Ρίσκα και ευκαιρίες για το ελληνικό «clean exit»

Με λίγους μήνες να απομένουν για τη λήξη του ελληνικού προγράμματος, όλα τα στοιχήματα είναι κλειστά για το εάν η χώρα θα χρειαστεί νέα διάσωση, γράφει το Bloomberg.

Αξιωματούχοι που εμπλέκονται στην υπόθεση λένε ότι δεν αντέχουν ένα ακόμα πρόγραμμα βοήθειας. Κουρασμένοι μετά από επτά χρόνια προγραμμάτων και δύσκολων διαπραγματεύσεων, τόσο η Αθήνα όσο και οι Ευρωπαίοι εταίροι θέλουν να γυρίσουν σελίδα.

«Δεν υπάρχει πολιτική "όρεξη" για ένα ακόμα πρόγραμμα, ούτε στην Αθήνα, ούτε σε άλλους πιστωτές, αλλά το Eurogroup θέλει "να κρατήσει το λουρί" για να εξασφαλίσει ότι τα δάνεια θα πληρωθούν και ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις. Ετσι το ερώτημα είναι ποια είναι η καλύτερη συμφωνία για να επιτευχθεί αυτό», δήλωσε ο Mujtaba Rahman, διευθύνων σύμβουλος του Eurasia Group, μιας συμβουλευτικής εταιρείας με έδρα το Λονδίνο.

Η Ελλάδα στηρίζεται, γράφει το πρακτορείο, στον ρυθμό υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων και στην ενίσχυση της οικονομικής ανάκαμψης τα επόμενα δύο τρίμηνα, για να δείξει ότι τηρεί τις δεσμεύσεις της.

Οι χαμηλότερες χρηματοδοτικές ανάγκες τα επόμενα χρόνια και η υπεσχημένη επιπλέον ελάφρυνση χρέους το επόμενο καλοκαίρι κάνουν ευκολότερη την «καθαρή έξοδο». Το προφίλ του χρέος και η δημιουργία ενός μαξιλαριού ρευστότητας θα μπορούσε να πείσει τους επενδυτές ότι η Ελλάδα δεν χρειάζεται πιστωτική γραμμή ή νέα δάνεια μετά το 2018, δηλώνουν κάποιοι αξιωματούχοι που εμπλέκονται στις συζητήσεις.

Δεν πείθονται, όμως, όλοι. Για να χτιστεί το «μαξιλάρι» που θα εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση για τουλάχιστον ένα χρόνο μετά τη λήξη του προγράμματος και παράλληλα να υπάρξουν αποδείξεις ότι η χώρα κερδίζει την εμπιστοσύνη των αγορών, θα πρέπει να υπάρξουν περισσότερες εκδόσεις ομολόγων τους επόμενους 10 μήνες και να τονωθούν τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις. Η προηγούμενη εμπειρία δείχνει ότι αυτό δεν θα είναι εύκολο.

Η Ελλάδα «χρειάζεται μεταρρυθμίσεις που θα προσελκύσουν επενδύσεις, κυρίως από το εξωτερικό», δηλώνει ο Αθ. Βαμβακίδης, στρατηγικός αναλυτής στην Bank of America Merrill Lynch. «Ωστόσο εδώ είναι που η εφαρμογή ήταν η αργότερη».

Όπως σημειώνει το Bloomberg, οι τιμές των ελληνικών ομολόγων δεν υποχώρησαν από τότε που η χώρα βγήκε στις αγορές, τον περασμένο Ιούλιο, γεγονός που αυξάνει τις αμφιβολίες για το εάν μπορεί η χώρα να αποκτήσει πλήρη πρόσβαση στις αγορές, όταν λήξει το πρόγραμμα.

