Ενεργειακό, φόροι και χρέη ψηλά στη «λίστα» ενόψει ΔΕΘ

Στο επίκεντρο είναι η μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα και του ΦΠΑ σε συγκεκριμένα προϊόντα, η ρύθμιση οφειλών που συσσωρεύτηκαν μετά από δύο χρόνια πανδημίας και η πρόσβαση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε πηγές χρηματοδότησης.

Μάλιστα ο Αναστάσιος Καπνοπώλης, πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΒΕΘ), στη συνάντηση που είχε με τον πρωθυπουργό τόνισε ότι η κατάσταση για πολλές μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις είναι οριακή καθώς οι αντοχές τους έχουν σχεδόν εξαντληθεί, με το πρόβλημα του υπέρογκου λειτουργικού κόστους που αντιμετωπίζουν να τορπιλίζει την κατάσταση. Εξήγησε ότι η μείωση των τζίρων σε συνδυασμό με την εκτίναξη του λειτουργικού κόστους και τις συσσωρευμένες υποχρεώσεις από την περίοδο της δεκαετούς κρίσης, αλλά και της πανδημίας, οδηγούν πολλές επιχειρήσεις σε αδιέξοδο.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το ΒΕΘ απαιτείται:

1. Μείωση ΕΦΚ στα καύσιμα και ΦΠΑ σε συγκεκριμένα προϊόντα
2. Γενναία ρύθμιση οφειλών με ενιαίους όρους για φορολογικές και ασφαλιστικές εισφορές και θεσμοθέτηση του ακατάσχετου επιχειρηματικού λογαριασμού
3. Κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος και της εισφοράς αλληλεγγύης
4. Μείωση του μη μισθολογικού κόστους εργασίας και περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών
5. Δημιουργία προγράμματος κάλυψης πάγιων δαπανών για περιορισμό της ραγδαίας αύξησης της ενεργειακής δαπάνης
6. Σχεδιασμός προγραμμάτων ΕΣΠΑ για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων 
7. Πρόσβαση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην τραπεζική χρηματοδότηση και δημιουργία προϊόντων μικροχρηματοδοτήσεων 
8. Επιτάχυνση της αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πόρων
9. Ενίσχυση των μικρών και πολύ μικρών μεταποιητικών επιχειρήσεων και κίνητρα για τον εκσυγχρονισμό τους
10. Διασύνδεση του αγροτικού προϊόντος με το δευτερογενή και τριτογενή τομέα  
11. Υποστήριξη επενδύσεων, με μείωση του ελάχιστου ύψους επένδυσης και θέσπιση υψηλών αφορολόγητων αποθεματικών
12. Μείωση του κόστους όλων των μορφών ενέργειας
13. Διαμόρφωση κλαδικών πολιτικών και ενίσχυση εξωστρεφών κλάδων

Εξωστρέφεια και ανθρώπινο δυναμικό

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη στήριξη της εξωστρέφειας και της καινοτομίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και στο πλαίσιο αυτό ζητείται μεταξύ άλλων η ανάπτυξη προγραμμάτων προσαρμοσμένων στις ανάγκες των βιοτεχνών, ενθάρρυνση των επιχειρήσεων που επενδύουν στην καινοτομία, δημιουργία υποστηρικτικών και συμβουλευτικών δομών και διεύρυνση του δικτύου της χρηματοδότησης για νεοφυείς επιχειρήσεις σε όλους τους κλάδους και σε όλα τα στάδια ανάπτυξης.

Μια ακόμη πρόταση αφορά στη δημιουργία τμήματος εξαγωγικής εξειδίκευσης στα οικονομικά τμήματα των πανεπιστημίων, στενότερη συνεργασία μεταξύ της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και των φορέων της αγοράς, για τη χρηματοδότηση της έρευνας, ενίσχυση της εκπαίδευσης σε κλάδους που υπάρχει ζήτηση και παράλληλα έλλειψη προσωπικού και ουσιαστική διασύνδεση της εκπαίδευσης με την παραγωγή.

