Ο χάρτης των συντάξεων πριν την πανδημία

Σε σταθερά χαμηλά επίπεδα παραμένουν οι συντάξεις για τη συντριπτική πλειοψηφία των συνταξιούχων, με αξιοσημείωτες τις διακυμάνσεις ανάλογα με την ηλικία, το προερχόμενο ταμείο αλλά και το «σύστημα» με το οποίο βγήκε κάποιος στη σύνταξη.

Τα στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες το υπουργείο Εργασίας δείχνουν ότι η πρωτοφανής υγειονομική κρίση που αναπόφευκτα χτύπησε και τη χώρα μας, βρήκε σταθερό, στα επίπεδα των προηγούμενων ετών, ήτοι στα 936 ευρώ προ φόρων, το μέσο εισόδημα των συνταξιούχων τον Μάρτιο. Αναλυτικά, 2,5 εκατ. συνταξιούχοι μοιράστηκαν 2,24 δισ. ευρώ.

Η μέση κύρια σύνταξη (εισόδημα συνταξιούχου) κυμάνθηκε στα 724,47 ευρώ, η μέση επικουρική στα 172,38 ευρώ και το μέσο μέρισμα -σε όποιους το δικαιούται- στα 98,61 ευρώ. Όπως σταθερές παρέμειναν και οι διαφοροποιήσεις μεταξύ συνταξιούχων ανά ηλικία και προερχόμενο ταμείο. Είναι χαρακτηριστικό ότι περίπου 800.000 συνταξιούχοι από το πρώην ΙΚΑ έλαβαν μέση κύρια σύνταξη (γήρατος, θανάτου ή αναπηρίας) της τάξης των 591,3 ευρώ (προ φόρων και μετά την αφαίρεση εισφορών υπέρ υγείας και ΑΚΑΓΕ).

Αντίστοιχα, οι 436.854 συνταξιούχοι του δημοσίου έλαβαν κατά μέσο όρο 1.002,5 ευρώ, ενώ οι 318.069 συνταξιούχοι που προέχονται από το πρώην ΤΕΒΕ (ΟΑΕΕ) έλαβαν κατά μέσο όρο 721,3 ευρώ κύρια σύνταξη. Τέλος, οι πάνω από 510.000 συνταξιούχοι αγρότες (πρώην ΟΓΑ) έλαβαν μέση σύνταξη προ φόρων 425,6 ευρώ.

Τα στοιχεία του συστήματος Ήλιος δείχνουν ότι συνολικά λίγο περισσότεροι από 510.000 συνταξιούχοι λαμβάνουν κύριες συντάξεις γήρατος έως 500 ευρώ (369,71 ευρώ μέσος όρος) ενώ από 501 έως 1.000 ευρώ κύρια σύνταξη γήρατος λαμβάνουν 741.408 συνταξιούχοι (μ.ο. 686,97 ευρώ τον μήνα). Εάν στις κύριες συντάξεις προσμετρηθούν και οι θανάτου (χηρείας) και αναπηρικές, τότε, περισσότεροι από 1 εκατ. συνταξιούχοι λαμβάνουν μεταξύ 50 - 1.000 ευρώ. Επίσης, περίπου το 34% των κύριων συντάξεων ξεπερνά τα 1.000 ευρώ.

«Πλέον, η αναλυτική ενημέρωση των πολιτών για το ασφαλιστικό σύστημα θα είναι τακτική καθώς θα εκδίδουμε κάθε μήνα την έκθεση ΗΛΙΟΣ», δήλωσε ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης, καθώς η προηγούμενη κυβέρνηση δεν δημοσιοποιούσε τα στοιχεία, με πρόσχημα την αλλαγή μεθοδολογίας και την έλλειψη του σχετικού λογισμικού.

Αξιοσημείωτες παραμένουν οι διακυμάνσεις στην ηλικία των δικαιούχων, καθώς διαπιστώνεται ότι το 29% των συνταξιούχων είναι ηλικίας άνω των 81 ετών, το 33,5% κυμαίνεται μεταξύ 71 και 80 ετών, ενώ το 34,4% μεταξύ 51 έως 70 ετών. Είναι δε, χαρακτηριστικό των... χαλαρών ορίων ηλικίας που ίσχυαν όλα τα προηγούμενα χρόνια και μέχρι τα μνημόνια να θέσουν αυστηρότερους όρους και υψηλότερα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, κλείνοντας την πόρτα εξόδου σε νέους εργαζόμενους, ότι το 18,5% των συνταξιούχων είναι ηλικίας μεταξύ 55 και 65 ετών. Συνταξιούχοι ηλικίας μεταξύ 61-70 ετών λαμβάνουν τα υψηλότερα ποσά σύνταξης. Η πλειοψηφία των συνταξιούχων ανδρών είναι ηλικίας μεταξύ 71-75 (σε ποσοστό 20,4%) ενώ των συνταξιούχων γυναικών (σε ποσοστό 17,3% του συνόλου) είναι ηλικίας μεταξύ 71-75 ετών. Βέβαια, η επίδραση των μνημονιακών νόμων και κυρίως του νόμου του 2015 που αύξησε τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, φαίνεται πλέον, καθώς πριν από δύο χρόνια, τον Μάρτιο του 2018, οι συνταξιούχοι 61-65 ετών ήταν 301.635, ενώ τον περασμένο Μάρτιο ήταν 275.125. Αντίστοιχα, οι συνταξιούχοι 56-60 ετών ήταν 155.827 και δύο χρόνια μετά είναι 132.128.

Τρέχουν για τις εκκρεμείς συντάξεις

Από τα στοιχεία όλων των προηγούμενων μηνών που δημοσιοποιήθηκαν χθες, φαίνεται ότι τους τρεις πρώτους μήνες του 2020 άρχισαν κάπως να... τρέχουν οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ και του ΕΤΕΑΕΠ για την έκδοση νέων συντάξεων.

Συγκεκριμένα, φαίνεται πως τον περασμένο Μάρτιο εκδόθηκαν 22.041 νέες οριστικές συντάξεις, έναντι 18.909 τον περασμένο Φεβρουάριο και 17.053 τον περασμένο Ιανουάριο. Φαίνεται επίσης ότι όλο το 2019 ο ρυθμός έκδοσης νέων συντάξεων ήταν χαμηλός, με αποτέλεσμα πλέον να εκκρεμούν περισσότερες από 300.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Ιανουάριο του 2019 εκδόθηκαν 16.413 νέες οριστικές συντάξεις (κύριες, επικουρικές ή εφάπαξ), τον Μάρτιο του προηγούμενου έτους πληρώθηκαν 22.465, τον Μάιο 17.766, τον Σεπτέμβριο του 2019 15.269 νέες οριστικές συντάξεις, τον Οκτώβριο μόλις 12.829 και τον Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους πληρώθηκαν 15.745 οριστικές συντάξεις.

Συνολικά, ο ΕΦΚΑ πλήρωσε 12.624 νέες συντάξεις τον Μάρτιο, με τον μέσο όρο της δαπάνης για σύνταξη να εκτιμάται σε 614,10 ευρώ τον μήνα. Στο δημόσιο, πληρώθηκαν 1.055 νέες οριστικές συντάξεις, με τον μέσο όρο δαπάνης για κάθε σύνταξη να ορίζεται σε 765,62 ευρώ. Το ΕΤΕΑΕΠ εξέδωσε 7.273 νέες επικουρικές, κατά μέσο όρο στα 158,25 ευρώ, ενώ δόθηκαν και 874 νέα μερίσματα, της τάξης των 111,45 ευρώ το ένα, κατά μέσο όρο.