Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!
Οι ατέλειωτες ουρές συνταξιούχων στα γκισέ των τραπεζών, στα τέλη του κάθε μήνα. Παιδιά ή και εγγόνια συνταξιούχων που σπεύδουν αντ’ αυτών στα ΑΤΜ για να αντλήσουν τη σύνταξη των δικαιούχων γονιών ή και παππούδων τους. Η χρησιμοποίηση της διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ενός συγγενούς ή ενός τρίτου, από μέλος της «τρίτης ηλικίας», ούτως ώστε να διεκπεραιωθεί κάποια εργασία του με την εφορία ή κάποιον άλλο φορέα.
Όλες αυτές οι εικόνες αποτελούν τμήμα της καθημερινότητας.
Πρόκειται για ένα τμήμα από το αμάλγαμα περιπτώσεων που καταγράφει την απόσταση η οποία χωρίζει τη λεγόμενη τρίτη ηλικία από σειρά ψηφιακών δεξιοτήτων, στερώντας έτσι εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους από τις ευκολίες αλλά και τη συγκριτικά μεγαλύτερη ασφάλεια που προσφέρουν οι ηλεκτρονικές συναλλαγές.
Στην πραγματικότητα, όμως, πρόκειται για συνθήκες κοινωνικού αποκλεισμού. Για την ακρίβεια, για συνθήκες που προσομοιάζουν με έναν ιδιότυπο ακούσιο ρατσισμό και έχουν ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό ολόκληρων κοινωνικών ομάδων, βάσει ενός «φράγματος» γνώσης, το οποίο θα μπορούσε -με διάφορους βαθμούς ευχέρειας- να υπερπηδηθεί.
Η απουσία εξοικείωσης ατόμων της τρίτης ηλικίας με τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, που κατέγραψε έρευνα της Ένωσης Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας, με τίτλο: «Ηλεκτρονικές Συναλλαγές και Τρίτη Ηλικία», η οποία ήρθε χθες στη δημοσιότητα, επιβεβαιώνει αυτό που όλοι γνωρίζουμε εδώ και καιρό. Η κοινωνία προχωρά προς μία κατεύθυνση, μεγιστοποιώντας τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων για τη διεκπεραίωση καθημερινών εργασιών και συναλλαγών και διευρύνει έτσι το ψηφιακό χάσμα της με την τρίτη ηλικία.
Σε μία εποχή, όμως, που ακόμη και τρίχρονα μπορούν να διαλέξουν το βίντεο της προτίμησής τους στο youtube -το οποίο είναι συχνά, εξ οικογενειακής εμπειρίας, το περίφημο «Πέπα το γουρουνάκι»-, γιατί θα έπρεπε να υπάρχουν φράγματα τέτοιου είδους, σε τραπεζικές ή άλλες ψηφιακές συναλλαγές, για ανθρώπους άνω των 60 ή 65 ετών;
Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη έρευνα, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, όπου τα τραπεζικά υποκαταστήματα θα πρέπει να μείνουν κλειστά, περισσότεροι από τους μισούς πελάτες τους, που ανήκουν στην τρίτη ηλικία, δεν θα είναι σε θέση να ολοκληρώσουν τις συναλλαγές τους ψηφιακά. Θα είναι, δηλαδή, αποκλεισμένοι από τους ίδιους τους τραπεζικούς λογαριασμούς τους, όπως υπήρξαν πολλοί «συνάδελφοί» τους, κατά την ολιγοήμερη «τραπεζική αργία» του καλοκαιριού του 2015.
Όλο αυτό όμως θα μπορούσε να εκλείπει, εάν υπήρχε μία ενεργή προσπάθεια γεφύρωσης αυτού του ψηφιακού χάσματος, μέσω της θεσμοθέτησης προγραμμάτων εξοικείωσης ατόμων αυτής της ηλικιακής ομάδας με τον ψηφιακό κόσμο.
Σε μία εποχή κατά την οποία καταβάλλεται ενεργή προσπάθεια πλήρους μετάβασης της δημόσιας διοίκησης στην ψηφιακή εποχή και συνάμα αναζητούνται τρόποι αναζωογόνησης της οικονομίας μέσω δημοσιονομικών παρεμβάσεων, τι εμποδίζει τη θεσμοθέτηση ειδικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων για ακριβώς αυτόν τον σκοπό;
Τι εμποδίζει ακόμη και το ίδιο το τραπεζικό σύστημα από το να παρέχει, κατά τρόπο συγκροτημένο, εκπαίδευση αντίστοιχου είδους προς τους πελάτες του της τρίτης ηλικίας; Δεν θα έβγαιναν όλοι κερδισμένοι από μία διαδικασία αυτού του είδους;
Η ψηφιακή μετάλλαξη της κοινωνίας μας είναι αναπότρεπτη. Μπορεί να είναι βραδεία σε ορισμένους τομείς και ταχύτερη σε άλλους, όμως υπακούει σε κανόνες νομοτέλειας.
Θα ήταν απαράδεκτο να αφεθούν εκτός αυτού του τρένου άνθρωποι οι οποίοι, απλά, είναι μεγαλύτερης ηλικίας και δεν τους δόθηκε έως τώρα η ευκαιρία απόκτησης ψηφιακών δεξιοτήτων.
Ακόμη κι αν δεν «επιβιβαστούν» όλοι, ας έχουν την ευκαιρία να αποφασίσουν μόνοι τους.