Ελληνες αξιωματούχοι δηλώνουν ότι σχεδιάζουν δύο ή τρεις εκδόσεις ομολόγων τους επόμενους μήνες, που θα μπορούσαν να εισφέρουν 4 δισ. ευρώ. Η χώρα σχεδιάζει ακόμα swap για τα ομόλογα που προέκυψαν μετά το PSI, ώστε να βελτιώσει τη ρευστότητα στην αγορά και να ανοίξει τον δρόμο για τις νέες εκδόσεις.

Το ευνοϊκό σενάριο της καθαρής εξόδου προϋποθέτει γρήγορη εφαρμογή των δεκάδων μεταρρυθμίσεων που συνδέονται με την εκταμίευση της επόμενης δόσης και όπως έχει ειπωθεί, στόχος είναι αυτό να γίνει ως τα τέλη του χρόνου. Οι επενδυτές παραμένουν σκεπτικοί, δεδομένου ότι όλες οι προηγούμενες αξιολογήσεις καθυστέρησαν.

«Ξέρουμε ότι οι μακρές καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των αξιολογήσεων πλήγωσαν την οικονομία. Η Ελλάδα πρέπει να σπάσει τους δεσμούς με το παρελθόν και να ολοκληρώσει αυτή την αξιολόγηση έγκαιρα».

Σύμφωνα με το πρακτορείο πάντως ακόμα και αν τα πράγματα αυτή τη φορά εξελιχθούν διαφορετικά, αυτό δεν θα είναι αρκετό να πειστούν οι σκεπτικιστές. Ενας αξιωματούχος δήλωσε ότι έχουν αφήσει το πρόγραμμα τα ελληνικά ομόλογα, κατηγορίας «σκουπιδιών» σήμερα, δεν θα είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από την ΕΚΤ. Θα πρέπει να μετατραπούν δάνεια 6 δισ. ευρώ σε ELA, που έχει κόστος 150 μονάδες βάσης υψηλότερο από την κλασική χρηματοδότηση.

Η ΕΚΤ έχει δηλώσει ότι θα εξετάσει την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο QE μόλις εφαρμοστούν τα επιπλέον μέτρα για το χρέος. Οι κανόνες, όμως, δεν επιτρέπουν την αγορά τίτλων της κατηγορίας «junk», αν η χώρα βγει από το πρόγραμμα, ακόμα και αν υπάρχει τότε το QE.

Οι Βρυξέλλες εξετάζουν ελέγχους που πάνε πέρα απ' όσα προβλέπουν οι δημοσιονομικοί κανόνες της ευρωζώνης, που ορίζουν ότι θα υπάρχει συνεχής παρακολούθηση μιας χώρα που έλαβε διάσωση, μέχρι να αποπληρωθεί το 75% των δανείων. Ακόμα και αν υπάρξει καθαρή έξοδος, η Ελλάδα θα δεσμεύεται για το τι θα μπορεί και τι δεν θα μπορεί να κάνει, σημειώνει το πρακτορείο, ενώ έχει δεσμευτεί ήδη για τις μακροπρόθεσμες μακροοικονομικές επιδόσεις.

Επιπλέον, η όποια ελάφρυνση χρέους δοθεί στο τέλος του προγράμματος θα συνδέεται με την εκπλήρωση από την Ελλάδα των προαποφασισμένων μεταρρυθμίσεων. Ενας αξιωματούχος είπε ότι ο φόβος να πρέπει να ζητήσει ένα ακόμα πρόγραμμα διάσωσης θα αποτρέψει τις κυβερνήσεις από το να απεμπλακούν από αυτό τον σφιχτό κορσέ.

«Ένα χρόνο από τώρα περιμένω Ελλάδα και πιστωτές να έχουν συμφωνήσει ένα νέο διακανονισμό, που θα είναι παρόμοιος με κανονικό πρόγραμμα, χωρίς όμως να αποκαλείται έτσι, και θα περιλαμβάνει όρους για τη σταδιακή ελάφρυνση χρέους με τη μορφή των επεκτάσεων λήξεων, που επίσης θα εξαρτάται από την οικονομική ελάφρυνση», δηλώνει ο κος Βαμβακίδης.