Η επιδείνωση των πραγματικών μεγεθών της οικονομίας και οι επικείμενες αναθεωρήσεις του ελλείμματος και του χρέους από τη Eurostat δυσκολεύουν τα πλάνα της κυβέρνησης για επιστροφή στις αγορές με ομόλογα μεγάλης διάρκειας μέσα στο 2011.

Αυτό το μήνυμα έλαβε ο κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου από τις επαφές του στην Ουάσιγκτον. Εν τω μεταξύ, με εντολή του αρμόδιου επιτρόπου κ. Όλι Ρεν κατέφθασε στην Αθήνα κλιμάκιο της Eurostat για να κάνει φύλλο και φτερό τα δημοσιονομικά στοιχεία που συλλέγει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Στόχος τα κρυφά χρέη του Δημοσίου. Στα μέσα της εβδομάδας αναμένεται να καταφθάσει και κλιμάκιο της τρόικας για τον ίδιο λόγο.

Όπως είχε αποκαλύψει το euro2day, υπάρχει σαφής διάσταση απόψεων για τις οφειλές του κράτους. Η τρόικα ανεβάζει τη μαύρη τρύπα στα 3,5 δισ. ευρώ από 1,5 δισ. που λέει το ΥΠΟΙΚ. Η Κομισιόν θέλει να τελειώνει μια και καλή με τα ελληνικά στοιχεία, όπως αναφέρει κοινοτικός παράγοντας, καθώς παρά τις πιέσεις, η συλλογή των στοιχείων παραμένει προβληματική.

Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν έχει ζητήσει από την Ελλάδα, μέχρι το τέλος του μήνα, να αποστείλει και δεύτερο προσχέδιο προϋπολογισμού, με το λεγόμενο απαισιόδοξο σενάριο, το οποίο θα περιέχει πιο συγκρατημένους στόχους, συμπεριλαμβανομένων των αναθεωρήσεων της Eurostat (που θα ανακοινωθούν στις 22 Οκτωβρίου) και των ευρημάτων του κλιμακίου.

Ήδη, από την περασμένη εβδομάδα, στη χώρα μας βρίσκονταν ελεγκτές της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, που φαίνεται πως δεν έβγαλαν άκρη. Έτσι το νέο κλιμάκιο είναι πιο σκληρό και αναμένεται να ασκήσει ασφυκτικές πιέσεις τόσο στο ΓΛΚ όσο και στον υφυπουργό κ. Φίλιππο Σαχινίδη, που επιβλέπει τη συλλογή στοιχείων.

Η Eurostat, με απόφαση του συμβουλίου Ecofin του Ιουλίου, αναβαθμίστηκε και οι αυξημένες αρμοδιότητες της επιτρέπουν να ελέγχει ad hoc όποια χώρα θέλει, όσο συχνά επιθυμεί, χωρίς προειδοποίηση, όταν έχει ενδείξεις για ελλιπή ή παραποιημένα στοιχεία.

Τι λέει η τρόικα για τις αναθεωρήσεις

Αξιωματούχος του ΔΝΤ ανέφερε στο euro2day ότι και στις δύο εκθέσεις της τρόικας που δημοσιεύθηκαν (Ιούλιο, Αύγουστο) συμπεριλαμβανόταν ο αστερίσκος που έλεγε ότι τα στοιχεία του 2009 δεν είναι επικυρωμένα από τη Eurostat και αναμένεται αναθεώρηση προς τα πάνω του ελλείμματος από 0,3% - 0,6% για το έλλειμμα και 5% - 7% για το χρέος.

"Ωστόσο, μεγαλύτερη αναθεώρηση θα αλλάξει τα δεδομένα και για τα μέτρα τόσο του 2010 όσο και του 2011", αναφέρει ο ίδιος.

Το στέλεχος πρόσθεσε ότι μέχρι σήμερα οι εκτιμήσεις της τρόικας για την ελληνική οικονομία βασίζονταν στα στοιχεία που έδινε το ΥΠΟΙΚ. Από εδώ και πέρα όμως θα βασίζονται στις επίσημες ευρωπαϊκές προβλέψεις.

Τα μηνύματα από την Ουάσιγκτον

Αξιωματούχοι της τρόικας συνόδεψαν τον υπουργό Οικονομικών στις επαφές του με επενδυτές στις ΗΠΑ, σε μια προσπάθεια αντιστροφής του κλίματος. Όμως, παρά τις επίσημες δηλώσεις αισιοδοξίας, υπήρχε προβληματισμός τόσο για την κατάσταση της πραγματικής οικονομίας όσο και για το ύψος του δημόσιου χρέους και για τη δυνατότητα της Ελλάδας να το εξυπηρετήσει με τη λήξη της δανειακής συμφωνίας το 2014.

