Τι κρύβει η θερινή άνοδος 11% του τζίρου των σούπερ μάρκετ

Αν το 2022 ήταν μια φυσιολογική χρονιά, με τον πληθωρισμό σε χαμηλό μονοψήφιο ποσοστό -όπως είχαμε συνηθίσει-, χωρίς τον πόλεμο Ουκρανίας-Ρωσίας, που έχει προκαλέσει τριγμούς στην παγκόσμια οικονομία, με αύξηση της μέσης τουριστικής δαπάνης και χωρίς το μπαράζ των ανατιμήσεων, η άνοδος των πωλήσεων των σούπερ μάρκετ κατά 11% τους θερινούς μήνες σίγουρα θα ήταν εντυπωσιακή.

Όμως αυτό το σενάριο δεν παίζει. Ο πληθωρισμός κινείται σε διψήφιο ποσοστό, ο λογαριασμός στις ανατιμήσεις έχει χαθεί, η μέση τουριστική δαπάνη, σύμφωνα με την ΤτΕ, μειώθηκε 5,7% τον Ιούνιο και 13,6% τον Ιούλιο -μας σώζουν οι αφίξεις και η υψηλή ποσοστιαία αύξηση των συνολικών τουριστικών εισπράξεων-, και το εισόδημα, λόγω πληθωρισμού, έχει ροκανιστεί. Οπότε η πορεία της κατανάλωσης έχει πολλές αναγνώσεις.

Ας δούμε τα στοιχεία. Ο τζίρος των σούπερ μάρκετ στο σύνολο της χώρας (εξαιρείται η Lidl) αυξήθηκε, σύμφωνα με τη NielsenIQ, 11% τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν το πρώτο πεντάμηνο (Ιανουάριος - Μάιος) μειώθηκε 0,2% και η ζήτηση υποχώρησε 4%.

Η αύξηση κατά 11% της αξίας των πωλήσεων των σούπερ μάρκετ το τρίμηνο Ιουνίου - Αυγούστου (στα Cash & Carry ο τζίρος αυξήθηκε 18,3% το πρώτο πεντάμηνο και +14% το καλοκαίρι) προήλθε απ’ όλες τις γεωγραφικές περιοχές της χώρας.

Παραδείγματος χάριν στην Αττική, όπου το εγχώριο λιανεμπόριο τροφίμων εισπράττει το 1 στα 2 ευρώ που βάζει στα ταμεία του, οι πωλήσεις αυξήθηκαν το καλοκαίρι 9,9%. Στη Θεσσαλονίκη, όπου παράγεται το 10% του συνολικού τζίρου του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, οι πωλήσεις το τρίμηνο Ιουνίου - Αυγούστου αυξήθηκαν 10,1% και στην Κεντρική Ελλάδα 11%. Ακόμη μεγαλύτερη ήταν η άνοδος του τζίρου στην Κρήτη +16%, στην υπόλοιπη νησιωτική χώρα +15,8% και στην Πελοπόννησο +12%.

Μια ερμηνεία για αυτή την ανάπτυξη της αξίας των πωλήσεων είναι η αύξηση των τουριστικών αφίξεων. Όσοι πήγαν διακοπές είδαν με τα μάτια τους τα νησιά να βουλιάζουν από κόσμο. Κάτι που αποτυπώθηκε στα στοιχεία της ΤτΕ, του ΣΕΤΕ, στις αφίξεις στα αεροδρόμια και στις δηλώσεις του υπουργού Τουρισμού Βασίλη Κικίλια και φορέων του κλάδου.

Ο βασικός όμως λόγος αυτής της αύξησης του τζίρου κατά 11% το τρίμηνο Ιουνίου - Αυγούστου στο σύνολο της χώρας οφείλεται κυρίως στον πληθωρισμό και στις ανατιμήσεις και όχι τόσο στην αύξηση της ζήτησης (τεμάχια που πουλήθηκαν). Οι πωλήσεις σε τεμάχια αυξήθηκαν μόλις κατά 1,5% στο σύνολο της χώρας και 5% στους βασικούς τουριστικούς προορισμούς, που όπως είπαμε, βούλιαξαν από τους τουρίστες.

Δηλαδή το τρίμηνο Ιουνίου - Αυγούστου, με τον πληθωρισμό στα είδη διατροφής πάνω από 12,6%, τον τζίρο στο +11% και τα τεμάχια στο +1,5%, προκύπτει πως το καλάθι των σούπερ μάρκετ (ταχυκίνητοι κωδικοί και οπωροκηπευτικά) ήταν ακριβότερο τουλάχιστον κατά 10% από το αντίστοιχο του περσινού καλοκαιριού.

Για τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ τώρα, η αύξηση της ζήτησης (πωλήσεις τεμαχίων) κατά 5% στους τουριστικούς προορισμούς -αντιπροσωπεύουν κάτω από το 30% των συνολικών τους πωλήσεων- δεν είναι αμελητέα. Αντιθέτως αποτελεί, στην τρέχουσα συγκυρία, μια μορφή άμυνας. Αυτό ισχύει φυσικά για όσες έχουν παρουσία σε αυτές τις περιοχές. Και δεν είναι και λίγες. Σχεδόν όλοι οι μεγάλοι έχουν κατέβει π.χ. στην Κρήτη, οι περισσότεροι έχουν επεκταθεί και στις άλλες νησιωτικές περιοχές αλλά και στην Πελοπόννησο. Όμως άλωση, όπως συμβαίνει στην Αττική, δεν έχει γίνει. Ακόμη η «πίτα» μοιράζεται σε πολλούς μικρούς τοπικούς, αρκετοί εκ των οποίων νομοτελειακά, όπως υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς, θα προσαρτηθούν σε ένα μεγαλύτερο δίκτυο. Είτε μέσω εξαγοράς, όπως είναι η περίπτωση της αλυσίδας ΧΑΡΑ από τη Χίο που πέρασε στον έλεγχο του ΜΑΡΚΕΤ ΙΝ, ή μέσω δημιουργίας κοινής εταιρείας, όπως είναι η περίπτωση του ΣΥΝΚΑ με τον Μασούτη. Φυσικά πάντα υπάρχει και η λύση της οργανικής ανάπτυξης.

Η ΑΒ Βασιλόπουλος ετοιμάζει νέα καταστήματα στην Κρήτη ενώ η αλυσίδα Σκλαβενίτη από τα συνολικά 3 νέα καταστήματα που πρόκειται να ανοίξει τους επόμενους μήνες, το ένα θα λειτουργήσει στη Μυτιλήνη.