«Θα φέρω νέες ιδέες», σκέφτεται ο νέος υπάλληλος της Generation Ζ. "Ξέρω καλύτερα. Κάνω αυτή τη δουλειά εδώ και 30 χρόνια", μουρμουρίζει ο baby boomer. «Ναι, αυτό είναι το πρόβλημα», σκέφτεται ο millennial.
Πολλαπλές γενιές εμφανίζονται στη δουλειά, η καθεμία με διαφορετικές εμπειρίες, νοοτροπίες και φιλοδοξίες. Κατά καιρούς, η ένταση είναι αισθητή στις αλληλεπιδράσεις γραφείου και μπορεί να εκφραστεί με λεπτούς ή φανερούς τρόπους, από ασυνείδητη προκατάληψη έως όχι και τόσο σιωπηλή κρίση - τα μάτια γουρλώνουν, αναστεναγμοί, άγχος που σφίγγει τα δόντια, ακόμη και την απροκάλυπτη απόρριψη των απόψεων των άλλων. Τέτοιες αλληλεπιδράσεις μπορούν να κάνουν κάθε γενιά να αισθάνεται παρεξηγημένη, να μην εκτιμάται και να απογοητεύεται.
«Συνειδητά ή ασυνείδητα, κάνουμε μικρά πράγματα που δημιουργούν κενά γενεών μεταξύ μας», είπε η Lynne Lancaster, εμπειρογνώμονας γενιάς, σύμβουλος διαχείρισης και συγγραφέας.
Από την πλευρά της, η ειδική στο μάρκετινγκ περιεχομένου Κέϊτλιν Νοτάλ τονίζει ότι η Gen Z (γεννημένοι μεταξύ 1996 και 2012) είναι εδώ. Και στις σημερινές συνθήκες, που σίγουρα δεν δημιουργήθηκαν από αυτήν, θα ταρακουνά τα πράγματα, ίσως παρά τη θέλησή της. «….Τα μέλη της Γενιάς Ζ», υπογραμμίζει, «μεγάλωσαν σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, σημαντικές κοινωνικές αλλαγές και διαρκώς αυξανόμενη παγκόσμια συνδεσιμότητα. Είτε αλλάζει τους κανόνες του χώρου εργασίας, είτε επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο ψωνίζουμε και καταναλώνουμε, το Gen Ζ είναι σίγουρα μια γενιά που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη από του ανθρώπους του μάρκετινγκ. Είναι μια γενιά που αποτελεί ήδη ισχυρή δύναμη στο εργατικό δυναμικό, στην αγορά, αλλά και στα νέα κοινωνική κινήματα».
Κατά τον επικεφαλής του βρετανικού ραδιοτηλεοπτικού συγκροτήματος Channel 4, Alex Mahon, η Gen Z είναι «μια φυλή που φέρνει στο προσκήνιο νέες πολιτιστικές πολιτικές τάσεις που αναδεικνύουν και νέες κοσμοθεωρίες».
Όπως προκύπτει από έρευνες τόσο του βρετανικού Channel 4 όσο και Οργανισμών μελέτης των γενεών, τα κύρια χαρακτηριστικά της Gen Z είναι τα ακόλουθα:
- Κάνουν ορόσημα ζωής: Καθώς η Gen Z προχωρά στην ενηλικίωση, οι ζωές των μελών της αλλάζουν γρήγορα, γεγονός μάλλον πρωτόγνωρο για τους ερευνητές.
- Είναι πραγματιστές με την εργασία: Υπάρχει διάχυτη η πεποίθηση σε πολλούς ότι η Gen Z αποτελείται από τεμπέληδες, που δεν θέλουν να εργαστούν. Αλλά αυτό δεν μας το δείχνουν τα δεδομένα. Η Gen Ζ εκτιμά την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και αναζητά θέσεις εργασίας που ευθυγραμμίζονται με τις προσωπικές τους αξίες και στόχους.
- Είναι επιρρεπείς στο άγχος: Η ψυχική υγεία εξακολουθεί να είναι ένα μεγάλο ζήτημα για τη Gen Ζ. Είναι η πιο πιθανή γενιά να πει ότι είναι επιρρεπής στο άγχος (το 28% το λέει αυτό) και να αναφέρει ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τους αγχώνουν (το 18% το λέει αυτό). Αυτά τα ζητήματα υπογραμμίζουν την ανάγκη για υποστηρικτικούς χώρους εργασίας και επωνυμίες που δίνουν προτεραιότητα στην ψυχική ευεξία. Συγκεκριμένα, οι επαγγελματίες της Gen Ζ που λαμβάνουν υποστήριξη ψυχικής υγείας στην εργασία έχουν 19% περισσότερες πιθανότητες να είναι ευχαριστημένοι με τη δουλειά τους, δείχνοντας ότι οι στοχευμένες προσπάθειες μπορούν πραγματικά να κάνουν τη διαφορά.
- Δίνουν έμφαση στην αποταμίευση και την επένδυση: Ξεχάστε το στερεότυπο της οικονομικής απερισκεψίας - οι Gen Z’ s είναι αρκετά έξυπνοι με τα χρήματα. Το 59% της Gen Ζ σχεδιάζει να εξοικονομήσει περισσότερα χρήματα, ξεπερνώντας τις άλλες γενιές. Είναι επίσης μπροστά από άλλες γενιές όσον αφορά τις επενδύσεις, με αύξηση 46% των ατόμων ηλικίας 18-27 ετών στις Η.Π.Α. Αυτές οι τάσεις δείχνουν μια γενιά που σκέφτεται μπροστά για το οικονομικό της μέλλον, εξισορροπώντας την προσοχή με τη φιλοδοξία.