Χαρακτηριστικό ήταν το σχόλιο κορυφαίου επενδυτή παγκοσμίως, ο οποίος είπε ότι πιστεύει πως η Ελλάδα δεν θα γλιτώσει την αναθεώρηση του δημόσιου χρέους "και ίσως βγει προσωρινά και από την ευρωζώνη μέσα στα επόμενα τρία χρόνια".

Στο περιθώριο της συνόδου του ΔΝΤ, συνεργάτες του κ. Ντομινίκ Στρος-Καν ανέφεραν "ελεύθερα" σε εκπροσώπους των μεγάλων ειδησεογραφικών πρακτορείων ότι "το ταμείο ετοίμασε πρόταση για παράταση της αποπληρωμής του δανείου που συμπεριλαμβάνει περίοδο χάριτος 2 ετών πριν από την πρώτη δόση". Θεωρούν ότι η Ελλάδα θα δυσκολευτεί να εξυπηρετήσει τις δανειακές ανάγκες από το 2014 και μετά, καθώς το 70% του δανεισμού θα πρέπει να πηγαίνει στην αποπληρωμή του δανείου.

Από την άλλη, βέβαια, η πρόταση αφορά μόνο στο σκέλος του δανείου του ΔΝΤ, που είναι μόλις 30 δισ. ευρώ, και για να σχετίζεται με το σύνολο των 110 δισ. θα πρέπει να πουν το "ναι" στην παράταση οι 16 χώρες της ευρωζώνης και ιδιαίτερα η Γερμανία.

Ο κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου έλαβε πανταχόθεν μηνύματα ότι το 2011 θα είναι πολύ δύσκολη χρονιά από πλευράς κοινωνικών αντιδράσεων αλλά και ύφεσης και πως η κυβέρνηση πρέπει να είναι πιο συγκρατημένη σε προβλέψεις και δηλώσεις.

Οι αρχικές φιλοδοξίες για επάνοδο στις αγορές μέχρι το τέλος του επόμενου έτους με έκδοση ομολόγων μεγάλης διάρκειας αρχίζουν να φρενάρουν. Αυτό φάνηκε και από τις πιο σφιχτές δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών από την Ουάσιγκτον ότι η επιστροφή θα γίνει το 2011 (εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες) ή το 2012. Έβαλε δηλαδή στο κάδρο και το 2012.

Επίσης, δεν απάντησε ξεκάθαρα εάν συζητείται η αλλαγή των όρων αποπληρωμής του δανείου, λέγοντας απλώς ότι "το ζητούμενο είναι να έχουμε πρωτογενή πλεονάσματα και ανάπτυξη", αφήνοντας το παράθυρο ανοιχτό σε περίπτωση όπου οι στόχοι του ελλείμματος και της ανάπτυξης δεν επιτευχθούν.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το θέμα συζητήθηκε στις συναντήσεις του τόσο με τον Αμερικανό υπουργό Οικονομίας κ. Τίμοθι Γκάιντνερ όσο και με τον Γ.Γ. του ΔΝΤ κ. Ντομινίκ Στρος-Καν. Όμως η απόφαση ανήκει, ως επί το πλείστον, στην Ε.Ε. Ο επίτροπος κ. Όλι Ρεν, κατά τη διάρκεια των επαφών του στην Ουάσιγκτον, παρέμεινε στη γραμμή αυστηρής εφαρμογής του μνημονίου, ενώ απέκλεισε για ακόμα μία φορά την πιθανότητα αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους.

Μετά τη συνάντηση με τον κ. Παπακωνσταντίνου, ο κ. Γκάιντνερ ανέφερε σε δημοσιογράφους ότι οι ΗΠΑ έπαιξαν "καθοριστικό" ρόλο στην κατάρτιση της δανειακής συμφωνίας με την Ελλάδα από την πλευρά του ΔΝΤ και ότι παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, αλλά απέκλεισε το ενδεχόμενο άμεσων επενδυτικών συμφωνιών στη χώρα μας από αμερικανικά κεφάλαια.

Ο κ. Παπακωνσταντίνου έκανε άνοιγμα και προς τη Ρωσία, συζητώντας με τον Ρώσο ομόλογό του τις αποκρατικοποιήσεις που επίκεινται σε δημόσιες εταιρίες, τις ευκαιρίες στον τραπεζικό κλάδο και τα οφέλη από το fast track σε επενδύσεις.

Πάντως, επισήμως, συνεχίζει να ακολουθείται η γραμμή "πολιτικής στήριξης της Ελλάδας" και το θετικό μήνυμα προς τις αγορές. Γι' αυτόν τον λόγο, συνεργάτες του κ. Ντομινίκ Στρος-Καν επιχείρησαν να... μαζέψουν τις δηλώσεις περί νέων μέτρων, ενώ ο ίδιος επανήλθε αποδίδοντας -για ακόμα μία φορά- τα εύσημα στην κυβέρνηση.