Αλλαγές στον Αναπτυξιακό, σχολές στου Δήμους και ...Logistic Center για τους εξαγωγείς

Είναι ενδεικτικό ότι και οι εξαγωγικές επιχειρήσεις δίνουν έμφαση στην κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού με βάση τις ανάγκες της αγοράς. Μάλιστα ο ΣΕΒΕ προτείνει τη δημιουργία σχολών σε κάθε Δήμο σε συνεργασία με επιμελητήρια, ΔΥΠΑ και ΚΕΔΕ, με σκοπό την εκπαίδευση των ανέργων σε τοπικό επίπεδο και σύμφωνα με τα επαγγέλματα της κάθε περιοχής ώστε να αντιμετωπιστεί η έλλειψη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού. 

Ωστόσο το μείζον για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις είναι το κόστος καθώς γίνονται πιο ακριβές και χάνουν παραγγελίες όσο ανταγωνίστριες χώρες όπως η Τουρκία και η Βουλγαρία έχουν χαμηλότερο ενεργειακό κόστος ενώ πλήττονται και από την απόφαση της ΕΕ να εξαιρέσει Ισπανία και Πορτογαλία από την αύξηση των τιμών ενέργειας.

Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις κινδυνεύουν με κατάργηση και των ελάχιστων υφιστάμενων μέτρων στήριξης, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά στη συνάντηση που είχε την Πέμπτη με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Πρόεδρος του ΣΕΒΕ, Συμεών Διαμαντίδης. Αναφερόμενος στην μέχρι σήμερα κοινή αντιμετώπιση εξαγωγικών και μη επιχειρήσεων, τόνισε ότι τείνει να γίνει χειρότερη για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις φέρνοντας ως παράδειγμα την επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης Καυσίμων (ΕΦΚΚ) σε δικαιούχους εξαγωγείς.

Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις ζητούν επίσης κατάργηση της εισφοράς 0,60% του Ν. 128/75 στα δάνεια που αποπληρώνονται από προϊόν εξαγωγής, ειδικά τώρα που αυξήθηκαν τα επιτόκια χορηγήσεων, λόγω αύξησης του euribor. Ζητούν επίσης αποκατάσταση των δυσμενών αλλαγών στον Νέο Αναπτυξιακό Νόμο αναφορικά με τις επιδοτήσεις των εξαγωγικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες έχασαν ένα σημαντικό πλεονέκτημα στην χρηματοδότησή τους σε σχέση με τον προηγούμενο Αναπτυξιακό Νόμο (άρθρο 12, Ν. 4399/16) και εφιστούν την προσοχή της κυβέρνησης στην ανεπαρκή χρηματοδότηση της μεταποίησης καθώς και στον αποκλεισμό των μεγάλων επιχειρήσεων. 

Εντωμεταξύ, ο ΣΕΒΕ κατέθεσε πρόταση στον πρωθυπουργό και για την ανάπτυξη Logistic Center στην Θεσσαλονίκη, έπειτα και από το ενδιαφέρον του διαδόχου του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας, Πρίγκιπα Μ.Μ. Σαλμάν να καταστεί η Ελλάδα πύλη της Ευρώπης για τα προϊόντα τους. Μάλιστα δεδομένου ότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι τιμώμενη χώρα στη φετινή ΔΕΘ, αναμένεται συζητηθεί με τους εκπροσώπους των ΗΑΕ το ενδεχόμενο συμμετοχής στο project. 

Τι ζητούν Επιμελητήρια και εμπορικός κόσμος

Από την πλευρά του εμπορικού κόσμου επισημαίνεται ότι η οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, οι συνέπειες της πανδημίας, αλλά και η κρίση πληθωρισμού και ενέργειας έχουν διαμορφώσει ένα δύσκολο περιβάλλον, στο οποίο οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις λειτουργούν υπό ασφυκτικές συνθήκες.

Σύμφωνα με τον Εμπορικό Σύλλογο Πειραιά (ΕΣΠ) η πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, η καλή πορεία του τουρισμού και η θετική πορεία του ρυθμού ανάπτυξης συνηγορούν ώστε το τελευταίο τετράμηνο του έτους να ξεδιπλωθεί μια επιθετική πολιτική στήριξης της οικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό βασικοί στόχοι πρέπει να είναι η μείωση των φόρων και των ασφαλιστικών εισφορών, καθώς παρά τις μέχρι τώρα μειώσεις, η χώρα έχει ένα δαιδαλώδες φορολογικό σύστημα με υψηλούς φορολογικούς συντελεστές και έναν συντελεστή ΦΠΑ, στους τρεις υψηλοτέρους της Ε.Ε. Επιπλέον, σύμφωνα με τον ΕΣΠ, αποφάσεις για κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης και του τέλους επιτηδεύματος είναι καλοδεχούμενες αλλά δεν φτάνουν και επιπλέον χαρακτηρίζει μονόδρομο την έμπρακτη στήριξη των νοικοκυριών, ιδιαίτερα των πιο αδύναμων.

Ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος (ΚΕΕΕ), Ιωάννης Μασούτης, στο υπόμνημα που απέστειλε στους αρχηγούς των κομμάτων ενόψει της 86ης ΔΕΘ, εστιάζει στην χρυσή ευκαιρία που προσφέρουν Ταμείο Ανάκαμψης και νέο ΕΣΠΑ για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας και ζητά μια σειρά από μεταρρυθμίσεις και μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας.

Το υπόμνημα της ΚΕΕ αναφέρεται μεν στα σημάδια ανθεκτικότητας της ελληνικής οικονομίας -με τουριστικές αφίξεις ρεκόρ και ρυθμό ανάπτυξης πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο- εφιστά δε την προσοχή στις συνθήκες "τέλειας καταιγίδας" που επικρατούν μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία και στο γεγονός ότι στο νέο περιβάλλον όλα δείχνουν ότι η εποχή του φθηνού χρήματος τελειώνει, με επίπτωση στην ανάπτυξη.

Η ΚΕΕ επισημαίνει μεταξύ άλλων προς την κυβέρνηση ότι εξαιτίας των ανατιμήσεων οι επιχειρήσεις καλούνται, από τη μία, να διαχειριστούν δυσβάσταχτες ενεργειακές επιβαρύνσεις, αύξηση κόστους λειτουργίας και μείωση τζίρων και από την άλλη προσπαθούν να καλύψουν απώλειες και υποχρεώσεις που συσσωρεύτηκαν στη διάρκεια της πανδημίας αλλά και να προσαρμοστούν στον ψηφιακό μετασχηματισμό καθώς η καινοτομία, η εξωστρέφεια και η μετάβαση σε "πράσινα" μοντέλα λειτουργίας ανάγονται σε προϋποθέσεις, όχι μόνο για την ανάπτυξη, αλλά και για την ίδια την επιβίωσή τους.

Οι μέχρι τώρα παρεμβάσεις της κυβέρνησης δημιούργησαν ένα σημαντικό δίχτυ προστασίας για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ενάντια στις ανατιμήσεις και θα πρέπει να συνεχιστούν, σύμφωνα με την ΚΕΕ, που θεωρεί κρίσιμες για τις επιχειρήσεις τις μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας από τα ισχυρά κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις.

Για την ανάπτυξη και την επιχειρηματικότητα η Επιμελητηριακή Κοινότητα παραθέτει έναν μακροσκελή κατάλογο προϋποθέσεων και προτάσεων που συνοψίζονται στα εξής:

1. Επιστροφή στη δημοσιονομική ισορροπία και στη μείωση του Δημοσίου Χρέους με στόχο την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας το 2023. 
2. Άμεση αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ, ειδικά στο σκέλος για ευνοϊκή χρηματοδότηση των επιχειρήσεων.
3. Απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών των προγραμμάτων και του περιεχομένου των προκηρύξεων και των διαδικασιών που σχετίζονται με αδειοδοτήσεις και υιοθέτηση απλών οδηγιών. 
4. Αναβάθμιση του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ).
5. Περαιτέρω μείωση της φορολογικής και ασφαλιστικής επιβάρυνσης, επιτάχυνση επιστροφών ΦΠΑ, καταπολέμηση λαθρεμπορίου και παραεμπορίου, κωδικοποίηση και απλούστευση της φορολογικής νομοθεσίας και υπεραπόσβεση σε πράσινες επενδύσεις.  
6. Συνέχιση των μεταρρυθμίσεων στη δημόσια διοίκηση με σύνδεση μισθών παραγωγικότητας και στρατηγική κυβερνοασφάλειας. 
7. Εκσυγχρονισμός και απλοποίηση της εργατικής νομοθεσίας με έμφαση στην πρόβλεψη ποινικών κυρώσεων στο άρθρο 93 ν. 4808/2021, όπως ίσχυε με το άρθρο 332 στον ισχύον Ποινικό Κώδικα 1.1.1951 το οποίο κακώς καταργήθηκε με το νέο Ποινικό Νόμο (ν. 4619/11.6.2019). 
8. Προσέλκυση νέων επενδύσεων και επιτάχυνση των fast track επενδύσεων που είναι σε εξέλιξη.
9. Επίτευξη μονοψήφιου ποσοστού μη εξυπηρετούμενων δανείων στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών ως το τέλος του 2022, με παρατηρητήριο πιστοληπτικής επέκτασης, επιτάχυνση διαδικασιών αναδιάρθρωσης ιδιωτικού χρέους – δεύτερη ευκαιρία και ανάπτυξη δομών ενημέρωσης και στήριξης των επιχειρήσεων για χρηματοδότηση επενδύσεων.
10. Ανανέωση του ελληνικού στόλου επιβατηγών πλοίων σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς με αναβάθμιση λιμενικών υποδομών.
11. Δημιουργία φορέα διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων, με τη συμμετοχή εκπροσώπων της ΚΕΕΕ. Διακανονισμός για την πενταετία 2017-2021 (με την ανάλογη έκπτωση), μέσω διαπραγμάτευσης, για την καταβολή ενός λογικού και συνετού τιμήματος προς όφελος του πολιτισμού, των καλλιτεχνών αλλά και των επιχειρήσεων.
12. Επίσπευση πράσινων επενδύσεων με στόχο την ενεργειακή αυτονομία της χώρας και την μείωση του κόστους. 
13. Στήριξη των επιχειρήσεων και των ευάλωτων νοικοκυριών, για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και άμεση έναρξη του προγράμματος ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ για επιχειρήσεις.
14. Λελογισμένα μέτρα για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής (κατώτατος μισθός, τριετίες, ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα κ.ά.).
15. Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, αλλά και των υποδομών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
16. Πολεοδομικά σχέδια σε όλη την Ελλάδα, με στρατηγικές για αστικές αναπλάσεις και δημιουργία νέου χωροταξικού σχεδιασμού για ΑΠΕ, τουρισμό, βιομηχανία και υδατοκαλλιέργειες.
17. Πρόγραμμα επεξεργασίας και καθαρισμού αστικών λυμάτων, έργα παροχής και εξοικονόμησης νερού, επιτάχυνση έργων αντιπλημμυρικής προστασίας και νέα νομοθεσία για βιώσιμους Χώρους Υγειονομικής Ταφής και Κέντρα Ανακύκλωσης.
18. Πλαίσιο εγκατάστασης και λειτουργίας φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων και μετάβαση στην τεχνολογία 5G και διευκόλυνση της ανάπτυξης καινοτόμων ψηφιακών υπηρεσιών. 
19. Στοχευμένα μέτρα στήριξης της εργαζόμενης οικογένειας με δημιουργία τουλάχιστον 50.000 νέων θέσεων βρεφονηπιακών σταθμών και στελέχωση τουλάχιστον 120 εγκαταστάσεων παιδικής φροντίδας σε επιχειρήσεις, παράλληλα με ισχυρά φορολογικά κίνητρα σε επιχειρήσεις να προσφέρουν αντίστοιχες υπηρεσίες φύλαξης βρεφών και νηπίων στους εργαζόμενους τους.  
20. Ενίσχυση της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων, με αποτελεσματικότερη ενεργοποίηση της οικονομικής διπλωματίας και προώθηση της καινοτομίας και της εξωστρέφειας στα πανεπιστήμια.
21. Ενίσχυση όλων των μορφών τουρισμού.
22. Επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής δικαιοσύνης, με έμφαση σε δράσεις ψηφιοποίησης.
23. Ενίσχυση των υποδομών σε δίκτυα και μεταφορές, με πλήρη υλοποίηση του έργου Έξυπνες Πόλεις
24. Ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής και της ανταγωνιστικότητας των  παραγόμενων προϊόντων, με ψηφιακό μετασχηματισμό του αγροδιατροφικού τομέα, ενίσχυση υδατοκαλλιεργειών και μεγάλο πρόγραμμα αρδευτικών έργων με σίτα.
25. Ενίσχυση των δεξιοτήτων των εργαζόμενων και των νεοεισερχόμενων στην αγορά εργασίας, μέσω της αναβάθμισης της ΔΥΠΑ και τη λειτουργία εθνικού συστήματος πιστοποίησης των δεξιοτήτων, που αποκτώνται στο πλαίσιο των προγραμμάτων κατάρτισης.