- Τους αρέσει να ταξιδεύουν: Για τη Gen Ζ, τα ταξίδια δεν είναι απλώς πολυτέλεια - είναι απολύτως απαραίτητο. Στα τέλη του 2024 στις ΗΠΑ, το 34% των υπευθύνων λήψης αποφάσεων Gen Ζ δήλωσαν ότι σχεδιάζουν να ταξιδέψουν περισσότερο το Νέο Έτος, με τις διεθνείς κρατήσεις διακοπών να ανακάμπτουν δυναμικά από τα χαμηλά μεσαία και μετά την πανδημία. Μεταξύ 3ου τριμήνου 2020 και 3ου τριμήνου 2024, τα διεθνή ταξιδιωτικά σχέδια αυξήθηκαν κατά 17%. Αυτή η γενιά εκτιμά τις εμπειρίες, προτιμώντας προορισμούς με όμορφες φωτογραφήσεις, υπαίθριες περιπέτειες και μοναδικές πολιτιστικές δραστηριότητες.
- Η διατροφή είναι μέσα, αλλά οι δίαιτες της μόδας είναι εκτός: Η υψηλή πρωτεΐνη είναι η κορυφαία ταυτότητα που θέλει η Gen Z των ΗΠΑ από τα τρόφιμα. Με την προσέγγιση των μελών της στο φαγητό να στρέφεται προς την υγεία και την πρακτικότητα.
- Η περιβαλλοντική τους στάση δεν είναι τόσο ισχυρή όσο νομίζετε: Ενώ συχνά χαρακτηρίζονται ως οικολογικά συνειδητοποιημένα, οι περιβαλλοντικές στάσεις της Gen Ζ είναι πιο διαφοροποιημένες. Αυτό αντανακλά την πίστη στις συστημικές λύσεις σε σχέση με μεμονωμένες ενέργειες.
- Η Gen Ζ ορίζει διαφορετικά τη διαφορετικότητα, την ισότητα και την ένταξη: Η ποικιλομορφία, η ισότητα και η συμπερίληψη (DEI) είναι ζωτικής σημασίας για τη Gen Ζ, αλλά η ερμηνεία των μελών της ποικίλλει. Σίγουρα όμως πρόκειται για μια γενικά ευάλωτη στην «κουλτούρα της αφύπνισης (woke) και αυτός είναι ο λόγος που δίνουν μεγάλη σημασία στις θεωρίες αποδόμησης έθνους – φύλου – φυλής.
- Η επικοινωνία βρίσκεται ακόμα στην καρδιά των μέσων κοινωνικής δικτύωσης: Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παραμένουν στο επίκεντρο της ζωής των Gen Ζ, όχι μόνο για την κατανάλωση περιεχομένου αλλά και για τη διατήρηση της σύνδεσης. Ο αριθμός των Gen Z Tik Tokers που δηλώνουν ότι χρησιμοποιούν την πλατφόρμα για ανταλλαγή μηνυμάτων σε φίλους και συγγενείς, αυξήθηκε κατά 82% στην Αμερική και το Ην. Βασίλειο μεταξύ 2020-2024.
- Τους αρέσει η οικειότητα που παρέχουν τα podcast: Τα podcast έχουν δημιουργήσει μια ειδική θέση για τη Gen Ζ, προσφέροντας ένα χώρο για να ασχοληθούν βαθιά με το περιεχόμενο. Περίπου ένας στους τέσσερις Gen Ζ προτιμά τα podcast σε σχέση με άλλες μορφές ήχου, συχνά κλίνοντας προς εκπομπές που δημιουργούνται από φίλους ή διασημότητες. Αυτή η τάση αντικατοπτρίζει τη λαχτάρα τους για εμπειρίες με επίκεντρο την κοινότητα.
- Το παιχνίδι δεν είναι απλώς ένα χόμπι: Για τη Gen Z, κοινοτόμες συνεργασίες όπως η συνεργασία του Minecratt με το UN-Habitat, δείχνουν πώς το gaming μπορεί να έχει απτό αντίκτυπο στον πραγματικό κόσμο. Οι επωνυμίες που αναπτύσσουν διαδραστικές εμπειρίες παιχνιδιών μπορούν να επωφεληθούν πολύ από την αλληλεπίδραση με αυτό το δυναμικό και ενθουσιώδες κοινό.
- Έχουν μεγάλες ελπίδες για την τεχνητή νοημοσύνη: Η Gen Ζ πρωτοστατεί στην υιοθέτηση εργαλείων ΑΙ, με το 37% να έχει χρησιμοποιήσει το ChatGPT το 2024. Τα χαρακτηριστικά οπτικής τεχνητής νοημοσύνης, όπως το Genmoji και το Image Playground, τα χτυπούν, υπογραμμίζοντας την προτίμησή τους για εξατομικευμένες ψηφιακές αλληλεπιδράσεις. Βλέπουν την τεχνητή νοημοσύνη ως μέσο για την επίλυση προβλημάτων, τη διεξαγωγή έρευνας και την απελευθέρωση της δημιουργικότητας, ελευθερώνοντας έτσι χρόνο για κριτική σκέψη. Ωστόσο, απαιτούν διαφάνεια από τις εταιρείες που ενσωματώνουν την τεχνητή νοημοσύνη, τονίζοντας τη σημασία της σαφούς επικοινωνίας σχετικά με τα πλεονεκτήματά της.
Αυτές είναι σε γενικές γραμμές η Gen Z, η οποία πιστεύει στην πρόοδο, αλλά έχει «περίεργες» σχέσεις με την ιστορία, την προστασία δικαιωμάτων και τις παραδόσεις που συνιστούν ανθρώπινα πνευματικά και πολιτιστικά κεφάλαια.