Η επιχειρηματική πραγματικότητα της Ευρώπης αλλάζει πιο γρήγορα από ποτέ. Η συζήτηση γύρω από τη βιωσιμότητα έχει πάψει να είναι μια ηθική προτροπή και έχει μετατραπεί σε πυρήνα στρατηγικής και επιβίωσης.
Η ανάπτυξη πλέον δε μετριέται μόνο σε νούμερα, αλλά σε αξία που δημιουργείται με διαφάνεια, σε εμπιστοσύνη που καλλιεργείται με συνέπεια, σε ανθεκτικότητα που χτίζεται με ηθική βάση. Η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα με οδηγό την ακεραιότητα συνοψίζουν μια νέα εξίσωση της προόδου: οι επιχειρήσεις που θα ηγηθούν είναι αυτές που θα αποδείξουν πως η ηθική και η ανταγωνιστικότητα δεν βρίσκονται σε αντίθεση, αλλά σε αλληλεξάρτηση.
Η πρόσφατη απόφαση της EFRAG να παρουσιάσει ένα πιο απλοποιημένο πλαίσιο για τη CSRD, μειώνοντας κατά περίπου 70% τους υποχρεωτικούς δείκτες και ενοποιώντας τα εθελοντικά disclosures, σηματοδοτεί μια σημαντική μετατόπιση. Η Ευρώπη επιχειρεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανάγκη για σαφήνεια και στην ανάγκη για ρεαλισμό. Είναι μια ευκαιρία να γίνει το ESG πιο εφαρμόσιμο χωρίς να αποδυναμωθεί η ουσία του.
Ωστόσο, η απλοποίηση δεν πρέπει να σημαίνει έκπτωση στις αξίες. Αντιθέτως, πρέπει να λειτουργήσει ως καταλύτης για πιο ώριμες, στοχευμένες και μετρήσιμες στρατηγικές βιωσιμότητας, όπου η ουσία υπερισχύει της γραφειοκρατίας.
Σε αυτό το νέο περιβάλλον, το ζητούμενο δεν είναι η συμμόρφωση αλλά η ανθεκτικότητα. Η βιώσιμη ανάπτυξη δεν είναι ένας εξωτερικός στόχος, αλλά μια εσωτερική μεταμόρφωση — ένα μοντέλο που ενσωματώνει την οικονομική αποδοτικότητα με τη διαρκή προσαρμογή.
Με τον όρο «ανθεκτικότητα» εννοούμε ότι η ευρωπαϊκή οικονομία μπορεί να παραμείνει ανταγωνιστική, προστατεύοντας ταυτόχρονα τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά θεμέλιά της. Η «οικονομία της βιωσιμότητας» δεν είναι θεωρητική έννοια, είναι η νέα οικονομική πραγματικότητα.
Σε αυτή τη μετάβαση, ο ρόλος της επιχειρηματικής ηγεσίας είναι καθοριστικός. Πρόσφατη έρευνα της Bain & Company αποκαλύπτει ότι μόλις το 22% των CEOs που θεωρούνται «οραματιστές» βλέπουν τη βιωσιμότητα ως βασική κινητήρια δύναμη καινοτομίας και όχι ως περιορισμό.
Αυτοί οι ηγέτες επαναπροσδιορίζουν την έννοια της επιτυχίας: δεν επιδιώκουν μόνο αποτελέσματα, αλλά αφήνουν παρακαταθήκη. Μετατρέπουν το ESG από υποχρέωση σε στρατηγικό πλεονέκτημα και το βλέπουν ως μοχλό δημιουργικότητας μέσα σε ένα «εχθρικό» επιχειρηματικό περιβάλλον.
Η ακεραιότητα, η ηθική και η διαφάνεια δεν είναι λέξεις που ανήκουν στα εταιρικά μανιφέστα, αλλά στα επιχειρηματικά μοντέλα του μέλλοντος. Όσοι αντιληφθούν εγκαίρως ότι η βιωσιμότητα δεν είναι κόστος αλλά προϋπόθεση ανταγωνιστικότητας, θα είναι αυτοί που θα καθορίσουν το επόμενο βήμα της οικονομικής εξέλιξης.
Η Ευρώπη βρίσκεται σήμερα σε μια καμπή όπου καλείται να διατηρήσει τον ρόλο της ως παγκόσμιου ρυθμιστή, χωρίς να πνίξει την καινοτομία. Και οι επιχειρήσεις, αντί να αντιστέκονται στα κύματα της αλλαγής, μπορούν να τα μετατρέψουν σε ώθηση προς τα εμπρός.
Η αληθινή πρόοδος δεν προκύπτει από την ταχύτητα, αλλά από την κατεύθυνση. Και σήμερα, η κατεύθυνση αυτή δεν μπορεί να είναι άλλη από μια επιχειρηματικότητα με σκοπό, με συνείδηση και με θάρρος να καινοτομεί χωρίς να παρεκκλίνει από τις αξίες της. Αυτό είναι το νέο νόημα του να είσαι ανταγωνιστικός στην Ευρώπη -και ίσως το πιο δύσκολο, αλλά και το πιο ελπιδοφόρο στοίχημα της εποχής μας.
Στο πλαίσιο αυτής της παγκόσμιας αβεβαιότητας, το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο διοργανώνει το 23ο Συνέδριο Εταιρικής Υπευθυνότητας με τίτλο «Omnia: Οι Οικουμενικές Αξίες Οδηγούν την Πρόοδο», στις 21 Οκτωβρίου 2025, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Το Omnia (λατινικά για «τα πάντα») εκφράζει το πνεύμα μιας νέας εποχής -μιας εποχής που απαιτεί ολιστική προσέγγιση στη βιωσιμότητα, συνδέοντας την ανταγωνιστικότητα με την ακεραιότητα, την καινοτομία με την ευθύνη, την ανάπτυξη με τον σκοπό.
* Η Μαρία Ξυτάκη είναι μέλος του CR Committee, American-Hellenic Chamber of Commerce και Corporate Affairs, Communications & ESG Senior Manager, Saracakis Group of Companies.