύτερου τρίμηνου του 2021. Η Καθαρή Διεθνής Επενδυτική Θέση της Ελλάδας ήταν ίση με -131,6% του ΑΕΠ το τελευταίο τρίμηνο του 2024 και ήταν η χειρότερη επίδοση στην ΕΕ σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat. Η DBRS δεν περιμένει σημαντική μείωση της αρνητικής θέσης σύντομα λόγω της μακροπρόθεσμης διάρκειας των θεσμικών δανείων που έχει λάβει η Ελλάδα.
Την δεύτερη χειρότερη επίδοση είχε η Ιρλανδία με -80,7% και την τρίτη η Κύπρος με -80,6% του ΑΕΠ. Ακολουθούσαν η Σλοβακία με -51,4% του ΑΕΠ, η Ισπανία με -44% και η Ρουμανία με -42,3%. Η Ουγγαρία βρισκόταν στην 6η θέση με -37,8% του ΑΕΠ.
Στον αντίποδα, οι μεγαλύτερες πιστώτριες χώρες της ΕΕ προς τον υπόλοιπο κόσμο ήταν η Μάλτα με 82,1% του ΑΕΠ, η Γερμανία με 81,3%, η Δανία με 78,1%, η Σουηδία με 66% και το Βέλγιο με 60% του ΑΕΠ.
Θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η Ελλάδα είναι παραδοσιακά οφειλέτης προς τον υπόλοιπο κόσμο. Όμως, τα στοιχεία δείχνουν ότι η αρνητική Καθαρή Διεθνής Επενδυτική Θέση επιδεινώθηκε μετά την είσοδο της χώρας στην ευρωζώνη, γεγονός που συνδέεται με την απώλεια διεθνούς ανταγωνιστικότητας.
Αναμφισβήτητα, ο καθαρός εξωτερικός πλούτος μπορεί να επηρεαστεί τόσο από τις συναλλαγές περιουσιακών στοιχείων (χρηματοοικονομικές ροές) όσο και από την αποτίμηση των ξένων περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων καθώς μεταβάλλονται οι τιμές τους.
Χώρες, όπως η Ελλάδα, με έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών χαρακτηρίζονται από υστέρηση των αποταμιεύσεων έναντι των επενδύσεων. Αυτό σημαίνει ότι το κράτος ή/και οι ιδιωτικές εταιρείες παίρνουν δάνεια, εκδίδοντας ομόλογα και πουλάνε περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό για να την αντισταθμίσουν.
Ακόμη, έχει παρατηρηθεί ότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ του κόστους δανεισμού, π.χ. της απόδοσης του 10ετούς ομολόγου, και της αρνητικής Καθαρής Διεθνούς Επενδυτικής Θέσης (NIIP) ως προς το ΑΕΠ μιας χώρας. Ετσι, οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων σε χώρες με αρνητικό NIIP προς το ΑΕΠ, όπως η ΗΠΑ και η Ν. Ζηλανδία, είναι υψηλότερες από εκείνες άλλων με θετικό NIIP όπως η Ελβετία.
Παρά την βελτίωση των τελευταίων ετών, η έντονα αρνητική Καθαρή Διεθνής Επενδυτική Θέση της Ελλάδας προς το ΑΕΠ δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού. Είναι ένα ακόμη αγκάθι που θα πρέπει να βγει αν στόχος είναι η βιώσιμη ανάπτυξη.