Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!
Οι αριθμοί δεν λένε ψέματα. Όση προπαγάνδα, όσο καλλωπισμό κι αν θες να χωρέσεις στα στοιχεία για το εμπορικό έλλειμμα που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ την προηγούμενη Παρασκευή, η διεύρυνση που αυτό σημείωσε πέρυσι δεν κρύβεται. Όχι μόνον επειδή αυξήθηκαν οι εισαγωγές, αλλά και επειδή μειώθηκαν οι εξαγωγές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ελληνική οικονομία. Ας μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα οδηγήθηκε στη χρεοκοπία, κυρίως, εξαιτίας των διαβόητων δίδυμων ελλειμμάτων, δημοσιονομικού και εμπορικού.
Έτσι, λοιπόν, την επομένη φορά που θα ακούσετε την περίφημη αλλαγή του «παραγωγικού μοντέλου» που ευαγγελίζονται ορισμένες «ψυχές», ως απόδειξη της μεταμνημονιακής εποχής, ας έχετε πρόχειρα τα τελευταία -επίσημα- στοιχεία περί εμπορικού ελλείμματος, ώστε να δείξετε ότι ελάχιστα πράγματα άλλαξαν σε αυτόν τον τόπο τα τελευταία χρόνια.
Όταν το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2024 ανήλθε σε 34.614,9 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 7,9%, καθώς η αξία των εισαγωγών σημείωσε αύξηση 1,7%, στα 84.517,1 εκατ. ευρώ ενώ η αξία των εξαγωγών μειώθηκε κατά 2,2% στα 49.902,2 εκατ. ευρώ, ας μη βαυκαλιζόμαστε ότι κάτι αλλάζει στο παραγωγικό μοντέλο της χώρας. Σε αυτό της κατανάλωσης ήμασταν και σε αυτό μένουμε.
Όταν ο τουρισμός συνεισέφερε το 2023 ποσοστό 13% στο ΑΕΠ, σύμφωνα με το INSETE, και ποσοστά σημαντικά υψηλότερα, που ανέρχονται ή και ξεπερνούν το 20%, σύμφωνα με άλλες πηγές, μπορεί να χαρακτηρίζεται ως η «ατμομηχανή» της ελληνικής οικονομίας αλλά είναι συνάμα και η «αχίλλειος πτέρνα» της. Γεγονός που ίσως καταδειχθεί εφέτος, αν και προφανώς άπαντες το απεύχονται.
Αν και η τουριστική κοινότητα δηλώνει ότι μέχρι στιγμής είναι μικρές οι επιπτώσεις στην εισερχόμενη τουριστική κίνηση από τη σεισμική δραστηριότητα στις Κυκλάδες, είναι σαφές ότι αυτή η εκτίμηση μπορεί να αναθεωρηθεί επί τα χείρω, στη βάση των εξελίξεων. Για την ακρίβεια, ακριβώς εκεί, στις φυσικές καταστροφές, όπως οι σεισμοί και οι πυρκαγιές, τοποθετεί μελέτη της Εθνικής Tράπεζας το ενδεχόμενο ανακοπής του ανοδικού ρεύματος στην τουριστική αγορά, το επόμενο διάστημα.
Σε μελέτη της υπό τον τίτλο «Εξελίξεις στις ΗΠΑ & Επιδράσεις στην Ελλάδα», η ΕΤΕ εκτιμά, μεταξύ άλλων, ότι αν και ο τουρισμός βρίσκεται σε ανοδική τροχιά, «παραμένει ευάλωτος σε σοβαρές εξωγενείς διαταραχές». Όπως σημειώνει, «η θετική δυναμική θα μπορούσε να ανακοπεί μόνο από απροσδόκητες αναταράξεις, μη συνδεόμενες με οικονομικούς παράγοντες (λ.χ. κλιματικοί ή φυσικές καταστροφές)».
Υπ’ αυτό το πρίσμα, η περιβόητη ανάγκη για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας και την απεξάρτησή του από την κατανάλωση (περί το 88% του ΑΕΠ πέρυσι) θα όφειλε να αποτελεί την υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα της οικονομικής πολιτικής σε αυτόν τον τόπο.
Αντ’ αυτού, τι βλέπουμε; Απουσία μεταρρυθμίσεων και διατήρηση των αντικινήτρων στις επενδύσεις.
Τα γνωστά προβλήματα στην ελληνική δημόσια διοίκηση, η γραφειοκρατία και η αδιαφάνεια που τη χαρακτηρίζουν, οι καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης, η στρεβλή εικόνα των συνθηκών ανταγωνισμού στην αγορά, το χάος στο κτηματολόγιο και στους δασικούς χάρτες και τόσα άλλα, άριστα καταγεγραμμένα στο διάβα των περασμένων ετών, να παραμένουν ακριβώς ως είχαν.
Το χειρότερο όλων, δε, είναι ότι ουδεμία πολιτική δύναμη του τόπου, της κυβέρνησης συμπεριλαμβανομένης, είναι πρόθυμη να εμφανίσει μία ουσιαστική εναλλακτική πρόταση για τη βιώσιμη αλλαγή αυτού του μοντέλου. Ούτε βεβαίως υπάρχει το έδαφος για την εξασφάλιση συναίνεσης ως προς την κατεύθυνση που θα όφειλε να λάβει η ελληνική οικονομία.
Αφορισμοί και αποδοκιμασίες πολλές. Προτάσεις, όμως, καμία.