Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!
«Μέσα στους επόμενους μήνες θα παρουσιαστεί μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την έρευνα και την καινοτομία, καθώς δίνονται πολλά χρήματα και πρέπει να πιάνουν τόπο», διαβεβαίωνε την προηγούμενη εβδομάδα ο Τ. Θεοδωρικάκος, υπουργός Ανάπτυξης, στο πλαίσιο της ευρύτερης συζήτησης για την ανάγκη αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου της χώρας.
Μίας συζήτησης, αφενός, αέναης για την πατρίδα μας -τουλάχιστον κατά τα φαινόμενα-, αφετέρου πάντα επίκαιρης, υπό το φως των δεινών που υφίστανται σήμερα οι κάτοικοι της Σαντορίνης και ευρύτερα των Κυκλάδων και των επιπτώσεων που -δυνητικά- μπορούν να υπάρξουν για την κυριότερη «βιομηχανία» της χώρας, τον Τουρισμό, ήδη από εφέτος το καλοκαίρι.
Ο φίλτατος Θεοδωρικάκος δεν έχει άδικο. Δίκην ενός καινούργιου «λεφτά υπάρχουν», σε υπαρκτές βάσεις όμως, η χώρα μας έχει προικοδοτηθεί, ελέω του ΤΑΑ και του ΕΣΠΑ, με έναν πακτωλό κοινοτικών και άλλων πόρων, που -επίσης δυνητικά- μπορούν να τη μετατρέψουν από χώρα κατανάλωσης και υπηρεσιών, σε μία παραγωγική χώρα. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, ελάχιστα γίνονται προς αυτήν την κατεύθυνση.
Το μοντέλο επί του οποίου συνεχίζουμε να πορευόμαστε, ακόμη και σήμερα που ρέουν αυτοί οι ποταμοί κοινοτικής χρηματοδότησης, είναι αυτό του παρελθόντος, το οποίο τόσο συνέβαλε στη χρεοκοπία της χώρας.
Η Ελλάδα εξακολουθεί όχι μόνο να μη διαθέτει ένα συγκροτημένο και στοχευμένο πρόγραμμα ανακατεύθυνσης του δυναμικού της από τις υπηρεσίες στην παραγωγή και βεβαίως στην καινοτομία, αλλά δεν έχει κατορθώσει να αντιμετωπίσει ούτε καν τις χρόνιες παθογένειές της.
Χαρακτηριστική τούτου είναι και η «υπόσχεση» του ιδίου του υπουργού ότι «μέσα στους επόμενους μήνες θα παρουσιαστεί...» αυτό το νέο σχέδιο για την έρευνα και την καινοτομία, αν και οι χρηματοδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης εκπνέουν το 2026, με την κουβέντα για ενδεχόμενη παράταση να ανοίγει μόλις τώρα.
Την ίδια ώρα που πολύτιμοι πόροι του ΤΑΑ κατευθύνονται στα κάθε λογής προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης ή ανακαίνισης κατοικιών, για επιχειρήσεις και νοικοκυριά, ή ακόμη και για «δωρεάν απογευματινά χειρουργεία», η Ελλάδα εξακολουθεί να πορεύεται στο μοντέλο «ήλιος και θάλασσα» αντλώντας περί το 20% του ΑΕΠ της από τον τουριστικό τομέα.
Ακόμη και εκεί, δε, σε αυτήν τη «χρυσοτόκο όρνιθα», εμφανίζεται ελλειμματική, όπως καταδεικνύουν οι ελλείψεις βασικών υποδομών που έχουν τα νησιά από πλευράς οδικού δικτύου, αποχέτευσης, ύδρευσης, διαχείρισης απορριμμάτων αλλά και απουσίας ειδικού χωροταξικού σχεδιασμού, που να συνάδει με τις ανάγκες του κάθε επιμέρους προορισμού.
Λαμπρό παράδειγμα αυτού, τα πρόσφατα γεγονότα της Μήλου, όπου αν και δόθηκαν νομίμως άδειες για την κατασκευή μεγαλεπήβολων ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων, «ανακαλύφθηκε» εκ των υστέρων ότι αφορούσαν σε περιοχή ιδιαίτερου κάλλους, με αποτέλεσμα να «παγώσουν».
Για ποιο «νέο παραγωγικό μοντέλο» μπορούμε όμως να κάνουμε λόγο, όταν ακόμη η πολιτεία περιμένει τις μελέτες της κάθε Περιφέρειας της χώρας ως προς τις ανάγκες της κάθε περιοχής ή όταν ακόμη και οι χωροθετημένες περιοχές βιομηχανικής ανάπτυξης, τα επιχειρηματικά πάρκα και οι ΒΙΠΕ χωλαίνουν σε βασικές υποδομές και σε διασύνδεση με το οδικό ή το σιδηροδρομικό δίκτυο;
Για ποιο «νέο παραγωγικό μοντέλο» μπορούμε να κάνουμε λόγο, όταν θεμελιώδη ζητήματα που αφορούν όχι μόνον την επιχειρηματικότητα αλλά και τον κάθε πολίτη αυτού του τόπου, όπως η ταχύτητα απονομής δικαιοσύνης, δεν έχουν ακόμη επιλυθεί; Αντίστοιχα, όταν δεν έχουμε λύσει χρονίζοντα ζητήματα όπως η τυποποίηση σε σημαντικές (δεύτερη κατά σειρά μετά τα καύσιμα) εξαγωγικές δραστηριότητες, όπως τα τρόφιμα, και εξάγουμε ακόμη ελαιόλαδο χύδην, πώς είναι δυνατόν ακόμη να μιλάμε για «την ανάγκη αλλαγής αυτού του μοντέλου»;
Ποιος κοροϊδεύει ποιον, σε αυτόν τον τόπο;