Η πρώτη εντολή της «αργής παραγωγικότητας» (slow productivity) είναι οι εργαζόμενοι να κάνουν λιγότερα πράγματα για να τα κάνουν καλύτερα, περιορίζοντας τα πρότζεκτ στα οποία εργάζονται ενεργά (Cal Newport).
Σύμφωνα με τον Cal Newport, όσο πιο απασχολημένος φαίνεται ότι είναι ένας εργαζόμενος, τόσο πιο παραγωγικός θεωρείται ότι είναι. Αυτή η ψευδοπαραγωγικότητα όχι μόνο θα ήταν ένας κακός τρόπος για να μετρηθούν οι προσπάθειες όλων, αλλά δημιουργεί επίσης ένα αίσθημα έντονης ενοχής σε όσους δεν ανταποκρίθηκαν άμεσα στα μηνύματα ή δεν είναι πανταχού παρόντες σε διάφορες θέσεις ευθύνης.
Στη βιομηχανία, υπάρχει γενικά μόνο ένα αποτέλεσμα μέτρησης, όπως για παράδειγμα, ο αριθμός των αυτοκινήτων που παράγονται από ένα εργοστάσιο. Στην οικονομία της γνώσης, συχνά δεν υπάρχει εύκολα ενιαία μετρήσιμη παραγωγή. Στην καλύτερη περίπτωση, η ψευδοπαραγωγικότητα είναι ένας αναποτελεσματικός τρόπος μέτρησης της παραγωγής χρήσιμων πραγμάτων. Στη χειρότερη των περιπτώσεων, κάνει τους εργαζόμενους δυσαρεστημένους.
Φυσικός ρυθμός εργασίας
Ο συγγραφέας συμβουλεύει ότι ο εργαζόμενος δεν είναι «φτιαγμένος» να εργάζεται με πλήρη ένταση οκτώ ώρες την ημέρα, πέντε ημέρες την εβδομάδα, πενήντα εβδομάδες το χρόνο. Είναι προτιμότερο να διαφοροποιεί την οργάνωση της εργασίας του ανάλογα με τις ημέρες ή τις εποχές. Ένα παράδειγμα είναι να μην προγραμματίσει καμιά συνάντηση τη Δευτέρα, προκειμένου να διευκολυνθεί η μετάβαση μεταξύ του Σαββατοκύριακου και της εβδομάδας που ξεκινά.
Κάθε καθημερινή εργασία του εργαζομένου συνοδεύεται από διοικητικούς περιορισμούς (έμμεσο κόστος), για παράδειγμα ανταλλαγές emails, συναντήσεις για συγχρονισμό με συναδέλφους… Η συσσώρευση αρχείων οδηγεί τον εργαζόμενο να κατακλύζεται από πρόσθετες εργασίες που καταλήγουν να τον εμποδίζουν να εργάζεται επί της ουσίας μόνο εκτός των ωρών γραφείου, δηλαδή νωρίς το πρωί, βράδυ ή Σαββατοκύριακα.
Συμπερασματικά, η αγορά δεν ενδιαφέρεται πραγματικά πόσα email στέλνει ο εργαζόμενος ή πόσο γρήγορα αντιδρά στις δραστηριότητες που του έχουν ανατεθεί. Σημασία έχει η ποιότητα των προϊόντων ή των υπηρεσιών που παρέχει.
Αντιμέτωπος με μια στείρα ταραχή, το να επικεντρωθεί σε ό,τι πραγματικά έχει σημασία στην εργασία του δεν θα ήταν ωφέλιμο μόνο για την ευημερία των συναδέλφων του, αλλά και για την πραγματική παραγωγικότητα των επιχειρήσεων.
* Καθηγητής, Ακαδημαϊκός, Πολυτεχνείο Κρήτης, Επίτιμος Δρ. ΑΠΘ