Η πιο πρόσφατη Έκθεση για την Κατάσταση του Κλίματος στην Ευρώπη απεικονίζει με σαφήνεια τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στην Ευρώπη και στην Αρκτική. Το 2024, η Ευρώπη ήταν η ήπειρος με τη ταχύτερη αύξηση της θερμοκρασίας, παρουσιάζοντας μια έντονη κλιματική ανισορροπία – τα ανατολικά της μέρη επλήγησαν από ακραίους καύσωνες και ξηρασία, ενώ τα δυτικά παρουσίασαν υψηλές θερμοκρασίες και έντονη υγρασία. Την ίδια στιγμή, σημειώθηκαν οι πιο εκτεταμένες πλημμύρες από το 2013.
Η έκθεση καταγράφει και μερικές θετικές εξελίξεις: οι ευρωπαϊκές πόλεις γίνονται πιο ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή και το 2024 καταγράφηκε ρεκόρ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, φτάνοντας το 45%.
Η έκθεση συντάχθηκε από την Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus της ΕΕ και τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, και παρουσιάζει εκτενή στοιχεία για τις κλιματικές συνθήκες του περασμένου έτους στην Ευρώπη και την Αρκτική.
Κύρια ευρήματα της έκθεσης:
- Η ετήσια θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας για την ευρωπαϊκή περιοχή και τη Μεσόγειο ήταν η υψηλότερη που έχει καταγραφεί ποτέ
- Οι παγετώνες στη Σκανδιναβία και στο Σβάλμπαρντ είχαν τους υψηλότερους καταγεγραμμένους ρυθμούς απώλειας μάζας
- Η Δυτική Ευρώπη είχε ένα από τα δέκα πιο υγρά έτη που έχουν καταγραφεί
- Η Νοτιοανατολική Ευρώπη σημείωσε χαμηλότερα του μέσου όρου επίπεδα βροχοπτώσεων και το ξηρότερο καλοκαίρι των τελευταίων 12 ετών, σύμφωνα με τον δείκτη ξηρασίας
- Στην Ευρώπη καταγράφηκαν ρεκόρ ημερών με ακραία θερμότητα και τροπικές νύχτες, ενώ η έκταση με θερμοκρασίες κάτω από το μηδέν συνεχώς μειώνεται
Αυξανόμενοι κίνδυνοι για τις ευρωπαϊκές πόλεις
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα αποτελούν αυξανόμενο κίνδυνο για τις αστικές περιοχές της Ευρώπης. Η έκθεση κάνει έκκληση για άμεση δράση με σκοπό την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς τους, ιδίως έναντι των κινδύνων από πλημμύρες. Η δράση αυτή είναι κρίσιμη, καθώς οι αναμενόμενες ζημιές από ακραία καιρικά φαινόμενα θα μπορούσαν να είναι έως και δεκαπλάσιες μέχρι το 2100.
Σχέδιο δράσης της ΕΕ για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
Η μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην Ευρώπη αποτελεί προτεραιότητα της ΕΕ για την επόμενη πενταετία. Η Ένωση εργάζεται για την ανάπτυξη:
- ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού πολιτικής προστασίας,
- την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κοινοτήτων,
- και τη χάραξη ενός σχεδίου ευρωπαϊκής προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, ώστε να στηρίξει τα κράτη μέλη στην αντιμετώπιση των συνεπειών της.