Από την κορύφωση της οικονομικής κρίσης το 2009 έως σήμερα, η Ελλάδα έχει πραγματοποιήσει σημαντικά βήματα σταθεροποίησης. Μέσα από επίπονες μεταρρυθμίσεις, έχει περιορίσει τα δημοσιονομικά της ελλείμματα, επανέκαμψε στις αγορές, αναβαθμίστηκε πιστοληπτικά και αύξησε τις άμεσες ξένες επενδύσεις.
Ωστόσο, οι επιδόσεις της παραμένουν μέτριες με βάση το μακροχρόνιο κόστος της κρίσης και τις προσδοκίες των πολιτών. Το ΑΕΠ δεν έχει επιστρέψει στα προ της κρίσης επίπεδα, η παραγωγικότητα βελτιώνεται με αργό ρυθμό και η νεανική ανεργία συνεχίζει να αποτελεί διαρθρωτικό εμπόδιο.
Η εικόνα είναι μικτή: θεσμική πρόοδος, αλλά περιορισμένη απόδοση σε επενδύσεις και ανταγωνιστικότητα.
Αμερικανικά πρότυπα θεσμώνΗ επιλογή της ανάλυσης με βάση θεσμικά πρότυπα των ΗΠΑ δεν αποτελεί ιδεολογική πρόταση αλλά λειτουργική επιλογή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αξιοποιούν ένα σύστημα που ενισχύει την καινοτομία, προστατεύει την ιδιωτική πρωτοβουλία και διατηρεί ισχυρούς και ανεξάρτητους θεσμούς. Αυτές οι αρχές δεν είναι αποκλειστικές της Αμερικής — είναι διεθνώς αναγνωρισμένες ως προϋποθέσεις για διατηρήσιμη ανάπτυξη.
Τέσσερις πυλώνες για την αναπτυξιακή αναγέννηση της Ελλάδας
Προτάσεις
- Ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης για μεγαλύτερη διαφάνεια και ταχύτητα.
- Ενίσχυση ανεξάρτητων αρχών και φορέων ελέγχου.
- Σύστημα διαρκούς παρακολούθησης δημοσίων δαπανών με τεχνολογικά μέσα.
Προτάσεις
- Δημιουργία καινοτόμων ψηφιακών πλατφορμών διαβούλευσης.
- Ενίσχυση συμμετοχής πολιτών στην τοπική αυτοδιοίκηση με εκπαιδευτικά προγράμματα.
- Ενθάρρυνση διαφάνειας και λογοδοσίας μέσω ηλεκτρονικών εργαλείων.
Προτάσεις
- Δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για startups με φορολογικά κίνητρα και επιδοτήσεις.
- Ενίσχυση της τεχνολογικής εκπαίδευσης και προώθηση καινοτομίας μέσω ερευνητικών προγραμμάτων.
- Ενδυνάμωση συνεργασιών μεταξύ πανεπιστημίων και επιχειρήσεων για μεταφορά τεχνογνωσίας.
Προτάσεις
- Μείωση φορολογίας για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις με απλοποίηση διαδικασιών.
- Δημιουργία ειδικών επενδυτικών ζωνών με φορολογικά και γραφειοκρατικά κίνητρα.
- Ενίσχυση ανταγωνισμού μέσω εκσυγχρονισμού κανονισμών και απομάκρυνση μονοπωλίων.
Συμπέρασμα: Στρατηγική για ανάταξη με βάθος και συνέπεια
Η Ελλάδα διαθέτει τα θεμέλια, το ανθρώπινο δυναμικό και τη γεωπολιτική θέση για να επανέλθει ως μια ανταγωνιστική, δημιουργική και ευημερούσα χώρα. Όμως απαιτείται στροφή: από την υπερφορολόγηση και τη γραφειοκρατία προς την εμπιστοσύνη, τη θεσμική σταθερότητα και την παραγωγική ελευθερία.
Η στρατηγική ανάπτυξης δεν μπορεί πλέον να βασίζεται σε κεφάλαια που απλώς αγοράζουν ελληνικά περιουσιακά στοιχεία. Πρέπει να στηριχθεί στην ενίσχυση των ίδιων των Ελλήνων — στους ανθρώπους που μένουν, δημιουργούν, και επενδύουν στη χώρα τους.
Η μετάβαση προς μια θεσμικά ώριμη, επιχειρηματικά φιλική και δημογραφικά βιώσιμη Ελλάδα είναι η μόνη πραγματική οδός για διατηρήσιμη ανάπτυξη και εθνική αυτοπεποίθηση.
* Ο Νικόλας Χαβούτης διαθέτει πολυετή εμπειρία στην ηγεσία στρατηγικών χρηματοοικονομικών μονάδων, έχοντας διατελέσει στέλεχος της JPMorgan (Νέα Υόρκη), της Chase Manhattan Bank (Λονδίνο) και της Eurobank (Αθήνα). Παράλληλα, έχει σημαντική παρουσία στον χώρο των ΜΜΕ. Σήμερα, ως επικεφαλής της SoZone Limited, συμβουλεύει επιχειρήσεις και επενδυτές σε διεθνή ανάπτυξη, οργανική βελτιστοποίηση και στρατηγικές συγχωνεύσεων και εξαγορών.