Αν και πελάτης της Τράπεζας Πειραιώς, ο οποίος δεν χρησιμοποιεί γενικά μετρητά, εξεπλάγην αρνητικά όταν χρειάστηκε να αποσύρω ένα μικρό ποσό από το ΑΤΜ Cashflex (πρώην Πειραιώς) σ' ένα σουπερμάρκετ. Κι αυτό γιατί διαπίστωσα ότι η χρέωση ήταν 1,5 ευρώ από τον πάροχο συν 0,60 ευρώ από την τράπεζα.
Για τους ανθρώπους που «σηκώνουν» μετρητά για να κάνουν πληρωμές πιο συχνά από τον γράφοντα, το κόστος θα ήταν πολύ μεγαλύτερο. Παρακολουθώντας την κίνηση στο συγκεκριμένο ΑΤΜ τις μέρες που πήγαινα εκεί για ψώνια, διαπίστωσα ότι το μηχάνημα ήταν έρημο.
Με δεδομένο ότι αυτό θα προκαλούσε αντιδράσεις και ήταν προβλέψιμο, μου έκανε εντύπωση ότι τα υψηλόβαθμα στελέχη της Τράπεζας Πειραιώς, όπως ο διευθύνων σύμβουλος Χρήστος Μεγάλου που είναι έξυπνος άνθρωπος, δεν το προέβλεψαν. Εκτός κι αν κάτι άλλο συνέβη.
Ήταν λοιπόν επόμενο ότι πολλοί πελάτες σαν κι εμένα θα αισθάνθηκαν ικανοποίηση, διαβάζοντας ότι ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας κ. Πιερρακάκης χαρακτήρισε «αδικαιολόγητες» τις χρεώσεις και προανήγγειλε την κατάθεση σχετικής τροπολογίας.
Σύμφωνα με την τελευταία, οι χρεώσεις στα ΑΤΜ των τραπεζών που μετέχουν στο σύστημα ΔΙΑΣ θα είναι μηδενικές. Επιπλέον, οι ίδιες χρεώσεις που ισχύουν για τις τράπεζες θα ισχύουν πλέον και για τους τρίτους παρόχους υπηρεσιών σε ΑΤΜ ενώ μπαίνει εθνικό πλαφόν 1,5 ευρώ για οποιαδήποτε άλλη χρέωση.
Ο κ. Πιερρακάκης μίλησε για πολιτική παρέμβαση με κοινωνικό πρόσημο και ευχαρίστησε τον Διοικητή της ΤτΕ κ. Γιάννη Στουρνάρα και την Υποδιοικήτρια της TτΕ κ. Χριστίνα Παπακωνσταντίνου για τη συνεργασία.
Ωραία όλα αυτά, σκέφθηκα ως πολίτης και πελάτης, αλλά το μυαλό μου άρχισε να βάζει στην εξίσωση της κυβερνητικής απόφασης κι άλλες παραμέτρους.
Πριν λοιπόν αλέκτορα φωνήσαι, πληροφορήθηκα ότι είναι καθ' οδόν κοινοτική οδηγία η οποία επιβάλλει μηδενικές χρεώσεις για πρόσβαση σε μετρητά. Επομένως, η κυβερνητική απόφαση προηγείται χρονικά της κοινοτικής οδηγίας, την οποία η ηγεσία του ΥΠΕΘΟ θα πρέπει προφανώς να γνώριζε ότι θα πρέπει να υιοθετήσει.
Από εκεί και πέρα, υποτίθεται ότι οι ελληνικές αρχές θέλουν να προάγουν τη χρήση καρτών και online πληρωμών έναντι των μετρητών ως μέτρο διαφάνειας και καταπολέμησης της φοροδιαφυγής. Όμως, το αντίθετο συμβαίνει όταν μηδενίζεις τις χρεώσεις για συναλλαγές από ΑΤΜ, χωρίς να μειώνεις τις χρεώσεις για ηλεκτρονικές συναλλαγές.
Υπάρχουν κι άλλα. Τα κυβερνητικά μέτρα έχουν κόστος μεν για τις τράπεζες ύψους 20-30 εκατ. ευρώ, αλλά είναι πολύ μικρό και δεν συγκρίνεται με την κεφαλαιακές ενέσεις δισ. ευρώ που έχουν λάβει από το κράτος. Επιπλέον, οι χρεώσεις τους χαρακτηρίζονται από ακριβές έως μέσες συγκρινόμενες με άλλων ευρωπαϊκών τραπεζών.
Από την άλλη πλευρά, η τροπολογία του ΥΠΕΘΟ φέρνει στο νου τις κατηγορίες/παράπονα που εκφράζουν ξένοι επενδυτές. Η απουσία σταθερών κανόνων παιχνιδιού είναι ένα από αυτά. Οι ελληνικές κυβερνήσεις επεμβαίνουν συχνά κατά το δοκούν, προβάλλοντας διάφορα επιχειρήματα, και αλλάζουν τους κανόνες. Αυτό μεταφράζεται σε αυξημένο ρίσκο και απαίτηση για υψηλότερες αποδόσεις, οι οποίες μπορεί να ματαιώσουν άμεσες ξένες επενδύσεις.
Οι ξένοι και εγχώριοι πάροχοι ΑΤΜ, οι οποίοι θίγονται από την τροπολογία του ΥΠΕΘΟ, ανήκουν σ' αυτή την κατηγορία. Επομένως, υπάρχει ένα «αφανές» κόστος σ' αυτές τις περιπτώσεις, που έχει διάρκεια χρόνων και είναι δύσκολο να εκτιμηθεί.
Εκτός λοιπόν από την πολιτική παρέμβαση με κοινωνικό πρόσημο για την οποία μίλησε ο κ. Πιερρακάκης, υπάρχουν κι άλλοι παράμετροι που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη πριν βγει το τελικό συμπέρασμα.