Γιατί οι ελληνικές εταιρείες έχουν.... ανορεξία στις επενδύσεις

Αισιόδοξες προσδοκίες -σε υψηλό επίπεδο 5ετίας- αλλά και επιφυλάξεις όσον αφορά την εκδήλωση επενδύσεων εκ μέρους των ελληνικών επιχειρήσεων καταγράφει η ετήσια έρευνα που πραγματοποιεί από το 2013 η Grant Thornton στο πλαίσιο των Βραβείων Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Growth Awards, που απονεμήθηκαν χθες σε ειδική εκδήλωση σε συνεργασία με τη Eurobank.

Επιδόσεις 

Από το δείγμα 8.000 επιχειρήσεων, εκ των οποίων το 93% πρόκειται για μικρομεσαίες (με τζίρο άνω των 50 εκατ. ευρώ), που εξέτασε ο ελεγκτικός και συμβουλευτικός οίκος, προκύπτει πως το 2018 αποτέλεσε τη χρονιά με την καλύτερη επίδοση. Το 60% των επιχειρήσεων παρουσίασε αύξηση πωλήσεων -που κατά μέσο όρο κινήθηκε στο 5%- ενώ το 70% εμφάνισε αύξηση προ φόρων κερδοφορίας της τάξης του 3%. Παρ' όλα αυτά 3 στις 10 επιχειρήσεις παραμένουν ζημιογόνες, με τις μισές εξ αυτών να βρίσκονται σε αρνητικό έδαφος για μια τριετία, γεγονός που υποδεικνύει την αδυναμία τους να αντεπεξέλθουν και να λύσουν διαχρονικά τους προβλήματα.

Αν και το χάσμα μεταξύ αναπτυσσόμενων και προβληματικών επιχειρήσεων διατηρείται, εντούτοις με βάση το μοντέλο Financial Health & Growth Matrix που χρησιμοποιεί η Grant Thornton, το 2018 καταγράφηκε σαφής βελτίωση, με 5 στις 10 επιχειρήσεις να βρίσκονται στην περιοχή της ανάπτυξης (Spotlighters και Ιlluminators κατά την κατηγοριοποίηση του οίκου), έναντι μόλις 3 στις 10 επιχειρήσεις το 2017. Αυτή η κατηγορία εμφάνισε αύξηση πωλήσεων κατά 10% ενώ αντίθετα το υπόλοιπο 50% του δείγματος (Gloomers και Moonlighters) οριακή πτώση πωλήσεων κατά 1% το 2018.

Σε μια αποτίμηση της τελευταίας 5ετίας, η έρευνα της Grant Thornton καταγράφει πως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις του δείγματός της πέτυχαν αύξηση πωλήσεων κατά 33%, αύξηση κερδών EBITDA κατά 49% και μείωση του δανεισμού τους κατά 1%. Αντίστοιχα, οι μεγάλες επιχειρήσεις του δείγματος παρουσίασαν οριακή αύξηση πωλήσεων κατά 2%, αύξηση κερδών EBITDA κατά 31% και μείωση δανεισμού κατά 22%, γεγονός που αποδεικνύει πως διέθεσαν σημαντικό μέρος της λειτουργικής τους κερδοφορίας για την εξυπηρέτηση των υποχρεώσεών τους.

Επενδύσεις

Εκτός των επιδόσεων, η έρευνα προχωρά βαθύτερα στην αποτύπωση των επιχειρηματικών προθέσεων όσον αφορά τις επενδύσεις, καταγράφοντας την επιφύλαξη αλλά κυρίως την αδυναμία πρόσβασης πλήθους επιχειρήσεων σε χρηματοδοτικά κεφάλαια.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της έρευνάς της, 6 στις 10 επιχειρήσεις θα μπορούσαν να απορροφήσουν πρόσθετα κεφάλαια 44 δισ. ευρώ για επενδύσεις, αλλά η περιορισμένη πρόσβαση σε πηγές χρηματοδότησης αποτελεί τον βασικό ανασταλτικό παράγοντα.

Πρόβλημα για 2 στις 10 επιχειρήσεις, που αναστέλλει, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, την επενδυτική δραστηριότητα, αποτελεί επίσης η δυσκολία εξυπηρέτησης υφιστάμενων δανειακών υποχρεώσεων ύψους 29 δισ. ευρώ.

Στα προβλήματα που καταγράφονται ως ανασταλτικοί παράγοντες εκδήλωσης επενδύσεων περιλαμβάνονται επίσης η υψηλή φορολογία, η αβεβαιότητα του οικονομικού κλίματος, οι νομικές διαδικασίες και η γραφειοκρατία, αλλά και προκλήσεις που αφορούν τη στρατηγική των ίδιων των επιχειρήσεων (ψηφιακός μετασχηματισμός, επικέντρωση στην αγορά εσωτερικού, αδυναμία προσέλκυσης ταλέντων, ανάπτυξη νέων προϊόντων αλλά και αδυναμία λήψης ή αναδιάρθρωσης δανεισμού).

Προσδοκίες

Οπως επισήμαναν οι αναλυτές της Grant Thornton στη χθεσινή εκδήλωση των Growth Awards, το οικονομικό κλίμα είναι στα υψηλότερα επίπεδα της 10ετίας, καθώς 7 στους 10 Ελληνες επιχειρηματίες δηλώνουν αισιόδοξοι για το μέλλον, σε αντίθεση με το παγκόσμιο οικονομικό κλίμα που είναι το χαμηλότερο σε όρους αισιοδοξίας την τελευταία τριετία (στην Ε.Ε. μάλιστα μόνον το 47% δηλώνει αισιόδοξο).

Παρά το θετικό momentum όσον αφορά την αποτίμηση του οικονομικού κλίματος, δεδομένης της συγκρατημένης διάθεσης για επενδύσεις, μόνον οι μισές επιχειρήσεις του δείγματος αναμένουν αύξηση στους μισθούς έναντι του 70% των επιχειρήσεων στην Ευρώπη. Επίσης, στην Ελλάδα της υψηλής ανεργίας, 6 στις 10 επιχειρήσεις βλέπουν αύξηση της απασχόλησης έναντι 4 στις 10 στην Ευρώπη, όπου τα ποσοστά ανεργίας είναι σημαντικά χαμηλότερα.