Όλα τα καλά πράγματα κάποτε τελειώνουν 

Οι μετοχές συνεχίζουν το ράλι, ο χρυσός βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ο προστατευτισμός είναι σε άνοδο, νέες τεχνολογίες όπως η ΑΙ υπόσχονται μεγάλες ανατροπές και το μεταναστευτικό ανάβει φωτιές. Καλώς ήλθατε στις αρχές του 20ού αιώνα.

Δημοσιεύθηκε: 25 Σεπτεμβρίου 2025 - 07:35

Load more
Οι καλές εποχές κάποτε τελειώνουν. Είναι νομοτελειακό. Απλά, δεν ξέρουμε πότε. 

Γιατί τα γράφουμε όλα αυτά; 

Πρόσφατα υπέπεσε στην αντίληψή μας ένας πίνακας της Bank of America (BofA), ο οποίος εμπεριείχε τις μεγαλύτερες φούσκες από τον 18ο αιώνα μέχρι σήμερα. 

Ξεκινώντας από τις μετοχές της Mississippi Company, μιας εταιρείας που είχε το μονοπώλιο του εμπορίου στη Βόρειο Αμερική, οι οποίες ανέβηκαν 2.995%, για να καταρρεύσουν ενάμιση περίπου χρόνο αργότερα το 1720, προκαλώντας μεγάλη ύφεση στη Γαλλία της εποχής.   

Μόνο το σύγχρονο ράλι του Bitcoin μπορεί να ανταγωνισθεί τις μετοχές της Mississippi Co., με άνοδο 1.662% από τον Μάρτιο του 2020 μέχρι τον Απρίλιο του 2021, σύμφωνα με τον πίνακα της BofA. Φυσικά, στο κάδρο μπαίνουν οι μετοχές των Magnificent 7 αλλά αυτές είναι ακόμη στην άνοδο. 

 Ξεχωρίσαμε επίσης τη φούσκα του χρηματιστηριακού δείκτη Dow Jones από τον Μάρτιο του 1926 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1929 με άνοδο 153% και μετά βουτιά μέσα σε τρεισήμισι περίπου χρόνια με Ρ/Ε μόλις 19.

Ακόμη και τις περίφημες μετοχές Nifty Fifty, που ανέβηκαν επίσης 153%, για να καταρρεύσουν στη συνέχεια σε μια διαδρομή που κράτησε όμως 6,3 χρόνια από τον Σεπτέμβριο του 1966 έως το τέλος του 1972. Οι περισσότερες, όπως η γνωστή μας Πολαρόιντ, δεν υφίστανται πλέον.

Ακόμη κι ο χρυσός που λάμπει τα τελευταία χρόνια βίωσε μια μεγάλη άνοδο της τάξης του 428%, για να πέσει 65% στη συνέχεια, σε μια κίνηση που άρχισε τον Απρίλιο του 1978 και τελείωσε τον Ιανουάριο του 1980.      

Φούσκες θα υπάρχουν πάντοτε. Ακόμη και στα «ασφαλή» κρατικά ομόλογα από το 2014 μέχρι τον Νοέμβριο του 2020 με τις αρνητικές αποδόσεις. 

Ένας τρόπος για να μαντέψει κάποιος πόσο θα κρατήσει όλο αυτό το πάρτι είναι να πάει πίσω στο παρελθόν και να βρει μια εποχή που συνέβησαν ανάλογα πράγματα, δεδομένων των αναλογιών, ώστε να βγάλει συμπεράσματα.

Μια περίοδος που έχει αρκετές ομοιότητες με τη σημερινή είναι εκείνη από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. 

Οι Ηνωμένες Πολιτείες εφάρμοζαν την πολιτική του απομονωτισμού και δεν συμμετείχαν σε διεθνείς οργανισμούς. Η σημερινή πολιτική των ΗΠΑ δεν είναι ακριβώς η ίδια, όμως έχει ομοιότητες καθώς δεν θέλουν να έχουν εμπλοκή με αποστολή στρατευμάτων σε εμπόλεμες ζώνες.   

Τότε, το 1897, ο  Αμερικανός πρόεδρος McKinley αύξησε τους δασμούς κατά 52%. Η μετανάστευση ήταν στο φόρτε της και το 15% των Αμερικανών είχε  γεννηθεί εκτός ΗΠΑ. Σήμερα, το ποσοστό εκτιμάται σε 16% περίπου, το μεγαλύτερο από τότε. 

Χρειάστηκε ο πανικός του 1907 για να κατανοηθεί η ανάγκη ύπαρξης μιας ομοσπονδιακής κεντρικής τράπεζας, όπως η Fed. Σήμερα, αρκετοί καλούν για μια ριζική αναδιάρθρωση της Fed.

Στις αρχές του 20ού αιώνα, η Ford έφερνε επανάσταση στα αυτοκίνητα με το Μοντέλο Τ, αυξάνοντας την παραγωγή του σε 1,7 εκ. το 1916. Σήμερα, υπάρχει η Tesla. Τότε, το ράδιο, οι ακτίνες Χ και τα πλαστικά ήταν ανάμεσα στις μεγάλες τεχνολογικές καινοτομίες. Σήμερα, η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) και τα κβαντικά κομπιούτερ υπόσχονται ανατροπές.   

Αν έχουν δίκιο, όσοι βλέπουν αρκετές ομοιότητες ανάμεσα στις δύο περιόδους, οι καλύτερες επενδυτικές επιλογές είναι προφανείς. Τεχνολογία, κάποια μέταλλα και χώρες όπως η Ινδία και το Βιετνάμ μαζί με τις ΗΠΑ.

Δεν ξέρουμε αν έχουν όμως. Πάντως, το ρητό που θέλει την ιστορία να επαναλαμβάνεται συχνά είτε ως κωμωδία είτε ως παρωδία έχει βάση. Όπως κι εκείνο που θέλει τις καλές εποχές να μη διαρκούν για πάντα.  

Load more

Δείτε επίσης

Load more

Σεβόμαστε την ιδιωτικότητά σας

Εμείς και οι συνεργάτες μας χρησιμοποιούμε τεχνολογίες, όπως cookies, και επεξεργαζόμαστε προσωπικά δεδομένα, όπως διευθύνσεις IP και αναγνωριστικά cookies, για να προσαρμόζουμε τις διαφημίσεις και το περιεχόμενο με βάση τα ενδιαφέροντά σας, για να μετρήσουμε την απόδοση των διαφημίσεων και του περιεχομένου και για να αποκτήσουμε εις βάθος γνώση του κοινού που είδε τις διαφημίσεις και το περιεχόμενο. Κάντε κλικ παρακάτω για να συμφωνήσετε με τη χρήση αυτής της τεχνολογίας και την επεξεργασία των προσωπικών σας δεδομένων για αυτούς τους σκοπούς. Μπορείτε να αλλάξετε γνώμη και να αλλάξετε τις επιλογές της συγκατάθεσής σας ανά πάσα στιγμή επιστρέφοντας σε αυτόν τον ιστότοπο.



Πολιτική Cookies
& Προστασία Προσωπικών Δεδομένων